Chìa khóa dẫn đến thành công của Liverpool

Vậy là sau 30 năm chờ đợi, Liverpool cuối cùng cũng đã đoạt được chức vô địch Premier League theo một cách vô cùng thuyết phục khi họ bỏ xa đội đứng thứ hai là Manchester City với khoảng cách 18 điểm. Sau đây, tôi xin được làm một bài phân tích những yếu tố dẫn đến hai mùa giải thành công của đội chủ sân Anfield.

Giám đốc thể thao Michael Edwards cùng các thành viên trong đội ngũ chuyển nhượng của câu lạc bộ đã sử dụng các số liệu phân tích cầu thủ một cách rất hiệu quả. Các bản hợp đồng thành công dưới thời Michael Edwards gồm: Roberto Firmino, Andrew Robertson, Virgil van Dijk và Alisson Becker. Ngoài ra còn có cả Alex Oxlade-Chamberlain từ Arsenal với giả 35 triệu bảng, Fabinho từ Monaco với giá 40 triệu bảng, cùng với những bảng hợp đồng miễn phí từ Manchester City và Schalke 04 là James Milner và Joel Matip. Ngay cả bản hợp đồng được xem là thất bại của Liverpool là Dominic Solanke cũng giúp cho đội bóng này thu về số tiền khoảng 19 triệu bảng. Không còn những màn vung tiền vô tội vạ như trước đây, Liverpool chỉ chi tiền để bù đắp vào sự thiếu chắc chắn cho các vị trí quan trọng, điển hình là hai bản hợp đồng chất lượng Virgil van Dijk và Alisson Becker để thay thế cho những Lovren và Karius chơi không ổn định. Những vị trí được coi là điểm yếu của Liverpool đều đã được khỏa lấp, qua đó đội hình của Lữ Đoàn Đỏ cũng đã được nâng cấp và giá trị các cầu thủ được tăng lên rất nhiều lần.

Tập đoàn Thể thao Fenway (tiếng Anh: Fenway Sports Group), công ty mẹ của đội bóng Liverpool, đã góp công rất lớn cho thành công của Lữ Đoàn Đỏ. Nhân vật đứng đầu công ty này, John Henry, chính là người đã chọn Jurgen Klopp cho vị trí huấn luyện viên của Liverpool sau thời kỳ của Brendan Rodgers. Những hoạt động của công ty này đã giúp đội Liverpool thu về rất nhiều lợi nhuận. Cụ thể, đội chủ sân Anfield hồi tháng 2 vừa qua đưa ra thông báo họ đã thu 42 triệu bảng lợi nhuận trước thuế. Theo số liệu từ tờ Goal, doanh thu hằng năm của Liverpool tăng lên thành 553 triệu bảng (tương đương 688 triệu đô la Mỹ) lúc tổng kết mùa giải vào tháng 05 năm 2019. Thành công đó đến từ việc họ kết thúc ở vị trí thứ hai tại Premier League ở mùa giải trước đó, cũng như các hợp đồng phát sóng UEFA Champions League và một loạt các hợp đồng tài trợ đầy béo bở từ các đối tác thương mại. Các báo cáo tài chính khác cũng cho thấy ba nguồn doanh thu chính của câu lạc bộ cũng đã tăng lên rất nhiều. Theo đó thì doanh thu truyền thông tăng từ 41 triệu bảng lên 261 triệu bảng (tương đương 337 triệu đô la Mỹ), doanh thu thương mại tăng từ 34 triệu bảng lên 188 triệu bảng (tương đương 243 triệu đô la Mỹ), doanh thu từ các trận đấu tăng từ 3,5 triệu bảng lên 84 triệu bảng (tương đương 108 triệu đô la Mỹ). Kế hoạch nâng cấp và mở rộng sân vận động Anfield cũng đã được triển khai từ cuối năm 2014 với việc xây dựng thêm một khán đài chính và lắp thêm 8500 chỗ ngồi, dự án này đã giúp câu lạc bộ thu thêm một khoản tiền từ việc khán giả đến sân. Vào mùa 2018-2019, Liverpool là câu lạc bộ đứng thứ ba về số tiền thu về từ các trận đấu (84 triệu bảng), xếp sau Arsenal (96 triệu bảng) và Manchester United (111 triệu bảng). Việc nâng cấp và mở rộng sân vận động Anfield không chỉ cho kết quả tích cực từ số tiền bán vé, nó còn giúp cải thiện hình ảnh của câu lạc bộ và giúp Liverpool thu hút được nhiều nhà tài trợ. Cụ thế nhất ta có thể thấy chính là trường hợp của ngân hàng Standard Chartered, nhà tài trợ chính của Liverpool. Năm 2018, Standard Chartered đã gia hạn hợp đồng tài trợ với Liverpool. Trước đó vào năm 2017, Western Union ký hợp đồng tài trợ tay áo đấu với Liverpool. Và vào năm trước đó nữa là 2016, BetVictor trở thành nhà tài trợ áo tập của Liverpool (AXA sau đó đã thế chỗ BetVictor vào năm 2019). Ngoài ra còn có những hãng tài trợ khác như Carlsberg, EA Sports và Nine. Thêm vào đó là các kênh bán hàng khác trên Amazon tại các cơ sở ở Mỹ, Canada và Đức. Với thành công của Salah tại Liverpool, các công ty của Ai Cập như Tatweer Misr và Alexbank cũng đã trở thành những nhà tài trợ cho câu lạc bộ.

Một phần trong doanh thu của Liverpool còn đến từ chiếc áo đấu màu đỏ nổi tiếng của họ. Lùi lại quá khứ một chút vào năm 2012, Adidas từ chối ký kết hợp đồng tài trợ mới với Liverpool do màn trình diễn của đội bóng ở trên sân không tương xứng với giá trị thương hiệu của câu lạc bộ. Vào năm 2020, sau một cuộc chiến pháp lý với New Balance, Liverpool bước vào năm đầu tiên hợp tác với Nike. Bản hợp đồng này có trị giá 30 triệu bảng qua mỗi mùa bóng, thấp hơn của New Balance nhưng theo ước tính nó lại có giá trị từ 75 cho đến 80 triệu bảng qua mỗi năm, trong đó Liverpool sẽ được hưởng 20% tiền hoa hồng cho mỗi bộ áo đấu được bán ra. Và nó là bản hợp đồng tài trợ trang phục thi đấu giá trị nhất nước Anh và đứng thứ ba trên toàn thế giới (Sau Barcelona và Real Madrid). Theo như lời của nhà báo James Pearce thì Nike sẵn sàng bán trang phục thi đấu của Liverpool ở 6000 cửa hàng trên thế giới, trong khi New Balance chưa bao giờ phân phối số lượng áo đấu vượt quá con số 3000 cửa hàng. Đây có thể nói là bước đi đầy tính chiến lược của Fenway, khi việc mở rộng chi nhánh cửa hàng của Nike xảy ra đồng thời với việc Liverpool trở lại với vị thế ông lớn của mình. Dưới sự điều hành của Tập đoàn Thể thao Fenway, Liverpool đã thu về nhiều thành công cả trên sân bóng lẫn các hoạt động bên ngoài sân cỏ.

Và tất nhiên, người đứng đằng sau thành công của Lữ Đoàn Đỏ chính là Jurgen Klopp. Xuất phát điểm từ cách chỉ đạo và triết lý của mình lúc còn dẫn dắt Mainz 05 và Borussia Dortmund, Klopp biến Liverpool từ một đội có lối chơi phối hợp nhỏ dưới thời Brendan Rodgers thành một đội bóng theo phong cách tiếp cận trận đấu một cách trực diện với lối chơi quyết liệt, giàu tốc độ và pressing tầm cao. Điểm khác biệt duy nhất của Klopp so với hồi dẫn dắt Dortmund là ông biến cặp hậu vệ cánh của mình là Trent Alexander-Arnold và Andrew Robertson thành những cầu thủ kiến thiết lối chơi cho cả đội. Áp lực được tạo ra bởi hai hậu vệ biên đã trở thành chìa khóa để dẫn đến những chiến thắng của Liverpool. Klopp còn biến Salah, Firmino và Mane trở thành một trong những bộ ba nguy hiểm nhất thế giới. Hệ thống chiến thuật 4-3-3 với sự cơ động đến từ hai hành lang cánh đã khiến lối chơi tấn công biên của Liverpool vô cùng biến hóa. Firmino trong vai trò một tiền đạo phòng ngự có nhiệm vụ thu hồi ngay lại quả bóng khi bị mất, và Naby Keita đôi khi sẽ dâng cao một chút để tạo sức nặng trong các pha lên bóng của Liverpool. Lối chơi pressing giúp Liverpool thay đổi trạng thái từ phòng ngự sang phản công một cách dễ dàng, đó là chưa kể tới khả năng phát bóng chính xác của thủ môn Alisson. Liverpool cũng có thói quen sử dụng những đường bóng dài và đặc biệt những đường bóng dài đó thường hướng đến chỗ Firmino, người hay có thói quen lùi sâu. Firmino đón các đường bóng hai và tạo thời cơ cho những người đồng đội của mình gây áp lực lên đối thủ để cướp lại bóng. Những đường bóng dài này rất phù hợp với lối chơi Gegen-pressing mà Klopp đang áp dụng ở Liverpool, một sự pha trộn hợp lý giữa lối chơi bóng dài cổ điển và lối đá pressing hiện đại. Cùng sự cơ động của hai hậu vệ biên, Wijnaldum với xu hướng hơi nhô cao một chút có thể thoải mái tham gia tấn công vì đã có Arnold ở phía sau bọc lót. Chúng ta có thể thấy trong những trận đấu vừa qua Wijnaldum thậm chí còn đi thẳng đến vòng cấm địa của đối phương trong những pha lên bóng của Liverpool. Jordan Henderson với vai trò là một cầu thủ điều tiết lối chơi và thủ lĩnh trên sân đã giúp cho các ý đồ chiến thuật của Klopp vận hành trôi chảy. Hệ thống chiến thuật hợp lý cùng sự ăn ý của các cầu thủ trên sân chính là yếu tố đưa Liverpool đến các chức vô địch trong hai mùa giải liên tiếp.

Bên cạnh việc là một huấn luyện viên xuất sắc, Klopp còn là một người truyền cảm hứng đến các cầu thủ của mình. Lúc Liverpool đang có mạch chiến thắng ở đầu mùa giải, Klopp vẫn bảo các cầu thủ của mình hãy giữ đôi chân đứng thật vững trên mặt đất chứ đừng tỏ ra kiêu căng. Đôi khi Liverpool có một vài trận đấu không tốt, chúng ta có thể bắt gặp hình ảnh Klopp đứng ngoài đường biên liên tục hò hét. Klopp yêu cầu các cầu thủ phải luôn chiến đấu bằng 100% khả năng hiện có của mình và không được tỏ ra mệt mỏi, Wijnaldum chính là người hiểu rõ điều này nhất. Theo chia sẻ của cầu thủ người Hà Lan, Klopp có thể tỏ ra nóng giận với các cầu thủ nếu trận đấu diễn biến theo hướng bất lợi nhưng trong giờ nghỉ giữa hai hiệp thì Klopp luôn đưa ra những lời khuyên và động viên cầu thủ đó làm tốt hơn ở hiệp hai. Wijnaldum đôi khi tỏ ra nóng giận vì những lời nói của Klopp trong trận đấu, nhưng ngày hôm sau lại đâu vào đấy vì Wijnaldum biết những gì ông đang làm là để anh có thể tiến bộ hơn nữa qua từng trận đấu. Cỗ máy chiến thắng của Liverpool có thể hoạt động một cách trơn tru cũng là nhờ nhà kiến trúc sư người Đức và Klopp như một nguồn động lực thôi thúc các cầu thủ phải cháy hết mình ở trên sân.

Klopp tuy là huấn luyện viên giỏi nhưng tất nhiên ông không thể làm mọi thứ một mình được, những thiếu sót đó của Klopp sẽ được lấp đầy bởi đội ngũ huấn luyện viên. Trong đó người trợ thủ đắc lực cho Klopp chính là Peter Krawietz, người đã cùng làm việc với ông lúc Klopp còn dẫn dắt Mainz 05. Mặc dù chưa bao giờ chơi bóng chuyên nghiệp, nhưng Peter Krawietz là nhân vật nổi bật tại Borussia Dortmund trong kỷ nguyên thành công rực rỡ dưới sự dẫn dắt của Klopp. Khả năng của Krawietz trong việc theo dõi các tài năng trẻ và phân tích chiến thuật tốt đến mức khiến Klopp đặt biệt danh (The Eye) "Con mắt" cho ông. Cùng với Zeljko Buvac trong giai đoạn từ năm 2015 đến 2018, Krawietz đã hỗ trợ cho Klopp rất nhiều trong cách vận hành chiến thuật của Liverpool. Klopp từng so sánh ông, Zeljko Buvac và Peter Krawietz là những "Trái tim", "Bộ não" và "Đôi mắt" trong ban huấn luyện, trong đó Klopp là "Trái tim" (The Heart), còn Zeljko Buvac là "Bộ não" (The Brain) và Peter Krawietz thì như đã nói ở trên. Còn với những bài tập ở trên sân, Klopp đã có Pepijn Lijnders làm quân sư khi ông luôn chuẩn bị mọi thứ một cách rất chỉnh chu. Những bài tập của Pepijn Lijnders giúp các cầu thủ thích nghi với cường độ thi đấu và góp phần định hình nên bản sắc riêng trong lối chơi của Liverpool. Chiến thắng 2-0 trước Tottenham ở trận chung kết Champions League mùa 2018-2019 có dấu ấn rất lớn của Lijnders khi chính ông là người lên kế hoạch cho cả đội bay đến Marbella để thi đấu với Benfica B và yêu cầu họ cố bắt chước kiểu thi đấu của Tottenham, chính nhờ trận giao hữu bí mật này mà Liverpool đã có thể giành được chiếc cúp tai voi lần thứ sáu trong lịch sử của mình. Ngoài Peter Krawietz và Pepijn Lijnders, Klopp còn dẫn theo huấn luyện viên phụ trách thể lực Andreas Kornmayer và chuyên gia dinh dưỡng Mona Nemmer từ câu lạc bộ Bayern Munich đến Liverpool. Kornmayer luôn chuẩn bị cho các cầu thủ từng giáo án rèn thể lực riêng tùy theo thể trạng của từng người, nhờ những bài tập luyện của Kornmayer mà các cầu thủ Liverpool đã có thể làm quen được với lối chơi máu lửa của ông thầy người Đức. Ở nơi hậu phương, chuyên gia dinh dưỡng Nemmer luôn chuẩn bị những món ăn tốt nhất cho các cầu thủ. Cô thường xuyên đo lượng đường trong máu của từng người để từ đó điều chỉnh lại thực đơn sao cho phù hợp nhất. Đây đúng là một đội ngũ tuyệt vời và chuyên nghiệp mà bất cứ huấn luyện viên nào cũng muốn có, Klopp từng trả lời phỏng vấn rằng ông sẽ chẳng là gì nếu không có những con người này. 

Phía sau cánh gà của Lữ Đoàn Đỏ là sự có mặt của tiến sĩ Ian Graham, những bảng nghiên cứu số liệu của ông đã giúp ích rất nhiều trong công tác chuyển nhượng của Liverpool. Những cầu thủ được đưa về Liverpool như Mohamed Salah, Virgil van Dijk, Alisson Becker và Naby Keita đều dựa trên bảng báo cáo của Graham. Đặc biệt nhất là trường hợp của Salah, chính Michael Edwards, Dave Fallows và Barry Hunter đã thuyết phục Klopp đem về cho bằng được Salah. Những nghiên cứu và các con số của Graham còn giúp cho Klopp đưa ra những quyết định chiến lược khác như chiêu mộ Thomas Gronnemark làm huấn luyện viên ném biên, nhờ có sự chỉ dẫn tận tình của Gronnemark mà trong hai mùa giải vừa qua ta có thể thấy các cầu thủ Liverpool ném biên tốt thế nào. Klopp luôn tin vào những phân tích giả định tình huống và con số mà đội dữ liệu của Ian Graham cung cấp, chính nhờ chúng mà Liverpool đã có thể thi đấu một cách chắc chắn và không còn mắc sai sót nhiều như trước đây. Và trên hết, bằng những thuật toán của mình, Ian Graham chính là người đã thuyết phục John Henry chọn Jurgen Klopp cho vị trí huấn luyện viên trưởng của Liverpool bất chấp mùa giải cuối cùng không thành công của ông ở Borussia Dortmund. Có thể nói, Ian Graham và đội ngũ của mình đã làm quá tốt công việc mà những công ty phân tích số liệu của các đội bóng khác không làm được. 

Trong cuộc gặp mặt đầu tiên với John Henry và chủ tịch câu lạc bộ Liverpool là Tom Werner, Klopp đã nhấn mạnh về tầm quan trọng của các cổ động viên trên sân Anfield. Việc nâng cấp sân vận động Anfield cũng là nhằm phục vụ cho mục đích đó. Sự cổ vũ nhiệt tình của các cổ động viên chính là điểm tựa vững chắc của các cầu thủ Liverpool mỗi khi thi đấu trên sân nhà, đơn cử nhất chính là trận bán kết lượt về giữa Liverpool và Barca tại Champions League ở mùa giải 2018-2019 khi chính Messi cùng những người đồng đội của mình đã bị nhấn chìm trong bầu không khí cuồng nhiệt đó. Sau mỗi trận đấu, Klopp đều yêu cầu các cầu thủ phải nán lại sân để chào khán giả. Đó là hành động để thể hiện sự biết ơn với những khán giả đã đến cổ vũ cho đội bóng, nó tạo ra sự gắn kết giữa các cầu thủ và cổ động viên. Điều đó đã được thể hiện trong suốt những mùa giải vừa qua, khi đội nhà có bóng và bóng đến chân cầu thủ nào thì ngay lập tức sẽ có một bài hát vang lên dành tặng cho cầu thủ đó, ví dụ như Salah là bài "Mo Salah, The Egyptian King", Wijnaldum là điệp khúc lặp lại tên của anh... và nhiều bài hát nữa như thế, nó khiến các cầu thủ hưng phấn hơn và thi đấu hết sức mình. Thành tích bất bại tại sân Anfield của Liverpool trong ba mùa giải liên tục ở Ngoại Hạng Anh có công rất lớn từ cầu thứ thứ 12 này.

Cám ơn các bạn đã đọc bài phân tích này của tôi.

Nguồn tham khảo số liệu từ Goal và Squawka, hai trang web uy tín về bóng đá.