CHIẾN TRANH - HAY CÁI CHẠM NHẸ CỦA SỐ PHẬN
Chiến tranh cùng sự vô nghĩa của nó tưởng chừng như mạch suối nguồn bất tận đem lại niềm cảm hứng dồi dào bất tận cho văn chương. Đối...
Chiến tranh cùng sự vô nghĩa của nó tưởng chừng như mạch suối nguồn bất tận đem lại niềm cảm hứng dồi dào bất tận cho văn chương. Đối mặt với một cuộc chiến, trước những hiểm nguy, chết chóc, con người luôn bộc lộ những khía cạnh tâm lý độc đáo, những hành vi, những cảm xúc có thể nói là kỳ lạ, những điều mà đến chính bản thân họ cũng chưa từng cảm nhận được trong cuộc sống bình thường. Và tất nhiên, Chuyến tàu định mệnh của Georges Simenon là một câu chuyện như thế.
Georges Simenon ( 1903-1989 ) là một nhà văn danh tiếng người Bỉ. Ông là một trường hợp hiếm hoi, một sự kết hợp hoàn hảo giữa danh tiếng văn chương kinh viện và sức hút quần chúng. Được biết đến nhiều nhất với vai trò một tiểu thuyết gia trinh thám, cha đẻ của thám tử Maigret lừng danh – nhân vật đã đem đến cho ông danh tiếng lẫy lừng trong văn đàn thế giới. Là một nhà văn có sức viết mạnh mẽ, đặc biệt vào thời điểm những năm 30 của thế kỷ trước, mỗi tháng ông hoàn thành một cuốn tiểu thuyết và mỗi ngày hoàn thành một truyện ngắn, Simemnon để lại cho văn học thế giới một kho tàng đồ sộ với 183 tiểu thuyết, 158 truyện ngắn, nhiều hồi ký cùng nhiều bài viết và tác phẩm khác. Chuyến tàu định mệnh, như chính nhận định của tác giả, là một trong những tác phẩm chính yếu của ông, những tiểu thuyết tâm lý mà theo ông là những câu chuyện ‘khó’.
Câu chuyện bắt đầu vào giai đoạn đầu của thế chiến thứ hai, một ngày tháng Năm năm 1940, thời điểm mà Đức Quốc Xã tấn công Hà Lan. Trung tâm của cuốn tiểu thuyết là Marcel, người thợ sửa chữa máy vô tuyến điện tại một thị trấn nhỏ nằm giữa biên giới Pháp, Bỉ. Tuổi thơ của Marcel gắn liền với những đớn đau, mất mát và cả những hệ lụy của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất năm 1914. Vốn thể chất yếu đuối, cộng thêm những những tổn thương tâm lý do chiến tranh đem lại. Cả tuổi thanh xuân Marcel trải qua trong một dưỡng trí viện. Vậy nên, cũng thật dễ hiểu, có được mái ấm gia đình bên người vợ hiền dịu cùng một cô con gái kháu khỉnh và một ngôi nhà nho nhỏ để hưởng thụ cuộc sống bình dị là hạnh phúc mà Marcel chẳng bao giờ dám mong tới. Thế nhưng, Marcel vẫn luôn có một dự cảm mơ hồ về số phận của mình, cái định mệnh đổi thay mà cuộc chiến năm xưa đã đem đến cuộc đời anh. Và rồi, chiến tranh đến, nó cuốn đi tất cả những nỗ lực gây dựng, những nếp sống giản đơn của Marcel. Nó đẩy anh cùng vợ con ra khỏi mái ấm của mình, cuốn họ vào dòng thác di tản, buộc họ phải bỏ lại cái hạnh phúc êm đềm đó để đổi lấy một chỗ ngồi trên Con Tàu Định Mệnh.
Chính tại đây, trên con tàu này, số phận đã buộc Marcel phải xa rời vợ con. Và cũng chính tại đây cái định mệnh đổi thay mà anh vẫn khắc khoải đợi chờ đó, đã đem Anna đến với Marcel. Sự xuất hiện của Anna, làn sương mờ bao phủ cuộc đời trước kia cùng từng cử chỉ, ánh mắt của nàng dành cho Marcel, anh đã lờ mờ nhận ra được cái chạm nhẹ của định mệnh. Kể từ đó, chuỗi ngày trốn chạy của Marcel cùng Anna mang một màu sắc huyền ảo, mộng mơ, tách rời khỏi cái thực tại đớn đau, hãi hùng của cuộc chiến.
Bằng một giọng kể chính xác, với những hình ảnh, những kỷ niệm chân thực vốn dĩ gắn bó với cả cuộc đời của Simenon, đã hết sức tự nhiên chọn lấy cho mình một tông giọng đẹp và chuẩn xác để kể về câu chuyện tình yêu, cuộc tình lãng mạn nhưng không kém phần lạ lùng của Marcel và Anna.
Dưới góc nhìn của nhân vật Marcel, cuộc chiến đẫm máu đó, cái cuộc chiến đã đẩy không biết bao nhiêu số phận con người vào cảnh lầm than, máu chảy, lại mang một màu sắc thơ mộng. Cuộc chiến đó không gì hơn, chỉ là một cơn gió của số phận, một cái chạm nhẹ của định mệnh. Nó đem lại cho cuộc đời của anh những màu sắc mới, những cảm xúc vi tế hơn. Nó trở thành dòng nhựa sống mà anh không ngừng, không ngừng nuốt trọn lấy một cách tham lam. Marcel tham lam, anh vội vã uống lấy từng giọt mật đó. Bởi anh hiểu rằng, định mệnh đã đưa đẩy, cho anh có cơ hội, một lần duy nhất để sống một cuộc sống khác, là một con người khác. Thoát khỏi tất cả những vụn vặt, phù phiếm của kiếp người. Để rồi đây, khi mọi thứ qua đi, anh không còn phải hối tiếc rằng, mình chưa từng một lần thực sự sống.
Suy cho cùng,chẳng phải trong mỗi chúng ta, có ai đang sống mà không ngừng mơ tưởng tới những đổi thay, những cuộc sống khác. Những cuộc sống mà đối với chúng ta, nó không thật chút nào, nhưng nó là cứu cánh, là lối thoát của cuộc sống thường nhật. Nó là thứ chúng ta vẫn không ngừng theo đuổi và ước mơ.
Simenon là vậy. Luôn giản dị trong cả cốt truyện lẫn trong lối hành văn. Cả cuốn tiểu thuyết chỉ là những nét chấm phá, những đường nét phác họa mộc mạc, vội vã. Nhưng lặng lẽ chạm vào sâu vào tâm hồn mỗi độc giả. Chuyến tàu định mệnh cũng vậy, nó sẽ vẫn còn được người đời nhớ đến, không chỉ vì đã phản ánh rõ nét sự khốc liệt của chiến tranh đối với số phận con người, mà còn vì những giấc mơ âm thầm, những khát vọng sống chân thành của đời người.
Sách
/sach
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất