Chập chững tìm việc

Hoang mang, thất vọng, bất ngờ và sảng khoái - đó là những cảm xúc mình đã trải qua trong quá trình tìm việc đầu tiên.

Mấy hôm trước, mình nhận được thông báo rằng đã vượt qua vòng phỏng vấn cuối cùng và đủ điều kiện cho vị trí Fresher Business Analyst tại BSS Group.

Vậy là mình sắp đi làm.

Bài viết này nói về quá trình tìm việc của mình.

Cho những ai chưa biết, mình hiện tại là sinh viên năm 3+ tức là nằm giữa năm 3 và năm 4. Thường thì sinh viên năm 3+ như mình thì sẽ tìm một công việc Thực Tập Sinh và làm khoảng vài tháng trước khi bắt đầu một kỳ mới và mình cũng vậy.

Tầm bắt đầu năm 2 là mình cũng dần tìm hiểu sâu hơn về BA (Business Analyst) và các trách nhiệm trong công việc để chuẩn bị kiến thức cho kỳ thực tập. Bên cạnh đó, mình cũng có hỏi các anh chị về BA cũng như việc ứng tuyển và làm việc ở vị tri BA Intern (Thực Tập Sinh BA). Nhìn chung, đa số chia sẻ của anh chị đều nói rằng:

Bản thân mình cũng có kha khá kiến thức liên quan tới coding nên đó cũng là một lợi thế khi đi xin việc. Sau khi thi xong môn cuối cùng của kỳ 2, mình bắt đầu đi nộp CV (Curriculum Vitae).

Tiêu chí chọn nơi thực tập của mình lúc đó là: Một, gần chỗ ở. Hai, có hỗ trợ tài chính (tức là có lương).

Thời gian bắt đầu, mình chủ yếu tìm việc qua các trang web và cũng tìm được vài nơi. Đọc JD (Job Description) nào cũng thấy tự tin mình đủ khả năng đáp ứng được yêu cầu. Sau khi tìm được vài chỗ, mình nộp và trong tâm thế chuẩn bị nhận mail hoặc call để phỏng vấn. Bên cạnh đó, mình cũng cũng chủ động liên lạc HR để nhắc họ kiểm tra CV của mình.

Tuy nhiên, sau hơn một tuần, không có mail nào phản hồi mình (kể cả mail HR xác nhận đã nhận CV). Các bên HR mình liên lạc trực tiếp cũng không phản hồi.

Nhìn chung, mình cực kỳ sốc luôn, sao bảo Thực Tập dễ lắm mà không chỗ nào nhận vậy?

Nhận thấy các trang web tuyển dụng là chưa đủ, mình tìm tới các group tìm việc ở Facebook với hi vọng sẽ tìm được một chỗ phù hợp với bản thân mình. Và sau một ngày lặn lội ở các group này, mình cũng hiểu tại sao mình tạch các chỗ trước.

Nhưng suy nghĩ lại, nguyên nhân cũng dễ hiểu:

Vì hiện tại đang là hè - mùa thực tập vậy nên việc cạnh tranh là cực kỳ gay gắt. Mỗi một post tuyển dụng TTS (Thực Tập Sinh) đăng được một ngày mà gần 100 comments thì cũng hiểu. Khi thực tập BA thì công ty mặc định ứng viên chưa có hoặc chưa có nhiều kinh nghiệm nên không đặt kỳ vọng vào chất lượng. Do đó, đủ số lượng là ngừng tuyển dụng.

Sau khi hiểu được vậy, không còn tiêu chí gần chỗ ở, mình gửi CV vào mọi nơi mình có thể. Và cũng pass được vòng phỏng vấn vài bên.

Đây là nơi đầu tiên mình được gọi phỏng vấn. Cho những ai chưa biết, ByteDance là công ty mẹ của Tiktok và Douyin. Lúc gửi CV mình gửi chơi chơi thôi cũng không nghĩ là sẽ được phỏng vấn vì công ty to vậy cơ mà.

Sau hôm nộp CV một hôm, mình nhận được cuộc điện thoại từ số +86. Thường thì mình sẽ không nghe vì chả có lý do gì để một số từ nước ngoài gọi mình cả nhưng không hiểu sao mình vẫn nhận.

Mình alo, bên đầu kia hỏi "Hello, are you ...". Ban đầu bạn HR phát âm sai tên của mình, sau mình nhận không nhưng cuối cùng thì bạn cũng phát âm đúng và thông báo kết quả. Vì có ôn IELTS nên mình vẫn giao tiếp được, mặc dù khá bất ngờ. Sau đó, mình chốt lịch phỏng vấn vòng đầu tiên vào hôm sau với bạn HR.

Phỏng vấn vòng đầu

Bạn HR tên là Li Yunfei, giọng nghe khá dễ chịu và tính cách cũng nice khiến quá trình phỏng vấn của mình khá là suôn sẻ. Mặc dù có một số hiểu nhầm trong quá trình truyền đạt thông tin nhưng điều đó vẫn chấp nhận được.

Tuy nhiên vị trí BA Intern bên ByteDance tuyển dụng là Non-IT và liên quan đến research về thị trường nhiều hơn. Trong khi đó, mình kỳ vọng sẽ đạt được vị trí IT BA nên mình dừng kết thúc quá trình phỏng vấn tại vòng thứ hai. Hay nói thằng ra là mình tạch :v.

Có 3 vòng trong quá trình ứng tuyển ở Viettel Postek. Vòng 1 duyệt CV, vòng 2 test IQ và cuối cùng là vòng phỏng vấn.

Thú thật, mình không thích phải làm test IQ mặc dù tất cả các lần test mình đều pass. Nhưng giả sử có lỡ tạch thì nó sẽ kiểu "Damn, bạn quá ngu để có thể làm việc tại vị trí này".

Quay trở lại với Viettel Postek, mình cũng mượt mà pass 2 vòng đầu tiên. Tuy nhiên, bằng một cách khó hiểu nào đó mà mail thông báo phỏng vấn của Viettel Postek bay vào mục Quảng cáo của Gmail. Bên cạnh đó, tên của ứng viên (mình) cũng bị lỗi font.

Dù sao mình cũng chuẩn bị một tinh thần hứng khởi tham gia phỏng vấn trực tiếp tại công ty.

Người phỏng vấn là Anh Kiên, nhìn chung anh khá là nice và cố gắng tạo sự thoải mái cho mình nhưng mình thấy không cần thiết lắm. Về kiến thức BA hay các kiến thức liên quan, anh không hỏi mình nhiều, chủ yếu đây như cuộc trò chuyện giữa 2 người.

Nhìn chung phỏng vấn khá dễ và nhẹ nhàng. Kết thúc phỏng vấn, mình về nhà với tâm thế:

Vài hôm sau, mình nhận thông báo tạch.

Nhận thấy vị trí Intern có sự cạnh tranh quá lớn, mình quyết định gửi CV tới cả các vị trí Fresher.

Cho những ai chưa biết, trong lĩnh vực IT, mỗi vị trí có level khác nhau và level tăng dần theo thứ tự sau:

Intern > Fresher > Junior > Middle > Senior

Đại khái khi làm ở Fresher tức là mình đã bỏ qua vị trí Intern. Thường Fresher sẽ yêu cầu ứng viên từ 6 tháng tới 1 năm kinh nghiệm. Biết vậy, mặc dù mình chưa có kinh nghiệm bao giờ nhưng vẫn cứ gửi CV, được thì được không được thì cũng không sao.

Quá trình tuyển dụng bên Savis rất nhanh gọn lẹ, đúng một vòng phỏng vấn duy nhất (nếu pass CV). Nhìn chung mình thấy khá thoả mái vì không phải làm bài test IQ. Mình vẫn nhớ tên hai anh chị phỏng vấn mình là Chị Trang và Anh Bình. Nhìn chung anh chị cũng nice và văn phòng rất xịn.

Sau lúc phỏng vấn 2 ngày, mình nhận được thông báo đỗ và có thể bắt đầu tại Savis với vị trí Cộng Tác Viên Business Analyst với mức lương x,xxx,xxx. Tuy nhiên, vì đã có duyên với BSS Group nên mình lịch sự từ chối và xin lỗi bên Savis.

Ấn tượng đầu tiên trong quá trình ứng tuyển vào BSS Group là chị HR cực kỳ nice. Với những vị trí như Intern hay Fresher thì lượng ứng viên rất lớn nên HR sẽ phải nhắn tin và liên hệ cùng lúc với nhiều người. Vậy nên tình trạng seen tin nhắn, bơ ứng viên có xảy ra thì cũng là điều dễ hiểu.

Nhưng khi mình trao đổi với Chị Thảo HR bên công ty, chị rep cực kỳ nhiệt tình làm ban đầu mình tưởng chị mới làm vì thông thường người mới sẽ nhiệt. Khi chị chia sẻ đó là do văn hoá tại công ty thì mình kiểu:

Ban đầu mình cũng không kỳ vọng là pass đâu vì trong JD ghi rõ ràng "at least 6-month experience" trong khi mình có "0-month experience" cơ mà sau vài hôm mình nhận được cuộc gọi thông báo phỏng vấn từ Chị Thảo.

Hơn cả Viettel Postek, ở BSS Group, trước khi phỏng vấn thì ứng viên phải làm một bài test gồm 2 phần. Nếu đạt sẽ phỏng vấn luôn hay sau đó. Một là 20 câu IQ và hai là tự luận về Business Analyst.

Từng đi phỏng vấn tại nhiều nơi nhưng phải nói rằng lần làm bài test này là lần căng thẳng nhất đối với mình. Lý do cũng dễ hiểu, vì lỡ mà tạch thì sẽ phải nhận lời từ chối trực tiếp hay vì một mail. Mà cảm giác bị nói trực tiếp kiểu "Damn, bạn quá ngu để có thể làm việc tại vị trí này" thì nó sẽ đau không tả nổi (đương nhiên mình phóng đại thôi, không ai lại nói như vậy cả).

May mắn là mình cũng pass và phỏng vấn với Anh Trung, hay còn có tên khác là anh Jacob ngay sau đó. Nhìn chung quá trình phỏng vấn cũng suôn sẻ, mình nói những gì mình có và hỏi thêm thông tin từ phía công ty. Mình cảm giác bản thân và anh Trung khá là hợp về tư duy làm sản phẩm.

Phỏng vấn xong một thời gian, mình nhận thông báo về lịch phỏng vấn vòng tiếp theo với Anh Trung CEO và Chị Hà. Vòng phỏng vấn này thì hai anh chị hỏi sâu về kinh nghiệm quá khứ cũng như mối quan tâm của mình khi đi làm. Chắc do kinh nghiệm giao tiếp nhiều với ứng viên nên anh chị đọc vị được mình luôn, toàn nói trúng tim đen.

Cuối cùng thì mình cũng nhận được cuộc gọi từ Chị Ánh báo rằng mình đã trúng tuyển với vị trí Fresher BA. Lúc này cảm giác cứ khó tả sao. Nhưng mà nhìn chung cũng vui, tự hào, áp lực và cũng sợ khi mà làm thẳng Fresher mà bỏ qua Intern.

Ngoài các vị trí ở trên thì mình cũng nhận thông báo ở một số bên khác nhưng vì có duyên với BSS Group rồi nên mình cũng từ chối họ.

Nhìn chung đây cũng là một trải nghiệm thú vị với mình, với những ai cũng đang hoặc chuẩn bị tìm việc, đặc biệt là BA thì mình có một số lời khuyên sau:

Trong quá trình tìm việc, mình sửa CV 2 lần. Sau khi xin lời khuyên từ các anh chị và tự sửa thì mình cảm thấy phản hồi từ các anh chị HR tốt hơn hẳn. Để mà nói như nào là một CV tốt thì có nhiều thứ cần phải đề cập nhưng có một lời khuyên đắt giá mình nhận được từ một người anh:

Được thì mình sẽ có một bài về chủ đề này.

Trước khi tham gia phỏng vấn thì bạn hãy đọc lại kỹ JD và tìm hiểu sâu hơn về các công việc đó. Bên cạnh đó việc tìm hiểu về sản phẩm, dịch vụ của công ty có liên quan tới vị trí cũng rất quan trọng.

Lúc ứng tuyển vào ByteDance mình còn chả đọc kỹ JD cơ, do đó lúc phỏng vấn xong mình mới ngớ ra là họ tuyển Non-IT BA.

Khi kết thúc phỏng vấn, interviewer sẽ hỏi bạn rằng bạn có câu hỏi gì cho phía công ty hay không. Khi một ứng viên đặt ra các câu hỏi điều đó chứng tỏ ứng viên quan tâm tới vị trí và công ty nói chung.

Trong lúc phỏng vấn thì interviewer cũng thường sẽ cung cấp các thông tin cơ bản nhưng thường là không chi tiết đầy đủ. Nếu ở trong trường hợp này, hãy đề cập lại và hỏi thêm.

Bên cạnh đó, hỏi như nào cũng rất quan trọng. Nếu câu hỏi không liên quan đến vị trí hoặc quá nhạy cảm thì nó lại là một điều không hay. Nhìn chung thì nên cân đo đong đếm sao cho phù hợp.

Cảm ơn bạn đã đọc.