Mấy dạo gần đây lại thấy xôn xao lên vụ lùm xùm die của RDVN, hết Tornal rồi Gwens83 đăng đàn chỉ trích cách hành xử của cô admin trẻ bên ấy. Bản thân tôi của chẳng biết RDVN là gì, nghe đâu bảo là một cộng đồng tri thức sạch sẽ gì đó nhưng lại dịch "lậu" những nội dung hay trên Reddit về kiếm like! 
Tôi cũng chẳng có quan điểm gì về chuyện dịch lậu các nội dung hay của nước ngoài, tức là dịch cũng đc mà không dịch cũng được. Tuy là không tôn trọng bản quyền, nhưng việc phổ cập "những điều hay ho" miễn phí, để các anh em trong nước có thứ "bổ dưỡng" để đọc. Chuyện bản quyền trí tuệ ở Việt Nam sẽ luôn là chủ đề muôn thuở, ít nhất cho đến khi Việt Nam bớt nghèo. Mà đã nghèo thì tôi cũng khẳng định luôn là do dân trí thấp, nghèo tiền ăn, tiền uống, tiền ở, tiền mặc còn phải căn ke, chứ nói gì đến tiền chuyện xài nội dung bản quyền, nội dung "xịn" cho trí óc tăng lên. Nhưng khổ nổi, nếu không có nội dung hay thì tri thức vẫn thấp mãi! Cái vòng tròn luẩn quẩn dốt - nghèo - dốt cứ thế lặp đi lặp lại. Có chăng việc xài nội dung "chùa" của các nước khác vẫn là một con đường cho chúng ta có cơ hội tiếp cận một nền văn hóa văn minh. Dịch "chùa" cũng đúng,  mà dịch "chùa" cũng sai, nên thôi, tôi  chẳng phải có quan điểm gì ở chỗ này! 
Tản đà: "Văn chương hạ giới rẻ như bèo!"
Đã nói về chuyện người ta thì cũng phải nói chuyện của mình! Những nội dung "xịn" của nước ngoài được dùng "chùa" thì những nội dung "xịn" của nước mình thì ai mà trả tiền! Việt Nam còn nghèo, tôi và các anh em ở đây có mấy người dám nói là mình có cuộc sống không phải nghĩ đến tiền! Hằng ngày, việc cơm áo gạo tiền cứ chiếm hết chỗ rồi lấy đâu rỗi hơi lên Spiderum viết bài cho nó Perfect! Cho thỏa mãn hết cái tính vẹn toàn khi trả lời một vấn đề cơ chứ! Có âu chỉ viết vì những đam mê chưa tìm được những người cùng một ước nguyện, viết để trải mình ra cho có người tâm tình.
Mấy năm gần đây, thế giới internet ở Việt Nam thật sôi động với nhân tố chính là mạng xã hội. Tiền quảng cáo đã nuôi sống một cộng đồng khổng lồ trên internet. Ở nước thu nhập trung bình thấp, và dân số trẻ như Việt Nam thì đâu có gì ngoài thời gian, chúng ta tiết kiệm tiền, và trả phí bằng thời gian cho những nội dung "chất lượng". Đó là một cơ chế hoàn hảo cho những nhà sản xuất nội dung ở một nước đang phát triển. Đổi những thứ dư thừa, lấy những thứ mình thiếu hụt - 1 quy tắc cơ bản của kinh tế. Những Music video hàng triệu lượt xem ở Việt Nam thật không thể kể xiết, từ những video thể thao bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền, cờ tướng, phim ảnh,... đến những bài nhạc vinahouse đi vào lòng người, những điệu múa quạt thần thánh, những video dạy cách cưa gái, tán đổ crush,  những câu chuyện chính trị, những bài thuốc chữa bệnh không biết thật hư. Nội dung hay đến mức, chúng ta xem rồi, cứ muốn xem mãi, hết video này đến video khác, cảm giác thật dễ chịu và thoải mái. Lượt xem cứ thế tăng vùn vụt, Youtuber trở thành người có tiếng nói to lớn trong xã hội Việt Nam! CÒN GÌ TUYỆT VỜI HƠN NHƯ THẾ NỮA! Người sản xuất ra nội dung có tiền, người xài nội dung miễn phí, một ngành nghề được tung hô lên tận mây xanh! 
Với cơ chế trả phí cho nội dung bằng thời gian, những thuật toán đề xuất kiếm tiền siêu hạng của Youtube hay Facebook đã biến thành một cái lò đốt thời gian cho giải trí! Nơi đống rác cứ mỗi ngày xâm chiếm vào bộ não người dùng mỗi ngày! Nơi những quảng cáo sẽ biến người dùng trở thành sản phẩm cho một ngành công nghiệp khác chỉ êm thấm như một mũi kim tiêm! Hãy đọc bài viết này của tôi để chứng những điều tôi đang nói đến! Liệu rằng, một những cộng đồng kí sinh trên các nền tảng nhằm tạo nội dung có ích như RDVN, Monster Box,... sẽ sống được bao lâu! Cộng đồng làm gì có tiền để nuôi nấng những nội dung hay, cái họ có là thời gian, và cũng chẳng mấy khi bỏ tiền cho content chất lượng!
Mấy tháng nay tôi cứ mãi nghĩ, liệu những người viết như tôi, có cách nào để kiếm được tiền. Viết một bài viết chỉ trích tạo drama nhằm tìm traffic lớn? Viết một nội dung thật chuyên sâu để bán được tiền? Viết những câu chuyện đời thường ai cũng sẽ cảm thấy chính mình và upvote? Tất cả sẽ chẳng đi tới đâu, dù cho con số upvote của một bài chỉ trích cô admin RDVN của Tornald hay Gwens83 là hàng nghìn, hay vài chục nghìn đi nữa.
RDVN chết bởi nó vốn dĩ phải chết! Trách móc cô admin là trẻ con làm gì! Cũng giống như tôi và cô gái yêu nhau từ thuở thiếu thời, cùng nhau lớn lên rồi cô bỏ tôi đi lấy chồng vì tôi nghèo! Tôi vẫn yêu cô nhưng tình yêu đó phải chết! Chẳng có gì sống được mà không cần tiền nuôi nấng!