Ba hôm nay, trên địa bàn các tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An, Phú Yên đã xảy ra liên tiếp 5 vụ cháy rừng lớn. Thời tiết nắng nóng gay gắt, gió Lào thốc mạnh khiến chỉ một sai lầm nhỏ của người dân cũng đã gây cháy nghiêm trọng suốt mấy ngày không dứt.
Vậy thì chính lúc cộng đồng Việt đang cần sự ủng hộ tinh thần và những hành động thiết thực, những người hô khẩu hiệu ‘sống xanh’ và ‘Pray for Paris’ ở đâu? (͡ ͡° ͜ つ ͡͡°)

    1. Cháy rừng có liên quan gì đến tôi?

Mình nghĩ trong những ngày vừa qua, các bạn cũng có thể đã ‘lướt qua’ tin tức về những vụ cháy rừng này, tuy nhiên những con số như 30ha - 50ha có vẻ như là quá nhỏ để bạn bận tâm. Vậy thì hãy cùng thử nhẩm tính xem sao! Chỉ riêng đám cháy tại Nghi Xuân đã ước tính thiệt hại ban đầu 50ha rừng (tương đương 500.000m²), đám cháy tại Nghệ An bao phủ 100ha rừng (tương đương 1.00.000m2).

Trồng một cái cây đã khó, để có một rừng cây phải mất bao lâu? Cháy rừng không chỉ đơn thuần là mất đi một lượng lớn cây xanh, ảnh hưởng tới cuộc sống của những hộ dân xung quanh, mà còn là câu hỏi ‘Mất bao lâu để chúng ta có thể có lại từng ấy rừng?’
Chúng ta có thể ngồi trong điều hoà tránh nóng, nhưng bạn biết rằng không thể ngồi một chỗ mãi được. Khí hậu đang ngày càng trở nên khắc nghiệt, và rừng - chính là thứ duy nhất có thể thu khí CO2 và tạo ra O2.

Một cây cao 30m, có thể sản xuất ra lượng 2,721 Kg khí Oxy trong 01 năm, khối lượng này dự tính có thể hỗ trợ nhu cầu sinh hoạt ít nhất cho 02 người.

Theo tính toán của các nhà khoa học Nhật Bản, 1 ha rừng hoặc vườn cây rậm rạm có diện tích tương đương hấp thụ 1000Kg CO2 và thải ra 730 Kg khí Oxy mỗi ngày.
Bạn có bao giờ cảm thấy sợ hãi khi thấy cả trăm nghìn cháy rụi, đen kịt, nhanh chóng chết khô dưới ngọn lửa?

Bạn có khi nào tự hỏi vài chục năm nữa - nếu bạn và mình vẫn chưa hết tuổi thọ của cuộc đời này, chúng ta sẽ phải sống trong bầu không khí ô nhiễm, môi trường độc hại, thời tiết oi bức đến mức nào nữa? 

    2. Từ khẩu hiệu ‘sống xanh’ đến ‘Pray for Paris’

Mình không phê phán ‘sống xanh’ hay ‘Pray for Paris’ là sai, mỗi người có quyền riêng của mình. Nhưng mình tự hỏi những bạn thật sự có mong muốn quan tâm tới lối sống xanh, bảo vệ môi trường và cả những giá trị tốt đẹp: ‘Đã đến lúc bạn quan tâm tới rừng, tới chính Việt Nam chưa?’
Mình nhìn thấy sự hờ hững trên mạng xã hội, những tin tức về cháy rừng vội vã được lướt đi, chẳng thấy ai viết một dòng ‘Pray for Hà Tĩnh’ hay những hành động kêu gọi thực tế.

Những người từng viết dòng ‘Pray for Paris’ và bảo bởi đó là họ thương xót cho nghệ thuật, cho vẻ đẹp, nền văn hoá lâu đời của Pháp. Phải chăng lỗi là do rừng chưa đủ đẹp, chưa đủ nổi tiếng để xứng đáng nhận sự quan tâm?

Hay lại nói về sống xanh.
Lối sống xanh không phải chỉ là phê phán những cửa hàng sử dụng ống hút nhựa, đòi tẩy chay những thương hiệu không chịu đổi cốc nhựa, hay là mua túi tote bag về và bảo ấy là sống xanh rồi đấy. Có rất nhiều điều về cách sống xanh, bên cạnh những chiến dịch mà các nhãn hàng bán tote bag và ống hút cỏ bàng, ống hút tre lừa phỉnh để khách mua hàng.
Bạn đòi bỏ đi tất cả lượng lớn những đồ nhựa đã được sản xuất, vứt đi toàn bộ túi nylon, chai lọ nhựa ở nhà vào sọt rác để mua về một tá hàng ‘dễ phân huỷ, thân thiện với môi trường’, điều đó có phải đã tốt?

Mình tin rằng ‘sống xanh’ nên là ‘hạn chế’ và ‘re-use’, chứ không phải là ‘thay thế’. 

Nguyên liệu, năng lượng, thời gian và chi phí bỏ ra sản xuất một chiếc tote bag chắc chắn sẽ nhiều hơn chiếc túi làm từ nhựa dẻo hay nylon, vậy nếu như có thể, hãy sử dụng chiếc túi của bạn (dù là nhựa hay vải bố) thật nhiều lần. Đừng cảm thấy ngại nếu bạn mang một chai nhựa LaVie đến chỗ làm, chỉ vì mọi người đều dùng bình đựng kim loại, bởi đó vẫn là chiếc chai bạn-đã-sử-dụng-ngày-hôm-qua-và-cả-hôm-trước-đó, bạn vẫn ‘sống xanh’, bất kể là chất liệu gì. (▰˘◡˘▰)

Và đừng chỉ quan tâm tới việc ‘Hôm nay sẽ mua đồ gì để sống xanh bây giờ?’ mà hãy nghĩ xa hơn, những hành động nhỏ nhưng tác động lớn hơn: Trồng một cái cây.

    3. Động lực để bạn truyền bá thông tin là gì: ý nghĩa hay bắt trend?

Giả sử hôm nay không phải rừng phòng hộ ở Hà Tĩnh vẫn chưa được dập tắt, mà là cánh rừng nguyên sinh hoang sơ chưa được khai thác, điểm đến đầy bí ẩn và thu hút ở một đất nước nào khác bị cháy rụi, liệu bạn có sẵn sàng nhấn nút ‘share’ và cập nhật tin tức?
Một ngày lướt lên Facebook, thông tin của những người nổi tiếng luôn hiện lên đầu với cả nghìn tương tác, khiến họ có ảnh hưởng rất lớn tới hành động và tư duy của cộng đồng mạng, đặc biệt là những bạn trẻ. Nếu một tin tức được influencers chia sẻ, chứng tỏ nó là điều đáng được quan tâm, có phải vậy không?

Mình gặp những người bạn, họ hay nói rằng ‘Bài này hay, có ý nghĩa, nhưng lại nhiều chữ quá so với hình tượng của tao, tao sợ mọi người cười’, và rồi họ chia sẻ những bức ảnh chế, những memes hay chuyện đánh ghen, gạ ch*ch. Họ yên tâm vì sẽ chẳng ai nhìn họ như kẻ lạc quẻ hay quá nghiêm túc, họ chỉ sợ mình sẽ không vui vẻ, hài hước và hợp thời đại như chúng bạn.  
Những vụ giết người, chửi bới lúc nào cũng thu hút hơn là những kỹ năng phòng tránh, ngăn ngừa. Tin tức tai nạn, đánh nhau bao giờ cũng có nhiều bình luận hơn là bão lũ, thiên tai, nghèo đói. Vụ cháy nhà thờ Đức Bà chắc hẳn gây lắm xót xa hơn là ngọn lửa ở Nghệ An, Hà Tĩnh.

Có người chê bai báo chí Việt, kêu rằng ‘Nhỏ không học lớn làm nhà báo’, họ chửi ‘Lều báo’ cũng chẳng sai, nhưng vì sao báo Việt nghe chửi mãi vẫn không thay đổi? Bởi vì thị hiếu của người dân Việt bao năm vẫn thế, viết sai viết giật gân vẫn có người đọc, thì tội gì mà phải đổi?

    4. Hành động chúng ta có thể làm ngay bây giờ

Bài này mình viết không để phán xét hay dừng lại ở hô hào vậy thôi, mà mình mong mỗi người, đặc biệt là những bạn đang đọc bài viết này, chắc hẳn bạn cũng đã có sự quan tâm tới những vấn đề đang thật sự xảy ra ở tại chính đất nước mình, và mong muốn thay đổi nó.
Vậy thì bây giờ chính là lúc đây: Kêu gọi cứu trợ hoả hoạn và tiết kiệm điện.

Cuộc sống của hàng nghìn người đã bị đảo lộn, đe doạ nhiều nhà dân, hàng trăm người nỗ lực dập lửa suốt mấy ngày qua. Những anh bộ đội, lính cứu hoả đang mệt mỏi, bơ phờ và kiệt sức nhưng vẫn cố gắng nhanh chóng hết mức để khống chế tình hình. Ngay lúc này cần lắm những status kêu gọi đóng góp tiền, ủng hộ lương thực, vật dụng, quần áo để những đoàn xe trong những ngày tới đây có thể về đến các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và Phú Yên.

Đồng thời, trong những ngày này mạng lưới điện cũng bị ảnh hưởng do hành lang đường dây 500kV bị sự cố do cháy rừng, thời tiết nắng nóng, thiếu nước về hồ thuỷ điện, than và khí. Thay vì chỉ kêu ca và bật điều hoà 18 độ, hãy dừng ở mức 26-27 độ kết hợp quạt, vừa tốt cho sức khoẻ của bạn lại vừa chung tay giảm thiểu tình trạng mất điện.

Be the change you want to see in the world.


Góc_nhìn_thời_sự Thinking_Out_Loud