Người thầy vĩ đại bên trong chúng ta

Việc tiếp cận nền giáo dục ở hế hệ trước bị ảnh hưởng từ chiến tranh, đến giai đoạn chuyển hóa kinh tế ở nước ta thì khá thiệt thòi so với lớp trẻ của chúng ta. Ngày nay, bằng cử nhân ngày càng trở nên lạm phạt, ai ai cũng có thể tiếp cận với chương trình đại học, từ chương trình đào tạo trực tuyến cho đến chương trình truyền thống. 

Khi hoàn cảnh kinh tế ổn định, việc chúng ta có một tấm vé vào đại học là vô cùng dễ dàng.Chính vì ai cũng có thể làm được, vô hình chung đã tạo ra sự cạnh tranh áp lực ở giới trẻ để có được công việc mong ước và đúng chuyên ngành của mình. Chính vì vậy, ngoài chúng ta tiếp cận thông tin bị động trên trường lớp hay đại học, thì mỗi cá nhân chính là người thầy của mình hay là kỹ năng Tự Học của chúng ta.

Trong 12 năm đèn sách, mình bị lệ thuộc bởi các thầy cô trên lớp, khi có bài tập thì mình mới làm còn không thì mình bỏ nó qua một bên. Đây chính là sai lầm của mình, đó là cách mình học cực kỳ bị động chỉ đợi người khác thì mình mới tiếp cận thông tin và hầu như các bạn cùng lứa như mình đều mắc lỗi như vậy. Sau khi lên đại học, thì mình nhận ra cách học vậy thật sự không hiểu quả, nên mình từ từ cải thiện cách học mình như sau ngoài các thông tin thầy cô trên lớp thì mình chuẩn bị thông tin trước ở nhà và đọc các tài liệu để bổ sung các kiến thức nền. Khi các bạn vẫn ngồi trên ghế nhà trường, thì mình khuyên nên tập trung bổ sung nhiều kiến thức nhất có thể, để sau này bản thân của mỗi người cảm thấy hài lòng vì đã nỗ lực như thế nào. Mình mong mỗi bạn, dành thời gian để học và hoàn thiện bản thân tốt hơn. 

Cuộc sống là trải nghiệm, chúng ta luôn gặp những điều mới mẻ trong hành trang cuộc sống. Nếu các bạn không biết đam mê của mình, thì các bạn không cần sũy nghĩ nhiều về nó đâu, bởi vì cứ suy nghĩ thì các bạn chẳng có cơ hội thực hành và nổi sợ sẽ lấn áp tới tâm chí của bạn. Thế thì làm sao biết sở thích của mình?

Để biết mình có thích hay không, thì trong quá trình các bạn thực hiện các mục tiêu của mình, liệu bạn có cảm nhận sự hài lòng trong khoảng khắc đó hay là làm xong mới thoải mái. Nếu bạn hài lòng tại thời điểm đó, thì chính là đam mê của bạn, vì bạn làm hăng say quên cả thời gian. Ngược lại, khi hoàn thiện xong cho đủ thời gian, thì đó chính là sở thích chỉ chạy đúng KPI để hoàn thiện nhu cầu của bản thân. Trước đây, mình đam mê với công nghệ và mình bỏ 1 - 2 năm để học tập trung về mảng web nhưng chợt nhận ra nó chỉ là sở thích với mình. Trong quá trình mình code, mình chỉ ước nó xong nhanh thôi. Trong quá trình đó, mình cũng không cảm giác thoải mái và khá là gò bó nên mình nhận ra đó chỉ là sở thích nhất thời của mình, nhưng đổi lại mình vẫn nhận được kiến thức về mảng đó. Các bạn đang phân vâng có phù hợp hay không, cứ trải nghiệm thử đi. Chỉ khi trải qua thực hành thì mới biết liệu nó có phù hợp với bản thân hay không và nếu thất bại thì nó cũng chuyển hóa thành kiến thức của bạn rồi.

Vâng là học, câu này rất quen thuộc với mọi người rồi “Học nữa, Học Mãi”, học là cả đời của chúng ta, kiến thức là vô hạn, nên dù là chuyên gia một lĩnh vực thì tới lĩnh vực khác như một hạt cát trên giữa sa mạc. Chỉ khi có học, chúng ta mới có góc nhìn khách quan về thế giới quan mà chúng ta đang sinh sống. Khi các bạn nghe người khác nói “Tôi không học vẫn thành công”, thực tế số ít người làm được vậy, không có công cụ thì làm sao có thể sản xuất, tức là nếu không có kiến thức thì làm sao các bạn có thể phục vụ với nhu cầu thị trường hiện nay, mà bây giờ các bạn đang cạnh tranh khốc liệt với nhau nữa. Cuối cùng , Đừng lý thuyết suông hãy thực hành trên kiến thức của bạn, bởi vì khi chúng ta có kiến thức lý thuyết thì chỉ ở mức là biết thôi còn hiểu thì chúng ta phải trải nghiệm qua thực hành, khi trải qua chúng ta mới biết sai ở, sửa ở đâu, nếu các bạn muốn học ngành nghề gì thì thử tạo ra sản phẩm của nó. Ví dụ, mình học code về web thì thử tạo sản phẩm của web, game thì mình tạo ra các trò chơi đơn giản như thế nào, mình đang trải nghiệm viết lách, thì đây cũng là phép thử của mình. Dù các bạn mới học nhưng thử tạo ra các giá trị cơ bản, từ những mảnh ghép nó biến thành sản phẩm hoàn thiện của mình sau này. 

Trong thời gian ngắn, các bạn cảm thấy mình giành thời gian nhiều quá rồi mà vẫn không thấy kết quả nhận lại đúng với nhu cầu của bản thân. Thì các bạn cũng đừng thất vọng, các bạn không thay đổi nhanh như vậy đâu. Giống như mình đưa ra lời khuyên cho các bạn tập trung học, thì đâu phải là các bạn ngày mai tập trung vô học liền đâu đúng không ạ? Thực tế, mỗi ngày các bạn làm một ít 15 phút cũng được nhưng mà hãy làm với trái tim của mình, có tâm với nó thì đảm bảo sau một năm các bạn sẽ thấy có sự thay đổi của bản thân liền. Đối thủ lớn nhất có lẽ là sự trì trệ, trì hoãn, đôi khi trong đâu sẽ xuất hiện suy nghĩ như thế này “Thôi nay mệt quá, mai còn thời gian mà”, à đây chính là kẻ thù lớn nhất của bạn đấy, ngày qua ngày cứ như vậy thì bạn chẳng nhận được gì đâu. Thực tế, để mà bỏ qua suy nghĩ này là một quá trình giống như chặng đường chúng ta học vậy, nó khó bởi vì bản thân mình cũng trải nghiệm qua nó rồi. Chính vì nó, mà mình đã bỏ lỡ rất nhiều cơ hội của mình, để mà mình vượt qua nó. Mình không giám đưa ra lời khuyên bỏ trì hoãn như thế nào? Vì đó chính là tâm của bạn, chỉ có tâm mới thay đổi được nhận thức và từ nhận thức chuyển mới hóa năng lượng vào các bạn.

Research và chọn lọc thông tin

Ngành nghề nào cũng cần thông tin cả, có kiến thức chúng ta mới ứng dụng vào thực hành. Để làm vậy chúng ta cần có kỹ năng research hay là kỹ năng tìm kiếm thông tin. Đây là kỹ năng vô cùng quan trọng, bởi vì sau này chúng ta đi làm không ai có thời gian sẽ chỉ bạn từng thứ đâu, có phải lúc này các bạn sẽ thấy sự lợi hại của kỹ năng tìm kiếm thông tin đó. Để tập được vậy, trước khi khỏi người khác làm như thế nào? thì các bạn lên google tìm kiếm thông tin và nó cũng là thư viện khổng lồ hàng ngàn dữ liệu nên sau khi tìm các bạn chọn lọc lại và biến nó thành của mình. Các về kỹ năng research thì như thế nào? Thì mình vẫn nói là vẫn ở các bạn, mỗi người sẽ có phương pháp khác nhau. Mình chỉ đưa ra vấn đề và mong muốn các bạn tự tìm ra nó thì đây là mình muốn mọi người ở đây là tự tìm ra phương pháp tốt nhất cho bản thân, vì phương pháp tốt nhất của người khác chưa chắc đã là phù hợp với bản thân của mình.

Trước đây, mình rất phân vâng khi chọn ngành, mình thấy các bạn lên các fanpage hoặc diễn đàng hỏi học như thế nào? Thì câu trả lời rất phũ phàng “Các em nên tập trung học đi, lên đại học rồi tính tiếp”, mình không nói câu này là sai bởi chúng ta tập chung lên đại học tốt trước đã nhưng nó sẽ có mâu thuẫn thế này, lỡ thời điểm đó chỉ là sở thích tạm thời thì sao và nếu lên đại học chúng ta không thích nữa thì như thế nào?, thực tế, sau giờ học các bạn vẫn còn thời gian chơi game, lướt mạng xã hội đúng không không? Thì chúng ta hy sinh những thời gian đó, học những kỹ năng mà các bạn muốn học. Trong kinh tế học có thuật ngữ “chi phí cơ hội”, nếu tôi bỏ thời gian làm thứ này thì tôi sẽ đánh mất cơ hội để làm việc khác, nên nếu có thời gian rãnh thì các bạn cứ thử nó đi, không ổn thì mình làm lại vì mình còn thời gian mà. 

Có lúc, khi ai nói nếu tập trung vậy sẽ đánh mất tuổi thanh xuân, thế thì các bạn cứ coi như nó chính là thanh xuân của các bạn, bởi vì chỉ khi có đam mê chúng ta mới xem nó như là hành trang, kỹ niệm của cuộc đời mình. Chỉ khi sống trong đam mê, thì thời gian bỏ ra bao nhiêu cho nó là vô giá và sau này xem lại thì chúng ta mới biết cảm ơn bấy giờ vì ta đã cố gắng. 

Tóm lại, người thầy tốt nhất là bản thân chúng ta, biết gì, thích gì và ước mơ thì chỉ có tâm chúng ta mới biết thôi, mỗi người sẽ có cuộc sống khác nhau nên bạn cũng vậy. Chỉ có bạn, mới biết nên làm gì tiếp theo và cũng chính bạn là người tự định hướng cho cuộc đời của mình.