Eavesdrop nghĩa là nghe lỏm, nhưng không phải theo nghĩa rình rập, mà theo nghĩa tình cờ nghe thấy những câu chuyện xung quanh, ví dụ như chuyện người ta nói ở bàn ăn bên cạnh. Theo Paul Graham, nội dung eavesdrop phản ánh chất lượng cuộc sống ở một đô thị, vì nó cho bạn biết những người xung quanh bạn làm gì và nghĩ gì.
Ở Hà Nội chúng ta nói với nhau chuyện gì?
Một là chuyện về người thứ ba: về đồng nghiệp, sếp, về bạn học, về con cái vợ chồng. Con người luôn có nhu cầu nói về những người không có mặt trong phòng, vì dù hơi trái đạo đức, có những chuyện ta chẳng thể nói thẳng trước mặt người cần nghe.
Hai là chuyện tiền nong. Tôi nhớ mãi cảnh một lần ngồi trà đá trên phố cổ thì một bà cô trung tuổi trang điểm đậm ngồi bên cạnh hét ầm vào điện thoại ĐMM TRẢ TAO 2 TỈ MÀY VAY HÔM TRƯỚC NHANH! Việc ra trà đá đòi nợ rất phổ biến, có lẽ vì nó mang lại một khoái cảm đặc biệt nào đó cho người đòi chăng? Vẫn thuộc topic tiền nong: chuyện chơi coin, chơi chứng thua lỗ, trả góp mua iphone mới, đầu tư trái phiếu đất đai…
Ba là chuyện công việc, sự nghiệp. Con người hiện đại ra hàng ăn uống vẫn không thể ngừng nói về công việc (tôi thuộc nhóm này). Họ nói về kế hoạch thăng tiến năm sau, một vụ chốt sale hỏng, hoặc chuyện đi làm khổ quá có lẽ tạm đi du học xem thế nào(!?).
Bốn là chuyện tình yêu: một đứa nào đấy seen tin nhắn, một vụ date Bumble, chuyện mới chia tay/ mới có người yêu.
Ở Hà Nội tôi hiếm khi nghe thấy ai nói về nghệ thuật, về khoa học, hay về âm nhạc điện ảnh. Có thể họ nói với nhau ở chỗ kín đáo tôi không được biết, nhưng thế chỉ càng chứng tỏ những câu chuyện chất lượng như vậy xuất hiện với mật độ quá thấp mà thôi.
Câu chuyện hàn lâm nhất tôi từng nghe được là vào một trưa mùa hè năm 2019 ở bãi đỗ xe Đại học Bách Khoa: đứng giữa cái nắng trưa tháng 7 không có mái che, hai nam sinh viên giảng nốt một bài toán cho nhau nghe trước khi dắt xe về. Đó mới thực là loại câu chuyện tôi muốn eavesdrop ở thành phố nơi tôi chọn sống cả đời. Nhưng có lẽ tôi nerd nên ý kiến hơi thiên vị chăng? Có lẽ có những người chỉ thích xung quanh toàn nói chuyện mua iphone hay đánh ghen.
Còn bạn, bạn thường eavesdrop được chuyện gì?