Cũng giống như những cơn mưa đầu mùa lất phất, cái oi bức nắng nóng khó chịu, những chú ve sầu ríu rít, đom đóm cũng được xem như là một tín hiệu của mùa hè.
Ắt hẳn nhiều người trong chúng ta đều giữ trong mình một kí ức, là được ngắm nhìn, đuổi theo những chú đom đóm phát sáng và tung tăng trên những cánh đồng lấp lánh rải đầy những ngôi sao xanh.
Nhưng đó là chuyện của hàng chục năm trước đây, những đứa trẻ con sau này chắc sẽ không lớn lên với những kí ức mà chúng ta đã có.
Đó là vì những chú đom đóm nhỏ đang biến mất khỏi những cánh đồng, những khu rừng ở khắp mọi nơi. Và nếu điều đó cứ tiếp diễn, chẳng mấy chốc sẽ chẳng còn những phép màu nhỏ bé giữa đêm tối nữa.
Tại sao đom đóm đang dần dần biến mất?
Một số nghiên cứu cho rằng có hai yếu tố chính dẫn đến sự biến mất của các quần thể đom đóm, nôm na là đô thị hoá và ô nhiễm ánh sáng.
Hầu hết đom đóm lựa chọn môi trường sống là ấm, ẩm và gần ao, hồ, sông, suối hoặc những vùng đất trũng nước. Vấn đề ở đây là những con đường nhựa đang phủ sóng gần như là hầu hết tất cả những cánh đồng đến những khu rừng, những con sông cũng trở nên ồn ào hơn. Khai thác gỗ, ô nhiễm và việc sử dụng thuốc trừ sâu bừa bãi cũng góp sức phá huỷ môi trường sống của đom đóm.
Sáng quá thì cũng chẳng tốt, đây là đối với trường hợp của đom đóm. Có lẽ, các nhà nghiên cứu cũng chẳng biết đủ về đom đóm để có thể dám chắc được điều gì. Nhưng họ thấy được các dấu hiệu cho rằng ô nhiễm ánh sáng là một yếu tố chính khiến cho họ nhà đóm dần biến mất khỏi Trái Đất. Như bài viết trước đã đề cập, nàng và chàng đóm đều sử dụng cái “light stick" của mình để hấp dẫn đối phương, cũng như có thể bảo vệ lãnh thổ và cảnh báo những kẻ săn mồi. Ô nhiễm ánh sáng, một khái niệm có vẻ lạ, nhưng đối với đom đóm nó gần như đã gián đoạn mô hình phát sáng của chúng. Các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy những chú đóm tắt ngay “đèn” trong vài phút sau khi một chiếc đèn pha vụt qua. Ánh sáng từ những toà nhà, xe hơi, cửa hàng hay đơn giản là đèn đường khiến cho những chú đóm lạc trôi giữa dòng đời, chúng khó phát tín hiệu để “có chắc yêu là đây". Điều đó đồng nghĩa với việc sẽ có ít ấu trùng đom đóm được sinh ra vào mùa sinh sản sắp tới.
Và thế, thu hẹp môi trường sống, ánh sáng lấp lánh quá mức đã khiến cho những chú đóm trở nên hiếm hơn. Đom đóm là những sinh vật nhỏ bé tạo nên những điều kì diệu và tĩnh lặng cho màn đêm. Nếu chúng thực sự biến mất, đó có thể là một mất mát lớn đối với môi trường sống và những kí ức của chúng ta. Bạn nuối tiếc về điều gì? Hãy chia sẻ với ProtoSci nhé!