Câu hỏi ‘con gà có trước hay quả trứng có trước' làm tôi suy nghĩ quẩn quanh mãi. Tôi đã từng được một bạn nhỏ chưa đến mười tuổi hỏi câu hỏi này đôi lần. Tôi đã nhiều hơn đôi lần bối rối khi phải đưa ra câu trả lời. Ở đâu đó trong quá trình tồn tại của nó, câu hỏi này cũng đã được phần đông mọi người nghiêng về một lựa chọn con gà, hay là quả trứng. Nhưng chưa có lần nào tất cả mọi người đều đồng ý một đáp án và phủ nhận đáp án còn lại.

Những ngày tháng 7 thật nhiều cảm xúc, trong một buổi tối ăn tối ở Hội An, tình cờ anh em tôi thảo luận câu chuyện sự khác biệt giữa con tôm và con tép. Một hồi sau, tranh luận gắt gao, nhóm anh em tôi chuyển sang chủ đề con gà có trước hay quả trứng có trước. Anh em thảo luận hồi lâu, uống hết két bia duy nhất bị thiếu một chai của quán mà vẫn chưa có đáp án. Khi câu chuyện trở nên căng thẳng hơn, thì đã có một cánh tay giơ lên nói, ‘em có câu trả lời cho vấn đề đó.’ Anh Tân, một người anh trong nhóm, hơi ngỡ ngàng bảo ‘Chú nói đi.’ Tôi vốn dĩ cũng hay đi quanh quanh nên đi một hồi rồi tôi tóm lại, ‘anh em ta có thể thôi tranh luận là con gà có trước hay là quả trứng có trước được không? Thay vào đó, anh em nào cho em biết, anh em mong đáp án là con gà có trước hay quả trứng có trước thì mục đích để làm gì? Chúng ta có thể tạm quên các câu hỏi mà đáp án của nó không để làm gì bằng câu hỏi mà ở đó đáp án của nó có ý nghĩa hơn được không? Vậy anh em nói cho em biết, anh cần con gà có trước để làm gì, em sẽ trả lời cho anh em biết là con gà có trước.’ Có một sự im lặng, rồi các anh em đều gật gù.

Suy nghĩ miên man sang một câu chuyện khác, tôi biết có hai người cứ đòi chia tay nhau cả ngày, cả tháng, cả năm. Hay là chúng ta có thể thôi đi tìm câu trả lời cái nào có trước, cái nào có sau, hay là em yêu tôi hay không yêu tôi nữa. Thay vào đó ta đi tìm suy nghĩ bình dị hơn, đời thực hơn: ta yêu nhau thì sao? Khi chúng ta nói ra lời yêu thì đó là yêu nhau, hay đó chỉ là bắt đầu? Nói lời chia tay là kết thúc, hay kết thúc đó lại để yêu nhau nhiều hơn nữa? Hay là chúng ta chẳng đi tìm đáp án nữa, mà hãy coi đáp án là những hành động nhỏ nhặt của đời thường được không?