BARÇA SA THẢI VALVERDE | TIA SÁNG TRONG THỜI LOẠN LẠC?

Rạng sáng ngày 14/1 theo giờ Việt Nam, BLĐ Barça đã chính thức đưa ra quyết định sa thải HLV đương nhiệm của đội bóng – Ernesto Valverde. Người được mang về thay cho sự ra đi của vị chiến lược gia xứ Basques chính là Quique Setien – cựu HLV của Real Betis. Có thể nói rằng, tình hình ở đội bóng xứ Catalunya trong những ngày vừa qua đang thật sự rối ren với những sự xáo trộn trong quyết định, lẫn mặt nhân sự của đội bóng khi El Blaugrana vừa nhận tổn thất bởi Suarez phải nghỉ 4 tháng vì chấn thương gối. Quyết định sa thải Ernesto Valverde đang cho thấy việc Barça hiện rõ những sự bất ổn ở thời điểm hiện tại, để BLĐ El Blaugrana cần một người vực dậy cho đội bóng ngay thời điểm này – người đó chính là Quique Setien.

Đã từ rất lâu rồi, việc sa thải một vị HLV vào thời điểm giữa mùa giải mới được BLĐ Barça đưa ra. Chính xác là đã 17 năm kể từ thời điểm Louis Van Gaal bị trảm khỏi ghế nóng Camp Nou và thay vào đó là HLV Frank Rijkaard. Sau 2 mùa rưỡi gắn bó cùng Barça, Ernesto Valverde đã chính thức nhận án trảm tướng từ BLĐ đội bóng này. Với rất nhiều người hâm mộ Barça, đây có thể là một tin rất vui đối với họ, bởi khẩu hiệu #ValverdeOut đã xuất hiện nhiều hơn bao giờ hết trong những trận đấu thất vọng của Gã khổng lồ xứ Catalunya, hay cụ thể hơn là ngay từ cuộc lội ngược dòng ngoạn mục của Liverpool trước chính Barça sau trận lượt về bán kết Champions League mùa giải năm ngoái. Nhưng rõ ràng, sa thải Valverde không có nghĩa mọi thứ ở Barça đã được giải quyết – đồng nghĩa El Blaugrana hứa hẹn sẽ có nửa sau mùa giải tốt hơn những gì mà vị chiến lược gia xứ Basques đã cùng đội bóng trải qua ở nửa mùa giải vừa qua.

Ernesto Valverde từng là HLV đã đánh bại chính Barça khi ông còn dẫn dắt Athletic Bilbao ở trận tranh siêu cúp TBN năm 2015 – Gã khổng lồ xứ Catalunya đã không thể tái hiện lại cú ăn 6 vĩ đại bởi bị ngăn chặn bởi vị chiến lược gia xứ Basques này cùng một lối chơi chắc chắn và đầy khoa học của Bilbao. Chỉ sau đó 2 năm, Valverde được bổ nhiệm với tư cách là HLV của Barça, thay thế cho sự ra đi của Luis Enrique ở ban ghế huấn luyện.

Barcelona mùa đầu tiên dưới triều đại Ernesto Valverde dù không cho thấy một lối chơi tấn công  - mà các culé gọi là bản sắc của CLB, thay vào đó là một CLB chơi chắc chắn, thậm chí là chắc chắn đến mức thực dụng và nhàm chán với một hệ thống 4-4-2 xuyên suốt trong mùa giải 2017/18. Thế nhưng, nếu không có cú trượt chân đi vào lịch sử với trận thua ngược trước AS Roma ở tứ kết Champions League mùa giải đó, Barça có thể đã làm nên một mùa giải thần kỳ, bởi năm ấy đội bóng xứ Catalunya cũng giành được cú đúp quốc nội, và thể hiện một phong độ vô cùng xuất sắc trước khi gục ngã trên đất Roma.

Tất cả mọi thứ với Ernesto Valverve thay đổi một cách chóng mặt sau lần thảm bại ở đêm Anfield vào tháng 5 năm 2019. Từ vị thế là một đội bóng đang hướng đến cú ăn 3 lần thứ 3 trong lịch sử CLB – thời điểm ấy Barça gần như vô địch La Liga, chỉ chạm trán Valencia ở chung kết Cúp nhà vua, và đứng trước cơ hội vào chung kết Champions League mùa 2018/19, Ernesto Valverde từ người suýt được tôn sùng sau những Johan Cruyff, Pep Guardiola, hay Luis Enrique,… bỗng chốc hóa thành kẻ bị căm ghét nhất trên các khán đài của sân Camp Nou.

Các culé mong mùa hè 2019 sẽ là mùa hè mà Barça lột xác với một vị HLV mới trên băng ghế chỉ đạo, thì không. Chủ tịch Josep Maria Bartomeu khẳng định vẫn giữ niềm tin vào vị chiến lược gia này, và Valverde vẫn sẽ ở lại dẫn dắt El Blaugrana. Nhưng, chính quyết định đó của chủ tịch Barça đã tạo ra một mùa giải đầy giông bão cho chính CLB của ông, khi Barça có được những kết quả đáng thất vọng liên tiếp.

Đã 4 trên 5 trận đấu gần nhất, Barça đều không thể giành được chiến thắng. Và trận thua ngược trước Atletico Madrid ở bán kết siêu cúp TBN là giọt nước tràn ly đối với BLĐ Barça. Ngay sau trận đấu này, mọi phương tiện truyền thông đưa tin, Gã khổng lồ xứ Catalunya đang cố gắng liên hệ sang Qatar – nơi huyền thoại CLB là Xavi Hernandez đang làm việc, để đưa anh về với tư cách là tân thuyền trưởng mới của CLB.

Nếu như Xavi từng cho thấy anh sở hữu một bộ óc thiên tài như thế nào khi còn là một cầu thủ, thì quyết định chưa vội trở lại Barça trong một vai trò mới đã khẳng định phẩm chất ấy của huyền thoại người Catalunya. Lý do là bởi, Barça giờ đây đang là một đội bóng trông có vẻ ổn định ở mặt bên ngoài, nhưng thực tế lại gặp vấn đề rất nhiều từ bên trong CLB. Xavi Hernandez có thể từng bộc lộ ước mơ lớn nhất của anh là được quay lại dẫn dắt đội bóng cũ, nó có thể là bất cứ lúc nào, chứ không nên là thời điểm hiện tại.

Trước tiên, yếu tố kinh nghiệm và chuyên môn của Xavi là một trong những thứ khó đoán nhất. Bạn có thể là một cầu thủ xuất chúng với một bộ não thiên tài trong các trận đấu, nhưng không đồng nghĩa việc bạn sẽ trở thành một HLV giỏi. Giữa cầu thủ giỏi và một HLV giỏi có một khoảng cách rất xa nhau về mặt kinh nghiệm lẫn yếu tố nhận thức, cũng như cả cách quản lý phòng thay đồ. Pep Guardiola lại là một trường hợp rất khác. Trước khi trở thành HLV trưởng của Barça hồi năm 2008, ông đã từng đi học hỏi rất nhiều từ những vị HLV huyền thoại đi trước, từ Thánh Johan Cruyff, Marcelo Bielsa, Juanma Lillo để tự hình thành một thứ triết lý cho chính mình. Và hơn hết, Pep từng có thời gian dẫn dắt Barcelona B và giúp đội bóng này thăng hạng lên giải đấu hạng 3 TBN, cũng như từng làm việc cùng rất nhiều cầu thủ trẻ, những người sau này đã cùng Pep lên đội một Barça.

Còn với Xavi, anh không có bước khởi đầu, hay chính xác hơn là kinh nghiệm làm việc tại Barça ở một vai trò khác với cầu thủ. Nên nhớ, Zinedine Zidane cũng từng phải làm việc một thời gian dài với nhiều tư cách khác nhau trước khi được đôn lên đội một Real Madrid và gặt hái được những thành công. Không những vậy, Al Sadd của Xavi ở Qatar dù được đầu tư rất nhiều tiền bạc, nhưng họ cũng có những sự chật vật nhất định trong cách vận hành, và có những thời điểm Xavi không tránh khỏi những lời chỉ trích từ các CĐV đội bóng này. Sẽ chẳng là gì nếu Xavi trở lại Barça ngay thời điểm này và ngay lập tức giúp CLB giành được thành công. Nhưng, sẽ là thảm họa nếu từ vị thế một huyền thoại của Barça, những khẩu hiệu #XaviOut lại xuất hiện trên các khán đài Camp Nou chỉ hơn 1 mùa sau đó.

Quyết định mời Xavi về làm thuyền trưởng của Barça là bước đi cho thấy sự bế tắc đến bước đường cùng của BLĐ Barça. Nhiệm kỳ của chủ tịch Bartomeu sẽ kết thúc ngay sau mùa giải 2020/21, vì vậy, nếu thuận theo ý kiến NHM Barça, sa thải Valverde, kéo Xavi về lại CLB – đó sẽ là một nước đi có lợi cho ông trong cuộc chạy đua tái tranh cử vị trí chủ tịch sắp tới tại Barça, bởi việc làm êm dịu mọi thứ, lấy lòng CĐV Barça sẽ là cách tốt nhất.

Trả lời phỏng vấn, Xavi tuyên bố anh tôn trọng Barcelona, và tôn trọng HLV đương nhiệm – Ernesto Valverde. Huyền thoại EL Blaugrana sẽ chỉ quyết định trở lại Camp Nou, chỉ khi mùa giải này kết thúc. Xavi muốn làm lại mọi thứ ở một giai đoạn anh có thể tự tay xây dựng, và tái thiết lập cấu trúc nhân sự của đội bóng, còn hơn là trở thành một bức bình phong, thừa hưởng những tàn dư, để rồi tự làm sụp đổ đi hình tượng của chính mình trong mắt những NHM. Hơn ai hết, trường hợp của Ole Gunnar Solskjaer tại Man Utd là minh chứng rõ ràng nhất.

Quay trở lại với Ernesto Valverde, có thể suốt những năm gắn bó cùng Barça, ông không thể giúp đội bóng này gặt hái những vinh quang tốt nhất, thay vào đó phải trải qua những cú sốc đi vào lịch sử CLB; Nhưng, với những gì mà BLĐ Barça đang làm đối với Valverde, những người trong bộ sậu đội bóng này cho thấy họ đang thiếu sự tôn trọng với ông. Khi thư ký kỹ thuật Eric Abidal và CEO Oscar Grau đến Qatar mời Xavi, Ernesto Valversde không nhận được bất kỳ lời thông báo nào từ BLĐ về việc mình sắp bị sa thải, hay ít nhất, là không có động thái nào cho thấy ông sẽ bị đẩy khỏi Camp Nou.

BLĐ Barça đã có những quyết định sai lầm về mặt tình cảm khi tiến đến việc chấm dứt hợp đồng với Valverde. Ít nhất, vị chiến lược gia này cần một cuộc họp, hoặc một cú điện thoại thông báo. Nhưng, cho đến khi mọi thông tin về việc Barça cần một HLV mới xuất hiện nhan nhản trên mọi mặt báo, đã không có điều gì xảy ra. Chỉ trong vòng 1 ngay trước án sa thải, Bartomeu mới có cuộc gặp đại diện của HLV Valverde tại sân tập Ciutat Esportiva để bàn về việc chấm dứt hợp đồng giữa hai bên. Nhất là khi Bartomeu chính là người luôn bày tỏ sự ủng hộ tuyệt đối vào vị chiến lược gia này. Một nước đi thiếu sự tôn trọng của BLĐ Barça – CLB luôn tự hào với slogan “Més que un club”.

Ernesto Valverde nếu về mặt chuyên môn, ông không phải quá tệ. Bởi một HLV thiếu chuyên môn sâu không thể trụ lại Barça, nhiều nhất là một mùa giải, đằng này ông lại làm việc đến 2 mùa rưỡi, và dẫn dắt một tập thể với những ngôi sao hàng đầu thế giới, đặc biệt là có Messi trong đội hình. Valverde cho thấy hơn 2 năm ngồi ghế nóng Barça, thành tựu lớn nhất của ông chính là việc khai thác tuyệt vời khả năng của Messi trên sân, khi El Pulga trở thành sức sống thực sự đối với Barça không chỉ trong việc ghi bàn, mà còn là vai trò sáng tạo và tổ chức lối chơi cho cả đội. Tiếp đến, có những trận đấu Valverde chứng tỏ được giá trị trong cách thay đổi nhân sự hợp lý và thay đổi cục diện với khả năng đọc trận đấu của mình.

Nhưng, việc thiếu đi sự quyết đoán và cực kỳ cầu toàn đã hại Valverde hết lần này đến lần khác. Vị chiến lược gia xứ Basques không dám mạo hiểm trong lối chơi, thay vào đó ông cố gắng sử dụng những thứ ông cho là an toàn và chờ đợi Messi sẽ tạo ra sự khác biệt, điều đó dẫn đến sự nhàm chán trong phong cách thi đấu của Barça 2 năm vừa qua. Bằng chứng trong hai trận thua trên đất Roma và Liverpool, Valverde đã không thể có sự vực dậy tinh thần của các học trò, để rồi chứng kiến 2 cuộc lội ngược dòng gắn liền với số phận của ông tại sân Camp Nou.

Có lẽ Valverde là HLV hiếm hoi bị sa thải khi dẫn dắt một CLB hàng đầu đã vào vòng knock-out Champions League, và vẫn đang đứng đầu ở BXH quốc nội, giành chức vô địch La Liga 2017/18 với thành tích suýt bất bại (chỉ để thua 1 trận đấu cuối cùng) cùng kỷ lục 42 trận bất bại kéo dài của gã khổng lồ Catalunya từ năm 2017 đến 2018. Nhưng hơn hết, NHM Barça bị ám ảnh đến cực độ với việc giành được chiếc cúp tai voi lần thứ 6 trong lịch sử CLB và tức giận với bóng ma của 2 trận thua ngược cay đắng tại đấu trường này.

Ngay sau đi Ernesto Valverde bị sa thải, trang chủ Barcelona đã chính thức xác nhận CLB ký với Quique Setien một bản hợp đồng có thời hạn đến hè 2022. Theo những nguồn tin thân cận xác nhận, ban đầu Barça chỉ có ý định ký một bản hợp đồng có thời hạn 6 tháng với Setien kèm theo điều khoản gia hạn thêm 1 mùa nếu vị chiến lược gia này đạt được những thành tích nhất định tại Camp Nou. Tuy nhiên người đại diện của Quique Setien là Edoardo Crnjar đã đàm phán để kéo dài thời hạn hợp đồng lên thành 2 năm rưỡi.

Quique Setien đến với Barcelona trong bối cảnh cả 2 cựu danh thủ của CLB là Xavi lẫn Koeman đều từ chối trở lại “ngay lập tức” để dẫn dắt Barça. Nếu xét về tên tuổi, Quique Setien không phải là một cái tên quá nổi tiếng, bởi vị HLV này chỉ mới dẫn dắt những CLB tầm trung bình trước đây như Racing Santander, Las Palmas, hay Real Betis; và cũng chưa có bất kỳ danh hiệu nào trong bản CV của mình ở cấp độ huấn luyện.

Nguyên nhân chính khiến Quique Setien lọt vào mắt xanh BLĐ Barça nhờ vào khoảng thời gian vị HLV này dẫn dắt Real Betis và biến CLB này thành một đối thủ cực kỳ khó chịu tại La Liga. Betis mùa giải đầu tiên của Setien kết thúc với vị trí thứ 6 chung cuộc và giành suất chơi tại Europa League. Mùa giải tiếp đó, Real Betis là đội bóng duy nhất đánh bại cả 3 ông lớn sừng sỏ TBN là Barcelona, Real Madrid lẫn Atletico Madrid; và từng có quãng thời gian cạnh tranh cho một suất dự Champions League, cũng như lọt đến bán kết cúp nhà vua năm ngoái. Cũng chính Real Betis của Setien là đội đã chặn chuỗi thành tích bất bại của Barça, ngay tại con số 42 trận.

Real Betis của Quique Setien là một trong những CLB có khả năng kiểm soát bóng tốt nhất La Liga, cộng với khả năng high pressing lẫn tấn công trực diện mang xu hướng của bóng đá hiện đại. Minh chứng là việc họ có thời lượng kiểm soát cũng như có tỉ lệ chuyền bóng cao thứ 3 tại La Liga mùa trước. Vị chiến lược gia 61 tuổi thừa nhận mình là một fan chính hiệu với triết lý của Thánh Johan. “Tôi từng nhớ lần đối đầu với Barça của Johan Cruyff. Cả trận, chúng tôi chỉ đuổi theo bóng mà thôi. Tôi nghĩ rằng đó chính là thứ tôi thích và muốn theo đuổi.”

Bên cạnh đó, Setien còn góp phần nhào nặn nên những cầu thủ trẻ xuất sắc của Real Betis, Fabian Ruiz, Lo Celso hay Junior Firpo là những ví dụ điển hình nhất. Trong phát biểu trước đây, Quique Setien cho biết ông sẵn sàng trao cơ hội cho những tài năng trẻ: “Tôi luôn sẵn sàng để trao cơ hội cho những cầu thủ trẻ. Nếu họ cho thấy sự quyết tâm và nỗ lực hết mình trên sân tập, tôi sẵn sàng thay thế họ với những cầu thủ không còn giữ được sự quyết tâm, dù đó là bất cứ ai.”

Quyết định sa thải Ernesto Valverde và bổ nhiệm Quique Setien vào thời điểm khó khăn này là một động thái tương đối tốt cho tương lai của Barça. Xavi đã rất sáng suốt khi không quay về đội bóng cũ để dẫn dắt ngay lúc này, bởi đó sẽ là một canh bạc mang tính rủi ro nhiều hơn cả thành công. Có lẽ trong tương lai, huyền thoại này sẽ trở về Camp Nou, nhưng chưa phải là bây giờ.

Còn với Quique Setien, khi nhậm chức vụ mới, ông phải hiểu rõ trách nhiệm của bản thân mình hơn bao giờ hết. Bởi dẫn dắt một CLB top đầu thế giới và được đặt rất nhiều kỳ vọng như Barça sẽ là một công việc không hề dễ dàng. Tiếp tục phát huy hết những năm tháng đỉnh cao còn lại của Messi; hồi sinh và đưa cả Griezmann lẫn De Jong trở lại phong độ đỉnh cao nhất của họ; giải quyết nỗi lo nơi hàng thủ cùng những chấn thương; nâng bước cho những tài năng trẻ như Ansu Fati, Junior Firpo, Riqui Puig,… cùng với việc đưa Barça trở lại với vị thế của một kẻ chinh phục châu Âu. Tất cả những điều đó, sẽ là thách thứ đối với tân HLV Barça. Liệu Quique Setien có giúp Barça thoát khỏi cơn hỗn loạn hiện nay và hướng đến một tương lai tốt hơn, hay rồi ông cũng sẽ đi vào vết xe đổ của người tiền nhiệm? Hãy chờ câu trả lời này trong tương lai, ít nhất là vào thời điểm này đúng một năm sau!

------------

Biên tập: Minh Tài.