Một kiểu là vâng lời, buông xuôi theo lời khuyên của bất kỳ ai. “Anh ơi, hãy nói xem tôi nên sống cuộc sống của mình thế nào nhỉ? Kiểu thứ hai là dạng hành động ngược lại với kiểu thứ nhất. Họ bác bỏ các giá trị của xã hội. Xã hội nói gì họ làm ngược lại. Họ nghĩ rằng xã hội không chi phối được mình nữa, nhưng không phải vậy. Bởi vì bất kì khi nào bạn nghe xã hội hay bạn bác bỏ xã hội, nếu xã hội vẫn còn là nhân tố xác định trong cả hai cách này, thế thì bạn vẫn bị xã hội nhấn nút. Tiến lên hoặc ngược lại.
Nhưng còn có một kiểu thứ 3 nữa, kiểu người nổi dậy, những người nổi dậy thực sự. Họ không ủng hộ xã hội, cũng không chống đối xã hội, người đó đơn giản sống cuộc sống của mình theo hiểu biết riêng của mình. Dù nó đi ngược xã hội? Không sao cả, người đó cũng không phán xét bản thân mình hay người khác. Hay nó đi cùng xã hội cũng đều không phải là điều người đó quan tâm. Đôi khi nó có thể đi cùng xã hội, đôi khi nó có thể không đi cùng xã hội, nhưng đó không phải là vấn đề. “Người đó sống theo hiểu biết của mình, theo ánh sáng nhỏ của mình.” Quan trọng hơn là người đó biết rằng, bản thân lựa chọn của họ có thể sai nhưng có sao đâu? “Phạm sai lầm là cách duy nhất để học. Đi theo hiểu biết riêng của người ta là cách duy nhất để trưởng thành và trở nên chín chắn.”
Tôi biết rằng một trong những nhu cầu của chúng ta là muốn biết về mọi thứ. Mà không phải là biết về mọi thứ đâu. Chúng ta muốn chắc chắn đúng về mọi thứ. Khi đứng trước những câu hỏi: Bạn ấy có tình cảm với mình không? Công việc này có phù hợp với mình chứ? Ngày mai sẽ làm gì nhỉ. Chúng ta muốn mọi thứ phải đúng, theo ý niệm nào đó. Ai đó có thể dễ dàng cho bạn một câu trả lời, nhưng phỏng có ích gì bởi ngay khi câu trả lời đó được đưa cho bạn nó là câu trả lời chết. Nó đóng. Nó từng đúng trong trải nghiệm của người ấy. Còn cuộc sống thì cứ liên tục đưa bạn vào tình huống với biến số mới. Nó là canh bạc. Nó gây nên bất an bởi chẳng ai biết điều gì sẽ xảy ra cả.
Thật ra bạn có thể chọn nghe theo một ai đó để không phải chịu trách nhiệm cuộc đời mình. Nhưng cùng với điều ấy, chúng ta cũng đánh mất luôn năng lực ngạc nhiên. Trái tim bạn sẽ ngừng thổn thức, dù nó vẫn đập. Nói vậy thôi chứ cho dù chúng ta chọn nghe theo câu trả lời mẫu, sự sống có sẵn trong mỗi người sẽ luôn phát ra tín hiệu để mọi người xuôi dòng. Sống nó đi. Sống với ánh sáng riêng bên trong bạn. Canh bạc là có đấy, nhưng phạm sai lầm là cách duy nhất để học. Đi theo hiểu biết riêng của người ta là cách duy nhất để trưởng thành và trở nên chín chắn.