"Bá Vương biệt Cơ là bộ phim điện ảnh chính kịch lịch sử được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Lý Bích Hoa, được đạo diễn bởi Trần Khải Ca với sự tham gia của các diễn viên Trương Quốc Vinh (vai Trình Điệp Y), Củng Lợi (vai Cúc Tiên) và Trương Phong Nghị (vai Đoàn Tiểu Lầu).
Tên phim và tiểu thuyết được lấy từ vở Kinh kịch lâu đời Bá Vương biệt Cơ, diễn cảnh là Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ vĩnh biệt người vợ yêu quý của ông là nàng Ngu Cơ thời Hán Sở tranh hùng.
Phim đã giành giải Phim xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Cannes lần thứ 46 (năm 1993) ở Pháp, trở thành phim Trung Quốc đầu tiên và duy nhất cho đến nay giành được giải thưởng này. Tác phẩm cũng được coi là một trong những bộ phim Trung Quốc hay nhất mọi thời đại." - Trích Wiki.
Trong truyện Hỏa Phụng Liêu Nguyên của Trần Mưu, hai người phụ nữ có ảnh hưởng lớn đến cuộc đời của Liêu Nguyên Hỏa là Tiểu Mạnh và Tiểu Phàn. Họ có gì đặc biệt khiến nam chính nặng tình đến vậy?
Thời phong kiến, đồng tính nam và hoạn quan là những kẻ bị ruồng bỏ, coi như thứ bệnh hoạn của xã hội. Tiểu Mạnh là cả hai thứ đó cộng lại. Gái lầu xanh và sát thủ đều thuộc tầng lớp thấp, thành phần dơ dáy của xã hội. Tiểu Phàn là cả hai thứ đó cộng lại.
Vì sao Trần Mưu lại xây dựng Điêu Thuyền, một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa lại không phải nữ. Cho Tiểu Mạnh là một hoạn quan đồng tính nam phục vụ rất nhiều cho cốt truyện, khắc họa lên một khía cạnh khác của một tầng lớp bị ruồng bỏ., Nhưng quan trọng và hấp dẫn hơn cả, Trần Mưu đã cho ta thấy lại một Trình Điệp Y trong hình ảnh Tiểu Mạnh.
"Khi hai đứa trẻ mồ côi là Trình Điệp Y và Đoàn Tiểu Lâu được đào tạo với Thầy Quan sư phó về nghệ thuật Kinh kịch – Điệp Y đóng vai nữ và Tiểu Lâu đóng vai nam, bao gồm các phương pháp đào tạo tàn bạo và vô nhân đạo.
Sau này, Điệp Y đã lớn và đảm nhiệm vai Ngu Cơ, ái thê của Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ trong vở kịch Bá Vương biệt cơ. Lúc đó Điệp Y và Tiểu Lâu đã trở thành diễn viên Kinh kịch nổi tiếng và được yêu thích. Quá trình phim đan xen với những biến động chính trị của Trung Quốc trong thế kỷ XX: Nhật chiếm đóng, giải phóng bởi những người Cộng sản và khủng bố thời Cách mạng Văn hóa. Tiểu Lâu yêu một người phụ nữ, và làm Điệp Y ghen tức."
Mọi thứ dần trở lên quen thuộc. Trình Điệp Y này chính là Tiểu Mạnh. Đoàn Tiểu Lâu không ai khác là Liêu Nguyên Hỏa.
Tiểu Mạnh luôn phản ứng khi bị coi là nữ nhân, nhưng lại rất hào hứng khi được vào vai Điêu Thuyền. Y vui vẻ khoác lên người những trang phục nữ tính, những trang sức diêm dúa, được tô son, đánh phấn. Điệp Y chỉ được là chính mình khi bước lên sân khấu. Tiểu Mạnh cũng chỉ được là chính mình khi hóa thân thành Điêu Thuyền. Nhảy múa giữa đám quân Tây Lương, nằm trong vòng tay của Đổng Trác, bản năng của Tiểu Mạnh mới thực sự thức tỉnh.
"Cùng thời gian này, một nhân vật quyền thế hay được gọi là Viên đại nhân xuất hiện, và phải lòng chính Trình Điệp Y. Điệp Y được Viên đại nhân ngợi ca trong tiểu thuyết với những câu: "Một nụ cười đem đến cả mùa xuân. Một giọt lệ làm đen tối đất trời... Chỉ có nàng, chỉ có nàng mới có được vẻ đẹp nhường ấy..."””
Viên đại nhân này chính là Đổng Trác hoặc Lã Bố.
"Đôi bạn diễn Trình Điệp Y - Đoàn Tiểu Lâu, nổi danh với vở tuồng kinh điển Bá Vương biệt cơ, anh đã tự gắn đời mình với người bạn diễn, cũng như Ngu cơ một lòng với Sở Vương. Cuộc đời họ bắt đầu dậy sóng khi Đoàn Tiểu Lâu rước về nhà một cô gái thanh lâu tên Cúc Tiên , điều làm tổn thương Trình Điệp Y vô cùng."
Cúc Tiên chính là Tiểu Phàn. Tiểu Phàn trong truyện phải đi bán thân, đơn giản Cúc Tiên là gái thanh lâu.
"Một Trình Điệp Y cố chấp và nhầm lẫn, một Đoàn Tiểu Lâu thiếu dứt khoát, và một Cúc Tiên thông minh, sắc sảo. Không ngờ, mối quan hệ giữa ba nhân vật này trải dài trong yêu thương, đau khổ, ghen tuông, khó xử, giữa một giai đoạn đầy biến động của xã hội Trung Hoa. Đỉnh điểm của tấn bi kịch này là cái chết của Cúc Tiên trong Cách mạng Văn hoá (1966), sau khi cô chứng kiến Đoàn Tiểu Lâu, đấng trượng phu của đời mình bỗng chốc hèn kém như thế nào khi cả ba bị đem ra đấu tố".
Đây là lý do vì sao Tiểu Phàn phải chết. Cảnh Bát Kỳ Triệu Thăng nói Tiểu Phàn và Liêu Nguyên Hỏa là những kẻ bán thân, bán mạng chính là minh họa một cảnh đấu tố.
"Và người khóc cho Cúc Tiên nhiều nhất lại chính là Trình Điệp Y, anh vẫn sống cho tới lần tái ngộ cùng Đoàn Tiểu Lâu trong một nhà hát cũ. Trong màn trình diễn cuối cùng đó, Trình Điệp Y đã tuốt gươm tự sát như nhân vật Ngu Cơ"
Đây là đoạn lý giải cho vì sao Tiểu Mạnh giả Tiểu Phàn lôi kéo quân truy bắt. Tiểu Phàn ám sát Tào Tháo cũng không khác gì đi tìm cái chết. Không có người lên kế hoạch, không hậu cần, không ai hỗ trợ, một mình tự thực hiện chính là tự sát.
Vậy vì sao Tiểu Mạnh phải tự sát?
Trương Quốc Vinh, người vào vai Trình Điệp Y là ngôi sao Hồng Kông, là biểu tượng của điện ảnh châu Á. Ông công khai mình là đồng tính nam, công khai diễn các vai đồng tính nam và ủng hộ phong trào LGBT. Ông nhảy lầu tự sát vào năm 2003 sau nhiều năm chịu đựng căn bệnh trầm cảm. Cảnh Tiểu Mạnh rơi xuống từ Bạch Môn Lầu có lẽ chính là diễn lại cảnh Trương Quốc Vinh nhảy lầu.
Ngu Cơ tự sát.
Trình Điệp Y tự sát.
Trương Quốc Vinh tự sát.
Số mệnh Tiểu Mạnh cũng phải như vậy.
Manga