Xin chào, lại là mình đây, một con người luôn khao khát, học hỏi, phát triển và tiến bộ. Nhưng sao, mình luôn cảm thấy thiệt là khó khăn để xây dựng thói quen đọc sách.

Sau năm lần bảy lượt, thử và thất bại, cuối cùng mình cũng đã rút ra được một sợi dây kinh nghiệm thật dài, và một vài vấn đề mà mình đã gặp phải trong việc tạo lập thói quen đọc sách. Mà nhiều khi, chính các bạn cũng đã từng gặp qua những vấn đề đó rồi á!
A. NHỮNG SAI LẦM SIÊU CAY KHI MỚI TẬP TÕM ĐỌC SÁCH
1. Mua thật nhiều sách
Hãy nói cho mình biết, bước đầu tiên để tạo thói quen đọc sách là gì?
-> Thì đi mà mua thật nhiều sách chứ còn gì nữa mà không lẹ làng cái chân lên.

Thôi thôi đúng rồi bạn tôi ơi! Mình đã tốn không biết bao nhiêu là tiền để mua sách. Cứ lâu lâu mà có sách giảm giá là mình ùa đi mua, cứ thấy bìa đẹp, tên hay là cho ngay vào giỏ. Đơn giản, cái cảm giác lấy tiền mua sách nó cứ kích thích như thế nào không tả được. Mà mua thì mua thế thôi, chứ đọc thì… không biết chừng nào mới đọc.

2. Khởi đầu với sách self-help
Sau khi đã mua một đống sách, thì việc tiếp theo chỉ có lôi ra mà đọc thôi nhỉ? Chứ mua về mà đọc không hết thì cứ thấy tội lỗi với bản thân thế nào á!

Rồi vậy bắt đầu thôi nào. Đọc sách là để phát triển bản thân, vậy thì self-help là lựa chọn tốt nhất rồi. Mà có một sự thật rằng, các bạn đọc quyển self-help nào cũng “phê” cả, bởi vì kiến thức trong đó là những kiến thức, kỹ năng mà dường như các bạn chưa hề được dạy ở trường.
Tuy nhiên, cơn “phê” đó kéo dài chả được lâu, mới đầu đọc còn thấy hay, nhưng càng đọc thì càng dài lê thê, càng chán. Vậy là mỗi quyển mình chỉ đọc vài chương cứ như là Ngộ Không ăn đào. Và cuối cùng là, mấy quyển self-help biến mất một cách lạ thường, cũng giống như thói quen đọc sách bỗng biến mất khỏi cuộc đời mình vậy.
3. Quan niệm sai lầm về đọc sách
Đọc sách = Thành công
Đọc sách = Giàu có
Đọc sách = Trí thức

Cái hồi mới bước chân ra xã hội đi làm, học được vài thứ hay ho, là mình bắt đầu mơ tưởng tới thành công, giàu có và trí thức. Mà nhìn đi, mấy ông tỉ phú, lão nào cũng khư khư đống sách bên mình, có lão một tuần đọc 2 3 quyển. Vậy thì còn việc nào đơn giản hơn là lôi sách ra đọc nào!
Giờ mới nhận ra là lúc đó mình ngu ngốc và ảo tưởng sức mạnh tới chừng nào. Nhưng hãy thẳng thắn đi các bạn, nhiều khi lúc đó chúng ta chả nhận ra là mình đang suy nghĩ như vậy đâu. Chắc lúc đó mình nghĩ vậy là ngầu!
Do đó, nếu các bạn cảm thấy có điều gì đó sai sai với việc đọc sách thì hãy chậm lại một nhịp và tự chất vấn bản thân mình xem: “Mình có đang đọc sách để thành công, giàu có và tri thức? Nếu không, thì mình đang đọc sách vì điều gì?”

B. SỬA CHỮA SAI LẦM, TIẾP CẬN SÁCH ĐÚNG CÁCH
Ở Phần A, mình đã liệt kê ra những sai lầm mà mình đã từng mắc phải trong quá trình hình thành thói quen đọc sách. Còn bây giờ... It's time for solutions...
Sau một thời gian từ bỏ việc đọc sách (do những sai lầm phía trên đã làm mình ngán sách tới tận cổ, hệt như cái món thịt kho hột vịt mỗi Tết rồi), thì mình cũng đã quyết định quay lại với sách, quay lại nhìn nhận sai lầm và giải quyết vấn đề.
Chúng ta có quyền sai lầm, nhưng đừng bao giờ sai phạm! Vậy nên, mình đã tìm ra được một số giải pháp để tránh mắc lại những sai lầm bên trên.

1. Chỉ mua sách khi cần
Có nhiều người mua sách để khoe, cũng có người mua sách để thỏa mãn cảm giác sở hữu. Song, nếu bạn là người mua sách để đọc, thì nên xác định luôn là  chỉ mua khi cần thiết. 

Vậy khi nào là cần thiết? Đó là khi quyển tiểu thuyết mà bạn tính mua đã được bạn đọc thử ở đâu đó vài chương, và bạn thì đang chết mê chết mệt với nó. Đó là khi mà bạn gặp một vài vấn để chưa giải quyết được, mà quyển sách thằng bạn thân cho mượn tháng trước lại có khối giải pháp hay ho; chỉ tiếc rằng, nó đang đòi lại bằng cả tính mạng của nó. Đó là khi mà bạn mua về là chắc chắn bạn sẽ đọc, chứ không phải là liệng nó vô cái đống sách cũ của bạn, rồi tháp tùng cô ve chai tới để đàm phán 1 kí 10 ngàn.

Nói thì nói thế thôi, chứ có nhiều lúc thấy hay thiệt hay, nhưng mua về đọc được vài chương lại chán. Thôi thì cũng không sao cả, vài lần như vậy sẽ giúp bạn có kinh nghiệm hơn trong việc chọn sách thôi mà. Còn lỡ mà không đọc thì cứ đem cho mình, mình là mình không thích ai cho mình cái gì hết đâu nha, nhưng mà thấy bạn có lòng thì mình nhận thôi chứ mình cũng bực bội lắm á!

2. Đừng bắt đầu với sách self-help
Nếu bạn mới tập tành đọc sách mà rờ ngay đến mấy quyển self-help, thì tình trạng ngấu nghiến nó như một quyển tiểu thuyết là cái chuyện bình thường như ở huyện. Và kết quả là gì thì các bạn biết rồi đó. Cho nên, thay vì đọc self-help để tạo thói quen đọc sách, thì hãy chọn những thể loại khác dễ tiếp cận hơn.

À mà nè! Bạn là đứa thích xem phim đúng không? Chuẩn rồi, vì hỏng có ai mà lại hỏng thích xem phim hết. Mà bạn thích thể loại gì nhỉ? Hãy cho mình một vài từ khóa xem nào.
Rồi! Bây giờ hãy tìm những quyển sách có cùng thể loại mà bạn yêu thích thử xem. Ví dụ như bạn mê trinh thám thì hãy đọc Sherlock Holmes, mê phiêu lưu thám hiểm thì lại “Hai vạn dặm dưới đáy biển”; pha chút hài hước thì lại “Ông trăm tuổi trèo ra cửa sổ”… blah blah blah …
Vậy đó, những tác phẩm văn học không những dễ tiếp cận, mà còn dễ gây nghiện lắm luôn! Hồi còn bé xí, mấy đứa 9x tụi mình hỏng đứa nào là hỏng biết tới “Dế mèn phưu lưu ký” của Tô Hoài. Rồi nhà đứa nào cũng phải có dăm ba quyển Đô-rê-mon, Cô tiên xanh, Thần đồng đất việt,… v.v.

Nhớ lại đi mấy bạn của tôi ơi. Hồi còn nhỏ đứa nào cũng nghiện sách như nghiện xì ke, đi học mà cũng lén dấu truyện ở dưới ngăn bàn để đọc lén trong lúc mấy ông thầy bà cô đang chăm chú giảng bài! Nhưng do 12 năm học ở trường, áp lực học tập ngày càng nặng, mấy bạn tôi đã quên béng đi cái thú vui tiêu khiển đó rồi… 
Vậy nên, nếu bây giờ bạn thực sự muốn gầy dựng thói quen đọc sách, thì mình nghĩ chắc cũng đã đủ duyên để kêu gọi cái tâm hồn trẻ thơ, bay bổng mơ mộng của bạn quay về. Hãy một lần nữa, chào đón cái cảm giác say sưa và mê mẩn mẩn khi dùi đầu vào quyển truyện mà bạn nhịn ăn sáng cả tuần mới đủ tiền mua. Hãy cho mấy mẩu truyện ngắn, tiểu thuyết một cơ hội nữa, được nằm trên cái kệ sách của bạn; và hãy dành ra một ít thời gian mỗi ngày, để đọc ngấu nghiến chúng giống như cái cách mà bạn đã từng.
Chỉ ít lâu thôi, cái tính tò mò, hiếu kỳ; cái óc tưởng tượng, bay bổng sẽ lại một lần nữa quay trở về cùng với cái thói quen đọc sách của bạn! Trust me, please!

3. Thay đổi quan niệm về đọc sách
Thôi thì khỏi nói các bạn cũng biết cái quan niệm đọc sách để thành công, để giàu có & trí thức nó ngớ ngẩn biết chừng nào. Từ ngày mình nhận ra và thay đổi quan niệm đọc sách, thì mình cảm thấy gần gũi với sách hơn là cái cảm giác gò ép, giả trân ngày trước. Và với mình bây giờ, chuyện đọc sách là để:
a) Thưởng thức
Mình thuộc tuýp người sáng tạo, nên mấy tác phẩm văn học về thế giới thần tiên, kỳ bí đốn gục mình như mấy chị crush quốc dân. Cho đến bây giờ, đêm nào mình cũng phải đọc 1 đến 2 chương Harry Potter thì mới đi ngủ được. Thay vì xem phim, hay nghe nhạc thì bây giờ đọc sách cũng là một thú vui tiêu khiển không thể thiếu của mình. 

Vậy đó, đọc một quyển sách hay như thưởng thức một món ăn ngon bổ, và hãy tự hỏi bản thân mình xem rằng bạn thích thể loại sách gì và sẽ thưởng thức món nào hôm nay nhé!
b) Thỏa chí tò mò 
Méo hiểu kiểu gì mà cũng người Việt Nam, dân Hà Nội nói giọng này, dân Sài Gòn nói giọng khác? Và ngày xưa, thời còn vua chúa thì người Việt Nam nói giọng nào? Chả hiểu sao Việt Nam còn nhiều người nghèo quá, mà nhà nước hỏng in thêm tiền, phát cho mỗi hộ vài tỉ xài chơi? Sao hồi đó tô phở có 10 ngàn mà giờ lên 30 ngàn, chắc tiền mất giá? Mà mất giá là sao? Mà tại sao phải mất giá? 

Bản thân mình từ nhỏ đã là một thằng cu tò mò hiếu kỳ, nên trong đầu lúc nào cũng tràn ngập những câu hỏi “Cái gì?” “Tại sao?” “Thế nào?” như vậy. Và mỗi lần như thế, mình lại đi tìm lời giải. Mà thiệt luôn, chẳng còn gì thỏa mãn và sung sướng hơn là tìm được quyển sách, chẳng những giải quyết một cách tường tận tới ngõ ngách các thắc mắc của mình, mà còn bổ sung thêm cho mình kiến thức nền tảng về những khía cạnh xung quanh vấn đề đó.
Chúng ta đã biết rằng, tính tò mò làm cho loài người phát triển và liên tục học hỏi để trở nên tiên tiến đến tận ngày nay, và sách là một trong những nơi nuôi dưỡng cái tính tò mò đó.
c) Giải quyết vấn đề
Đây là lúc chúng ta sẽ cần đến những quyển self-help nhất, bởi ví sách self-help là những quyển sách cho lời khuyên. Và lời khuyên chỉ hữu ích khi ta thực sự cần đến nó, và chỉ nó mới có thể giải quyết được cái vấn đề cụ thể mà ta đang gặp phải.

Bạn đau lưng vì làm việc văn phòng 8 tiếng mỗi ngày, đứa bạn thân cho bạn lời khuyên về những phương pháp trị liệu cũng như mấy bài tập thể dục hiệu quả. Chắc chắn 100% rằng bạn rất trân trọng lời khuyên đó vì quả thật là nó bổ ích vl. Song, sẽ ra sao nếu ả ta là một cô ả nhiệt tình, dành thêm 4 tiếng nữa để tiện thể tư vấn luôn cho bạn về tim gan phèo phổi? Và nếu bạn vẫn kiên trì ngồi nghe thì chả khác méo gì ngồi đọc từ đầu chí cuối quyển self-help với tựa “365 phương pháp chăm sóc sức khỏe”. 
Vậy nên, trong trường hợp này, cứ lấy cớ bận hay có việc gấp cần làm, rồi chân thành cảm ơn cô ả và hẹn ả bữa nào rảnh đi café để thảo luận tiếp. Sau đó, nhanh trí block luôn Facebook và Zalo của ả ta, thế là hết chuyện nhen.
Tóm lại, thay đổi quan niệm đọc sách sẽ giúp cho bạn trở nên gần gũi hơn với sách rất nhiều và dễ dàng hình thành thói quen đọc sách hơn bao giờ hết. Cho nên, thay vì:
Đọc sách = Thành công + Giàu có + Trí thức
Thì nên:
Đọc sách = Thưởng thức + Thỏa chí tò mò + Giải quyết vấn đề
-----------------------------------------------------
Thế thôi, đó là tất cả những gì mà cá nhân mình đã trải qua, từ những sai lầm cho đến giải pháp để hình thành được thói quen đọc sách mỗi ngày. Với tất cả những trải nghiệm đó, mình đã thành công & quyết định cô đọng lại qua bài viết này. 
Tuy mình vẫn chả giàu có, trí thức, cũng chả có làm gì to tát để phải thành công. Mình chỉ là một giáo viên tiếng Anh quèn, đang chiến đấu từng đồng từng cắc để sống sót qua mùa dịch. Nhưng mình thấy vui, vì mình đã xây dựng được thói quen đọc sách, giúp cho kiến thức của mình ngày càng được mở mang. Với mình, chỉ vậy là đủ!

Hy vọng, qua bài viết này, các bạn sẽ bắt tay vào thực hành & trở thành những con mọt chính hiệu, để gặm hết cái mớ sách chưa đọc mà các bạn lỡ mua.
Vậy nhen, nếu có bất kỳ khó khăn nào hoặc giải pháp nào hay hơn các bạn cứ bình luận, chia sẻ bên dưới để mọi người trao đổi, học hỏi lẫn nhau nhé!