Cái gì ngăn cản Nga chinh phục không gian: lời nguyền 500 đô, Rogozin và các đường hầm thời Sa hoàng

Vào 30/5/2020, SpaceX của Elon Musk đã phóng tàu Crew Dragon với hai phi hành gia từ sân bay vũ trụ Florida, và hôm sau nó đã cập ISS thành công. SpaceX tuyên bố, sứ mệnh này “đã trả lại cho Hoa kỳ các chuyến bay không gian có người lái” và nói chung, chương trình này của NASA sẽ trở thành nền tảng cho các chuyến bay tới mặt trăng, sao Hỏa và xa hơn nữa.

Elon Musk thậm chí vui vẻ nhớ lại một tweet từ Giám đốc điều hành Roskosmos Dmitry Rogozin, người vào năm 2014 đã đề nghị Hoa Kỳ “đưa các phi hành gia của mình lên ISS bằng giàn nhún”. Rogozin đã cố gắng vớt vát, nói rằng cái tweet về giàn nhún là một mối đe dọa thực sự từ Nga, và Hoa Kỳ đã nghe thấy.

Tôi nghĩ rằng, một ngày nào đó các nhà sử học Nga sẽ viết cả một cuốn sách về chuyện Rogozin đã cứu chương trình không gian của Mỹ bằng các tweet của mình và cứu Hoa Kỳ khỏi sự ô nhục quốc gia, NASA khỏi sự tan rã và Elon Musk khỏi phá sản.

Nhưng, sao ta cứ nói mãi về người Mỹ? Hãy để họ ám ảnh Rogozin, còn chúng ta sống ở Nga cơ mà! Hãy cùng xem mọi thứ đã diễn ra như thế nào ở cường quốc vũ trụ số 1 thế giới trong 30 năm qua. Và câu chuyện sẽ được kể bởi Ilya Kharlamov – cựu kỹ sư của Trung tâm Vũ trụ Khrunichev (trung tâm nghiên cứu vũ trụ của Nga):

1/ Người Nga bay lên vũ trụ bằng tàu Soyuz, do Korolev (mất năm 1966) chế tạo từ xưa. Cái quốc gia mới thành lập có tên là “Liên bang Nga” không liên quan gì đến những điều này – trong 30 năm qua, nó chẳng làm được gì cả.

2/ Dưới thời Yeltsin, họ còn kịp làm nốt trạm Mir-2 từ thời Liên Xô và phóng nó lên ISS dưới tên gọi “khu vực của Nga”. Dưới thời Putin, họ không làm được gì mới cả.

3/ Đã có những dự án không tồi – những tàu mới Zarya / Federasia / Clipper / Parom / Oriol, sử dụng tên lửa Zenith. Tên lửa đẩy Zenith tốt đẹp mọi mặt – ngoại trừ một điều – nó được sản xuất bởi kẻ thù xấu xa nhất của chúng ta – Ukraine. Vì vậy tất cả những thứ này đã an bài ngay cả trước sự kiện Crimea, còn bây giờ thì vô vọng.

4/ Năm 2003, tôi đã đến Nhà máy Khrunichev với hy vọng vực dậy ngành vũ trụ Nga …

5/ Tại Khrunichev, tôi được đề nghị mức lương cho kỹ sư vũ trụ khoảng 100 đô la, trong khi tại McDonalds bên kia đường, họ đề nghị 250 đô la cho tạp vụ.

6/ Có một thứ tên là “Lời nguyền 500 đô la.” Đầu những năm 2000, ngành vũ trụ Nga có thể được cứu bởi mức lương 500 đô la. Bây giờ thì không có gì có thể cứu nó, và vấn đề không còn là tiền. Hãy đọc các post của nhân viên về công việc ở đó.

7/ Những công dân yêu nước hết mực có lẽ nghĩ rằng, vì chúng ta có Gagarin, nên Nga hiện đang ở vị trí thứ hai oai phong trong lĩnh vực không gian. Thế nhưng, vào năm 2012, khi giá dầu 150 đô la / thùng, chúng ta từng có kế hoạch lọt top 3 cường quốc vũ trụ hàng đầu vào năm 2030.

8/ Top 5 cường quốc vũ trụ năm 2030 sẽ đại loại thế này:

1) Hoa Kỳ

2) Trung Quốc

3) EU

4) Nhật Bản

5) Ấn Độ

Chúng ta sẽ cạnh tranh với Brazil và Israel chứ không phải với các quốc gia hàng đầu (năm 2030 sẽ đến sớm thôi, nhiệm kỳ tổng thống của Putin còn chưa kết thúc).

9/ Dự án chính của Roskosmos bây giờ là gì? Đúng rồi – là xây dựng tòa nhà văn phòng cao 200m có hình tên lửa, với trung tâm mua sắm, căn hộ và cáp treo.

10/ Khi ISS bắt đầu, đó là một dự án chung: đôi khi chúng ta bay bằng tàu con thoi, đôi khi người Mỹ bay Soyuz. Năm 2003, một thảm kịch đã xảy ra – thảm họa của tàu con thoi Columbia. Roskosmos đã làm gì? Tăng giá cho việc vận chuyển người Mỹ từ 20 triệu lên 70 triệu đô la.

11/ Người đứng đầu Roscosmos Rogozin, theo chuyên môn là nhà báo, theo hành xử thì giống trợ lý báo chí. Tôi thậm chí còn không dám đưa cờ lê cho anh ta.

12/ Ta thường nghe – “chúng ta đã phóng Gagarin, chúng ta đã phóng Mir, Buran, v.v.” Chúng ta nào? Đó là một quốc gia khác, công việc chung của 15 nước cộng hòa, với nền giáo dục khác, hệ thống kinh tế khác, chính quyền khác, một chính sách quân sự khác – khác tuốt.

13/ Vào năm 2001-2002, chính Elon Musk đã đến Liên bang Nga nhiều lần tìm mua tên lửa R-36 đã ngừng hoạt động theo chương trình giải giáp vũ khí (nhân tiện, sản xuất bởi nhà máy Yuzhmash, thành phố Dnipro của Ukraine). Đề nghị lập liên doanh …

14/ … theo giải thích chính thức của Nga – anh ta nói dối và đã không đến. Theo phiên bản không chính thức, thì các tướng lĩnh Nga đã nghe nói rằng anh ta vừa kiếm bộn tiền sau khi bán PayPal, và muốn lại quả quá nhiều…

15/ Tất nhiên, sau đó tên lửa bị hủy. Nhưng Musk hiểu rằng, nếu những kẻ đần như vậy có thể làm tên lửa, thì anh ta cũng có thể thử.

16/ “Nếu nước ta có Elon Musk, thì anh ta còn chưa ra tù vì vụ PayPal.” Ở Nga, cũng có các công ty vũ trụ tư nhân, trẻ, không thuộc sở hữu nhà nước – Dauria Aerospace, Lin Industrial và các công ty khác. Bạn có thể đã đoán những gì đã xảy ra tiếp theo … (xem chú thích các ảnh – ND)

17/ Tiền lương năm 2020. Lời nguyền 500 đô vẫn chưa được hóa giải sau 20 năm. Nhưng đã có tiến bộ: lương kỹ sư nhận hơn lương đầu bếp những 2000 rúp (30$)!

18/ Ở SpaceX, kỹ sư như vậy có mức lương khoảng 800 nghìn đến 1 triệu rúp mỗi tháng.

19/ Mức lương năm của giám đốc NASA là $232K – cao hơn khoảng 1.5 lần so với mức lương kỹ sư

20/ Mức lương năm của Rogozin – 450K đô la – cao hơn khoảng 2 lần so với giám đốc NASA, và cao hơn khoảng 120 lần so với mức lương của kỹ sư Nga.

21/ Những ai hay xem kênh TV1 của Nga và các kênh tẩy não khác đều biết rằng “người Mỹ phải mua động cơ RD-180 tốt nhất thế giới của Nga”. Rằng chúng ta rủ lòng thương và hạ cố bán cho người Mỹ thiển cận những mẫu hình tuyệt vời về công nghệ Nga …

22/ … RD-180 là một nửa của RD-170 từ Buran / Energy (bắt đầu thiết kế – 1976). Được tạo ra trong những năm Yeltsin cầm quyền, trong phạm vi hợp tác Mỹ – Nga. Người Mỹ có tất cả tài liệu và quyền đối với động cơ này, và họ có thể làm điều đó ở nhà, nhưng vì lý do nào đó họ không muốn làm, và bạn sẽ sớm biết tại sao …

23/ RD-170/180 – một kiệt tác công nghệ của Liên Xô những năm 80. Giống như bất kỳ kiệt tác nào, nó rất đỏng đảnh và đắt tiền. Ví dụ, bất kỳ mẩu da người nào lọt vào trong đều gây ra cháy nổ.

Nó đắt tiền ngay cả với Mỹ, còn đối với ngân sách của ta thì đơn giản là quá nặng. Nhưng có một giải pháp:

24/ Vậy là, trong những năm Yeltsin, với tiền của Mỹ, Liên bang Nga đã cắt đôi động cơ của Liên Xô, bán với giá chỉ bằng nửa, tự hào về điều đó, nhưng đồng thời đe dọa nước Mỹ rằng sẽ thôi không làm nữa. Tất cả điều này có nghĩa gì – có lẽ giờ đây cả hai bên không thể hiểu nổi.

25/ Một trong những vấn đề kỹ thuật phức tạp và nan giải nhất của ngành vũ trụ Nga là … di sản của chế độ Nga hoàng. Không hề đùa…

26/ … khi sân bay Baikonur thuộc về Kazakhstan, nước Nga mới cần một sân bay vũ trụ mới. Xây ở đâu? Họ nghĩ rất lâu, có nhiều phương án, thiết kế nó khoảng 15 năm, nhiều lãnh đạo đã đến, đã hưu, nhận thưởng. Cuối cùng, chúng ta đã nghĩ ra, tìm ra địa điểm, và xây dựng cấp tập, …

27/ … đột nhiên, hóa ra các nhà máy có thể chế tạo tên lửa được đặt ở khu vực châu Âu của Nga hoặc ở Viễn Đông, và sân bay vũ trụ Vostochny mới xây chỉ kết nối với các nhà máy bằng các đường hầm xe lửa xuyên Siberia được xây từ thời kỳ Sa hoàng …

28/ … tức là không thể đưa một tên lửa có đường kính lớn hơn các đường hầm thời Sa hoàng đến sân bay vũ trụ, không thể chui vừa về mặt vật lý. Các đường hầm được xây vào năm 1890-1915 dài hàng ngàn km, và thậm chí Liên Xô cũng không đủ tiền để mở rộng chúng …

29/ … Người Mỹ chở tên lửa dọc theo sông, đại dương hoặc theo hệ thống đường cao tốc nổi tiếng của Mỹ. Chúng ta thì có vấn đề với đại dương và đường cao tốc …Người Mỹ chở tên lửa dọc theo sông, đại dương hoặc theo hệ thống đường cao tốc nổi tiếng của Mỹ.

30/ Tàu sao Hỏa mới của Elon Musk – 9m. Tên lửa mặt trăng mới của Trung Quốc – đường kính 10m. Chúng ta thì cần nhét tên lửa vào đường hầm như vậy (3,9m), chấm hết. Tên lửa Soyuz (1957) thì phù hợp, nhưng về mặt vật lý chúng ta không thể cạnh tranh ở sân bay Vostochny với Trung Quốc và Hoa Kỳ. Chả lẽ xây thêm một sân bay vũ trụ khác?

Dịch từ nguồn tiếng Nga Varlamov.ru. Trong nguồn có nhiều ảnh minh họa hơn.

Nguồn: Internet