Hoàng gia Anh hiện tại dù không còn nắm trong tay quyền lực như xưa, nhưng đối với người dân, họ vẫn có vai trò vô cùng quan trọng như hình ảnh cho đất nước, cũng như tăng cường tinh thần đoàn kết của quốc gia. Được là một thành viên hoàng gia là vinh dự cho bất cứ một cá nhân nào. Nhưng đối với một vài người, nó lại là một lời nguyền chứ không phải một ơn huệ trời ban. Hoàng từ Harry, công tước xứ Sussex là người hiểu điều này nhất. Nhưng thay vì tận hưởng và đứng ngoài tất cả rắc rối, anh lại công khai lên tiếng chỉ trích hoàng gia bằng những cách vô cùng cực đoan. Hành động này khả năng cao sẽ gây nên tiền lệ chưa từng có trong cả thế kỷ, hoàng tử Harry và vợ, công nương Meghan, bị yêu cầu tước bỏ danh hiệu hoàng gia. 

Vậy điều gì thúc đẩy hoàng tử Harry phải hành động như thế? Anh đã làm những gì? Có thực sự hoàng gia Anh mới là kẻ phản diện?

Mới đây, hoàng tử Harry công bố cuốn hồi ký cá nhân “Spare” và trở thành một hiện tượng. Chắc chắn người ta không chú ý nó bởi nó là một cuốn sách hay như cuốn “Người trong muôn nghề”, mà bởi những điều gây sốc mà hoàng tử Harry công bố về gia đình hoàng gia Anh. Cho tới 12/1/2023, cuốn sách đã bán được 1.43 triệu bản chỉ tính riêng tại Mỹ, Canada và Anh Quốc, và trở thành cuốn sách phi hư cấu bán chạy nhất trong ngày ra mắt. Theo tờ The New York Times, “cuốn hồi ký hoàng gia bị kéo vào một vòng xoáy nghịch lý, thu hút sự chú ý trong nỗ lực cố gắng từ bỏ danh tiếng”.  

Cuốn sách tiết lộ vô số những điều mới về gia đình hoàng gia Anh. Đối với người ngoài, những thứ xảy ra bên trong điện Buckingham luôn là một bí ẩn. Ham muốn tìm hiểu của công chúng bắt đầu đẩy cao từ khi Harry và vợ Meghan muốn từ bỏ tước vị, tham gia cuộc phỏng vấn với Oprah vào năm ngoái, và phát hành bộ phim tài liệu trên Netflix. Cuốn sách đã phần nào thỏa mãn sự hiếu kỳ của mọi người, trong đó, một vài chủ đề tiêu điểm được nhắc tới bao gồm như sau

Những tiết lộ này của vị công tước xứ Sussex phơi bày những bí mật riêng tư trong nội bộ hoàng gia, cũng như thể hiện sự oán giận cá nhân của vị hoàng tử, khiến danh tiếng của gia đình bị ảnh hưởng trầm trọng, đồng thời, tạo nên sự rạn nứt rất lớn giữa các thành viên trong gia đình. Quan trọng nhất, Harry đã phá vỡ “luật im lặng” ngầm tồn tại của điện Buckingham, thậm chí sử dụng nó để chống lại chính gia đình của mình. 

Hoàng gia anh luôn có một tôn chỉ bất di bất dịch, “không bao giờ phàn nàn, không bao giờ giải thích”, và tất cả các thành viên hoàng gia đều tuân thủ nó. Ngay cả hoàng hậu Elizabeth II cũng tuân thủ một cách tối đa, ít ai có thể nhìn thấy bà lên tiếng ngoài những sự kiện được yêu cầu bởi quốc hội và chính phủ. Đại chúng có lẽ cũng hiểu khá rõ về quy luật ngầm này. Lần duy nhất hoàng tử William phá vỡ luật lệ là khi anh phản hồi trên truyền thông sau cuộc phỏng vấn của Oprah với Harry và Meghan. “Gia đình hoàng gia có phải là một gia đình phân biệt chủng tộc?”, William đáp trả, “chắc chắn là không”. Dù chỉ là một sự phân trần dĩ nhiên từ phía vị hoàng tử, nhưng truyền thông không hề thích điều đó. Anh đã bị cho lên đàn tế bởi cộng đồng và cư dân mạng, cho thấy cái giá phải trả cho việc phá vỡ “luật im lặng”. 

Đối với Harry, cuốn sách cũng không phải lần đầu tiên anh phá vỡ luật này. Trong cuộc phỏng vấn với Oprah Winfrey năm 2021, Meghan và Harry đã bày tỏ công khai sự lo ngại về mối quan hệ giữa mình và gia đình hoàng gia. “Chúng tôi đã có những mối lo về màu da của Archie (đứa con của Harry và Meghan) khi đứa bé được chào đời”. Bình luận này ngầm ám chỉ việc Harry và vợ chỉ trích hoàng gia Anh vì không muốn có một người da màu ở trong gia đình. Nhưng sau đó, anh phải chữa cháy một cách không mấy thoả đáng rằng những lời nói ấy không phải mũi kiếm hướng về phía điện Buckingham. “Meghan đâu có nói trên truyền thông rằng họ là những người phân biệt chủng tộc? Rõ ràng có sự khác biệt giữa kì thị màu da và thiên vị vô thức.” Dù câu trả lời có là như thế nào đi chăng nữa, chắc chắn rằng hoàng gia không hề vừa lòng với vị bá tước xứ Sussex. Nhưng câu chuyện còn đi xa hơn thế khi cặp đôi phát hành bộ phim tài liệu “Harry & Meghan” trên Netflix. 

Nội dung bộ phim tường thuật lại cuộc sống của của cặp đôi, từ quãng thời gian khi họ bắt đầu bí mật đính hôn, cho tới khi rút khỏi cương vị là thành viên hoạt động của hoàng gia Anh. Trong đó, bộ phim chỉ trích nặng nề những tờ báo lá cải tại Anh Quốc, “đây là một ví dụ của định kiến chủng tộc vẫn đang tồn tại trong giới truyền thông đối với Meghan”, phần nào đòi hỏi sự cảm thông từ công chúng đối với cách mà hoàng gia Anh đang đối xử bất công với cô nàng. Nhưng hiệu quả đi ngược lại hoàn toàn so với mục tiêu đó. Trong cuộc khảo sát của YouGov sau khi bộ phim ra mắt, ⅗ người dân Anh có suy nghĩ tiêu cực với Harry, và ⅔ đối với Meghan. Trong khi đó, khảo sát của tờ The Times cho thấy 44% người tham gia nghĩ Harry cần phải bị tước đi danh hiệu hoàng gia của mình, so với 32% người có ý kiến đối lập. Kèm theo đó là 44% người thông cảm nhiều hơn với hoàng tử William khi phải “giải quyết” mớ rắc rối do Harry gây ra so với 17% người đồng cảm với công tước Sussex. Và 51% người dân Anh quả quyết rằng cặp đôi Harry và Meghan không xứng đáng có được lời xin lỗi từ điện Buckingham. 

Trên cương vị là con trai của vua Charles III và công nương quá cố Diana, hoàng tử Harry luôn hướng mũi nhọn về phía gia đình vì cách mình bị đối xử bất công bởi hoàng gia Anh. Nhưng trong mắt người dân Anh Quốc, anh chỉ là một đứa trẻ ngỗ nghịch đang tìm kiếm sự chú ý và cảm thông không đáng có. Hở ra một cái là lên truyền thông rên rỉ. Và mỗi lần chàng hoàng tử lên tiếng là một lần nhận búa rìu của dư luận. Nhưng câu hỏi đặt ra là nguyên do thực sự cho những vụ lùm xùm đến từ đâu? 

Có thể nói, hầu hết những vấn đề mà hoàng tử Harry đang gặp phải đều đến từ mâu thuẫn của hoàng gia Anh với Meghan. Tất cả xuất phát ngay từ ngày đầu tiên cô gái đã qua một đời chồng này bước vào cung điện Buckingham. Meghan Markle vốn xuất thân là người Mỹ gốc Phi, và cô gái luôn gây chú ý rầm rộ về xuất thân này. Từ cuộc phỏng vấn với Oprah Winfrey, series phim tài liệu, những chương trình podcast trên Spotify, cho tới cuốn hồi ký Spare, vấn đề chủng tộc luôn là mũi nhọn được sử dụng để công kích vào gia đình hoàng gia.

Còn về phần hoàng tử Harry, anh như đang cố gắng đào bới tất cả những gì mình có thể để ném vào cung điện. Thậm chí còn sử dụng tới những ngôn từ nặng nề nhất như “thằng phản bội” với hoàng tử William, “kẻ nguy hiểm” để chỉ Vương hậu Camilla, hay là “chấn bé đù” với Vương phi Kate. “Tốt đẹp thì phô ra, xấu xa đậy lại”, phương châm này hoàn toàn trái ngược với cặp vợ chồng Harry và Meghan, họ phun ra bằng hết cho tất cả công chúng biết. Kể cả cho dù có quay lưng với tất cả người dân Anh, chẳng ngày nào là họ không xuất hiện trên các phương tiện truyền thông. Đây cũng là lý do mà họ chủ động từ bỏ cuộc sống của một thành viên hoàng gia để tới với nước Mỹ, nơi mà họ ký hợp đồng với các hãng xuất bản sách, Netflix và Spotify, và kiếm bộn tiền từ nó. Kèm theo đó là độ hot mỗi khi cái tên Harry và Meghan xuất hiện. 

Còn đối với hoàng gia Anh, nhà vua vẫn đi đúng với tôn chỉ mà nữ hoàng Elizabeth II đặt ra, không công khai bất cứ một bình luận gì liên quan đến cặp vợ chồng này. Động thái duy nhất được xác nhận, theo tờ “Daily Telegraph”, là điện Buckingham đang ở trong trạng thái chuẩn bị để đối diện với bất cứ một hệ quả nào xảy đến trước khi cuốn sách được phát hành. Một “phòng chiến tranh” đã được các cố vấn cấp cao của hoàng gia Anh thiết lập tại dinh thự Sandringham. Còn về phần của hoàng tử William, một người bạn thân của anh kể lại với tờ “The Sunday Times”, “William sẽ không bao giờ trả đũa bởi sự trung thành đến khó tin của anh ấy. Harry biết rõ điều này. Bởi vậy mà William liên tục nhận những cú đấm nhưng vẫn phải nhẫn nhịn vì lợi ích của gia đình và đất nước.” 

Các tranh cãi tới nay vẫn chưa được giải quyết một cách thoả đáng. Nhưng nếu nhìn một cách khách quan, nếu tất cả những câu chuyện của Harry là thật, thì liệu hoàng gia có còn là bộ mặt của đất nước nữa không? Khi sức mạnh ảnh hưởng tới truyền thông của họ đủ lớn để khiến đại đa số người dân Anh tin tưởng vào Vua và Hoàng Hậu, chứ không có được cái nhìn đa chiều nhất?