Đây là một xã hội.

Nào, bây giờ thì hãy phóng thật to vào cánh tay bên tay trái.

Thêm nữa nào.

Okay. Thấy những vạt da ở khuỷu tay kia chứ? Hãy tiếp tục phóng to thêm một lần nữa.

Một chút nữa.

Đây, đây! Tôi đây! Nhìn thấy tôi chưa? Lại đây nào

Chào. Tôi là Tim. Tôi là một tế bào đơn lẻ trong cơ thể của xã hội này. Cụ thể hơn là xã hội của chúng ta.

Vậy để tôi giải thích, tại sao chúng ta lại ở đây nhé!

Là nhà văn và cũng là người hay suy tư, tôi đã dành rất nhiều thời gian trong cuộc đời mình để suy nghĩ về xã hội mà tôi đang sống và cả xã hội nói chung. Tôi đã luôn tưởng tượng xã hội giống như một người khổng lồ - một sinh vật sống giống như mỗi chúng ta, chỉ có điều lớn hơn rất nhiều.

Khi bạn là một tế bào đơn lẻ trong cơ thể của một gã khổng lồ, thật khó để hiểu những điều mà gã này đang làm hoặc tại sao mọi thứ lại như vậy, bởi vì bạn không thể lùi lại và quan sát toàn bộ sự việc cùng một lúc. Nhưng chúng ta sẽ cố gắng hết sức để làm điều đó.

Vấn đề là, khi tôi thường xuyên cố gắng tưởng tượng ra một xã hội sẽ như thế nào, tôi không thực sự hình dung như thế này:

Dựa trên những quan sát đã có, cả trực tiếp và trực tuyến, có vẻ như xã hội của tôi thực sự trông giống như thế này hơn:

Mỗi con người sẽ trở nên già đi theo năm tháng - nhưng có vẻ như cái gã khổng lồ mà tôi sống bên trong thì lại đang trẻ đi từng ngày. 

Bởi vậy, tôi quyết định viết một bài blog về vấn đề này. Nhưng sau đó, một số chuyện đã xảy ra...

Khi tôi kể với mọi người rằng tôi có kế hoạch cho một bài viết về xã hội và theo cách mà mọi người phản ứng, cách mà truyền thông phản ứng, cách mà chính phủ phản ứng và cách mà tất cả mọi người còn lại phản ứng, mọi người đều nói với tôi cùng một điều.

Đừng làm vậy, đừng động đến vấn đề ấy. Hãy viết về thứ khác đi, bất kì thứ gì cũng được. Điều này không đáng đâu.

Họ đã đúng. Với rất nhiều chủ đề không gây tranh cãi khác, tại sao lại chọn một thứ quá nặng nề và có nguy cơ bị xa lánh bởi rất nhiều độc giả? Tôi đã nghe những lời
cảnh báo, và tôi đã nghĩ về việc chuyển sang chủ đề khác, nhưng rồi sau đó tôi nghĩ:
“Khoan đã, cái gì cơ? Tôi sống bên trong một gã khổng lồ và gã này đã trải
qua 6 năm liền buồn bã trong khu kẹo ở một tiệm tạp hóa. Đây không phải là một chủ đề tuyệt vời để tôi nói đến?”

Điều đó nhấn mạnh lý do mà tôi thực sự cần viết – về lý do tại sao lại nguy hiểm khi viết về chủ đề xã hội.

Sau cùng, tôi đã kết thúc bằng sự kết hợp của cả hai điều sau: thực trạng của xã hội hiện tại và lý do tại sao viết về điều đó lại là một ý tưởng tồi tệ - và hai điều đó có liên quan như thế nào.

Tôi biết rằng đây giống như chui xuống một cái hang thỏ rất sâu. Liệu tôi có nghĩ rằng mình đang theo chân một con thỏ chết tiệt xuống một cái hang rất sâu trong 3 năm, đào sâu vào lịch sử của chúng ta, lịch sử thế giới, sự tiến hóa, tâm lý học, các học thuyết chính trị và khoa học thần kinh, thông qua hàng chục cuốn sách, hàng trăm bộ dữ liệu và bài báo và đen hàng ngàn cuộc đối thoại, một số rất dễ chịu và nhưng có một số lại khiến tôi muốn bứt đầu mình ra và ném vào sọt rác? Không, tôi đã không làm thế.

Tôi nhận ra mình đã đào rất sâu bởi khi đọc qua những nghiên cứu, xem những tin tức, đọc các ý kiến và nghe podcast, lắng nghe những câu chuyện cuộc đời của mọi người, tôi liên
tục cảm thấy rằng trong mỗi trường hợp, tôi chỉ nhìn thấy một phần nhỏ của những gì đang xảy ra. Và tôi đã bị ám ảnh với việc cố gắng tổng hợp tất cả những câu chuyện nhỏ thành một bức tranh tổng thể. Vậy nên tôi đã tiếp tục đào sâu hơn nữa, cố gắng lên một chiếc trực thăng tinh thần và phóng tầm mắt ra xa, để có thể thấy được bức tranh tổng thể.

Vì vậy, tôi đi ngày càng xa xuống hố thỏ, cố gắng lên một chiếc trực thăng tinh thần và phóng tầm mắt ra xa để có thể nhìn thấy bức tranh hoàn chỉnh.

 tôi cứ cảm thấy như trong mỗi trường hợp, tôi chỉ nhìn thấy một phần nhỏ của những gì đang xảy ra. Và tôi trở nên ám ảnh với việc cố gắng quấn lấy đầu mình bất kể câu chuyện lớn nào mà tất cả những câu chuyện nhỏ hơn này đều là một phần của nó. 

Sau rất nhiều tháng lắng nghe, học hỏi và suy nghĩ rất nhiều, cuối cùng tôi đã sẵn sàng chia sẻ những ý tưởng của mình với các bạn.

Đôi khi, một số chủ đề nhất định trở nên khó nói do những cuộc đối thoại thường bị mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn. Chúng ta nghe những lập luận giống nhau, sử dụng cùng một từ ngữ, lặp đi lặp lại, cho đến khi chúng ta trở nên chai lì với chúng. Khi ngôn từ ta sử dụng không còn áp dụng cho hiện tại được nữa thì chúng sẽ không còn hữu ích trong chủ đề này. Đó là những gì mà tôi nghĩ rằng đang xảy ra đối với chủ đề này. Tất cả chúng ta đều
đang bị mắc kẹt trong tầm nhìn của chính mình về xã hội, và có vẻ như chúng ta vẫn chưa tìm được ra con đường để tiếp tục tiến về phía trước.

Một phần trong chặng được ba năm làm việc của tôi giống như một ngôn ngữ mới mà chúng ta có thể nghĩ và nói về xã hội của chúng ta và những con người bên trong. Trong biểu mẫu cơ bản của Wait But Why, ngôn ngữ chứa đầy các thuật ngữ và phép ẩn dụ và tất nhiên rất nhiều hình ảnh mô phỏng được vẽ sơ sài. Tất cả đều tương đương với một ống kính mới. Nhìn qua lăng kính này ra thế giới và hướng nội vào bản thân mình, mọi thứ giờ đây có ý nghĩa hơn đối với tôi.

Đây là bài viết mở đầu cho một chuỗi các bài viết sẽ được ra mắt trong những tháng tới.

Trong phần đầu của loạt bài này, chúng ta sẽ làm quen với ống kính mới và khi loạt bài tiếp tục, chúng ta sẽ bắt đầu sử dụng ống kính để xem xét tất cả các chủ đề mà một blogger chân chính không nên viết về. Nếu tôi có thể làm tốt được việc của mình, khi đến cuối chặng đường, mọi thứ đối với bạn cũng sẽ có ý nghĩa và rõ ràng với bạn y như cách mà tôi nhìn bây giờ.

Có rất nhiều xu thế đáng lo ngại đang xảy ra cùng lúc trong xã hội của chúng ta, nhưng tôi chắc rằng nếu ta có thể nhìn thấy chúng một cách rõ ràng, chúng ta có thể khắc phục được. Cộng đồng Wait But Why có rất nhiều những con người luôn sẵn lòng tạo ra tương lai tốt nhất có thể cho nhiều người nhất có thể. Mục tiêu của loạt bài này là nâng cao sự rõ ràng của cộng đồng đó, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân và thế giới xung quanh, từ đó chúng ta có thể cùng nhau tạo ra một cú huých để đưa tương lai của ta trở về định hướng đúng. Như mọi bài viết của Wait But Why khác, mọi nội dung đều cởi mở để trao đổi – đây là bản nháp cuối cùng của tôi trong một quá trình làm
việc không hồi kết. Khi những bài viết được đăng lên, đọc bình luận của các bạn sẽ giúp tôi nhìn nhận rõ ràng hơn về mọi thứ. 

Một điều cuối cùng. Khi tôi làm việc với chủ đề này, tôi quyết định sẽ cố gắng hết sức giữ thái độ khiêm nhường và tinh thần học hỏi, kể cả trong những lĩnh vực mà chúng ta thường không khiêm tốn như chính trị. Thật tuyệt vời khi nhận ra sự những sự tiến bộ về tri thức mà bạn đã có mới chỉ là điểm khởi đầu, làm việc về chủ đề này khiến tôi cảm thấy như được thức tỉnh trong nhiều lĩnh vực khác nữa.

Vì vậy, trước khi chúng ta bắt đầu, hãy xem liệu bạn có thể gạt bỏ niềm tin hiện có cùng với tất cả những gì bạn đã biết về chủ đề này ra khỏi đầu hay không. Tôi không yêu cầu bạn vứt chúng đi — chỉ có thể để chúng vào ngăn kéo ở đâu đó gần đó. Sau khi đọc xong ở đây, nếu bạn vẫn muốn, bạn sẽ biết chính xác chúng ở đâu.

Và hãy đi thôi nào...

Theo: Tim Urban

Dịch: Lá Vàng