Tiêu đề bài viết được lấy cảm hứng từ bài hát đang nổi gần đây: Anh chưa thương em đến vậy đâu. Mình nghĩ các chị em phụ nữ sẽ là người đồng cảm nhất với bài hát này và mình còn tưởng tượng được cảnh bài hát được rất nhiều người gửi cho các anh người yêu, anh chồng trong khi nội dung bài hát chẳng phải cái đáng nói, cái tiêu đề bài hát mới là thứ chạm đúng "insight" của các chị em.
Sau đó các anh em sẽ chột dạ: "Ủa mình chưa thương người ta đến vậy à? Nhưng "đến vậy" tức là "đến như thế nào"?". Câu hỏi này có lẽ chính các chị em cũng chẳng thế trả lời một cách rõ ràng được, bởi chính họ cũng mơ hồ trong việc yêu thương bản thân thực sự là như thế nào nên mới mưu cầu tình yêu của người bạn đời nhiều đến thế.
Những bài hát về tình yêu tuy hay thật, lãng mạn và da diết thật nhưng có những bài hát với thông điệp như thể hạnh phúc của ta được quyết định dựa trên mức độ tình cảm của đối phương thì nó có thể mang đến những ảo tưởng không hợp lý và nó khiến mỗi người trở nên phụ thuộc vào người khác để sống sót, họ bỏ qua cái gốc gác sâu thẳm của nhu cầu được yêu thương bởi người khác đó là: họ không đủ yêu chính mình và luôn cần người khác công nhận, thể hiện tình yêu với họ để chứng minh rằng họ đủ, họ tốt đẹp, họ có giá trị. Lâu dần, suy nghĩ này có thể dẫn đến những nỗi bất hòa, mâu thuẫn do mỗi người không cảm thấy bản thân được người kia yêu thương đủ, họ trở nên phán xét và thậm chí ghét bỏ lẫn nhau.
From Unsplash
From Unsplash
Vậy tại sao việc yêu bản thân lại đóng vai trò quan trọng trong bất cứ mối quan hệ nào? Dưới đây mình sẽ chia sẻ về các cấp độ của việc Yêu bản thân dựa trên trải nghiệm cá nhân, nếu thiếu sót hay có khúc mắc gì mọi người hãy để lại bình luận bên dưới nhé.

Cấp độ 1: Tình yêu bản thân dựa trên bình diện thể chất, vật chất

Đây là loại tình yêu dễ nhìn thấy nhất và dường như dễ làm nhất, điểm chung của thứ tình yêu này là bạn sẵn sàng chi tiền bạc để đáp ứng khía cạnh bề ngoài cá nhân hoặc cảm xúc thỏa mãn ngắn hạn. Ví dụ như mua những món đồ yêu thích cho chính mình, sử dụng những dịch vụ để chăm sóc và rèn luyện cơ thể hay ăn những món ngon theo sở thích. Bạn thích việc nhìn thấy chính mình trở nên xinh đẹp hơn, khỏe mạnh hơn và có thời gian hưởng thụ những thứ mình làm ra. Với loại tình yêu này, mục đích của nó đâu đó là để hướng ra ngoài, được công nhận, được chú ý và dựa theo những tiêu chuẩn trong xã hội.
Loại tình yêu này nếu không có sự nhận thức đúng mực thì có thể dẫn đến việc nuông chiều bản thân hoặc ám ảnh với mưu cầu được chú ý từ người khác. Và khi đó nó không còn là tình yêu thương bản thân thực sự nữa.
Định nghĩa về nuông chiều bản thân: theo đuổi, mong muốn điều gì đó mà không màng tới hậu quả hoặc bỏ qua các vấn đề thực tại của bản thân. Ví dụ: ăn liên tục 3 bữa thịt nướng mà bỏ qua dấu hiệu cơ thể đang bị táo bón. Mua hẳn 5 cái váy mới mà không quan tâm tới độ dày chiếc ví,...
Để phân biệt giữa việc yêu bản thân đúng mực và nuông chiều bản thân ở cấp độ tình yêu này, bạn có thể tự đặt ra các câu hỏi:- Khi làm điều này, mình có đang mặc kệ hậu quả không?- Khi làm điều này, mình có đang mong muốn nhận được sự chú ý/sự công nhận từ người khác không?

Cấp độ 2: Tình yêu bản thân dựa trên bình diện tinh thần, tâm lý

Loại tình yêu này cần sự nhận thức ở mức độ vi tế hơn, nó cần sự chấp nhận bản thân ở mức độ vô điều kiện. Nếu như ở cấp độ 1 ta quan tâm nhiều đến việc yêu thương bản thân khi ta trở nên xinh đẹp, giỏi giang, khỏe mạnh, những điều tích cực nói chung hay nói cách khác là những thứ đóng vai trò là vỏ bọc của ta - thứ ta hiển lộ ra bên ngoài và việc nhận được sự công nhận từ người khác khiến ta tự tin và yêu bản thân hơn.
Ở cấp độ 2, thứ tình yêu này được biểu đạt dưới sự ghi nhận những cảm xúc, tâm trạng, nhu cầu, mong muốn nằm sâu bên trong - những thứ ta hiếm khi biểu lộ ra bên ngoài và nó thể hiện dưới muôn vàn trạng thái hỉ nộ ái ố khác nhau. Bình thường ta sẽ giấu đi những khía cạnh ta-cho-là-xấu của bản thân và loại tình yêu thứ 2 này khó ở chỗ ta sẵn sàng bao nhiêu để lôi ra bằng hết những điều ta-cho-là-xấu để đối diện và chuyển hóa nó.
Self-love
Self-love
Rèn luyện loại tình yêu dựa trên bình diện tinh thần cần cả một quá trình bao gồm: nhận thức, hiểu, tin tưởng, đón nhận không phán xét với từng loại cảm xúc, nhu cầu, mong muốn mà ta từng cho là không tốt, xấu xa, cần phải loại bỏ. Đó là quá trình từng bước làm bạn với chính mình hay với những mặt tối bên trong ta. Để nuôi dưỡng tình yêu này, ta cần sự cảm thông, kiên nhẫn và kiên trì bởi nó là việc đào sâu vào cái rễ cội nguồn, khi cái rễ cứng cáp ta không còn bị tổn thương bởi bất kỳ yếu tố bên trong, bên ngoài nào khác và cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Đồng thời, với loại tình yêu này, mưu cầu được chú ý và công nhận sẽ ít đi và nhường chỗ cho sự ghi nhận và chấp nhận chính bản thân.

Cấp độ 3: Tình yêu bản thân dựa trên cả 2 bình diện tinh thần và thể chất/vật chất

Đối với quan điểm của mình, đây có lẽ là trạng thái toàn diện nhất của tình yêu bản thân. Từ cái rễ vững chắc của sự ổn định tinh thần và tâm lý bên trong, ta sẵn sàng thể hiện ra ngoài những mặt dù tốt dù xấu theo quan điểm từng có, ta xây dựng những tiêu chuẩn mới của riêng mình mà không nghi ngại nó trái ngược với số đông.
Ta chấp nhận và tin tưởng tuyệt đối vào lựa chọn của mình. Thứ tình yêu này khiến ta tự tin trước muôn vàn định kiến và nó là công cụ định vị bên trong giúp ta điều hướng đến những điều phù hợp với bản thân.
Ta không còn mưu cầu sự chấp nhận, đòi hỏi tình thương từ người khác nữa vì ta tự nhận thức giá trị bản thân một cách sâu sắc. Thậm chí sự phán xét, đổ lỗi cũng không còn chỗ để thể hiện.
Và cuối cùng, thứ tình yêu này có tính lan tỏa mạnh mẽ, nó khiến bạn luôn ở trong trạng thái đủ đầy với tình yêu thương đầy ắp bên trong và bạn sẵn sàng trao đi yêu thương đến mọi người xung quanh. Khi ta đủ yêu bản thân, ta có đủ tình yêu để lan tỏa ra ngoài.
Vậy nên bất cứ khi nào ta cảm thấy "Anh/ABCXYZ chưa thương em đến vậy đâu" thì đó là lúc ta cần nhận ra chính mình đang chưa dành tình yêu thương đúng mực cho bản thân.
Tình yêu thương vốn là bài học khó nhất trong cuộc đời mỗi người. Khi mà những đau khổ, không hạnh phúc xảy đến với ta, đó là lúc bài học về tình yêu thương bắt đầu - với tình yêu bản thân là trọng tâm.