“Bất cứ ai bất kể bản tính thế nào đều có thể được huấn luyện để trở thành bất cứ thứ gì – John B. Watson” – Trích từ sách Tâm lý học – Khái lược những tư tưởng lớn
- Trong cuộc sống của chúng ta, các bước ngoặt tiến đến và diễn ra mọi lúc…
    Có khi, bước ngoặt đến đột ngột làm chúng ta không thể phản ứng kịp và buộc phải đưa ra lựa chọn tức thời mang tính BẢN NĂNG – phần nguyên thủy nhất của con người. Vấn đề xảy đến, chúng ta sẽ làm ngay lập tức việc: Giải quyết trực diện (đối mặt) hoặc Giải quyết gián tiếp (thoát khỏi).
    Có khi, bước ngoặt đến từ từ làm chúng ta có đủ BẢN LĨNH – phần năng lực do quá trình tích lũy đủ để có thể ứng biến, xử lý mọi việc một cách thời gian một cách bình tĩnh của con người. Vấn đề xảy đến, chúng ta phân tích, nhìn nhận, đánh giá rồi cân nhắc lựa chọn có lợi nhất cho bản thân (và cộng đồng), lựa chọn.
    Có khi, bước ngoặt không đến được với chúng ta vì sự quen thuộc các thói quen, nét tính cách cố hữu bấy lâu đã tác động đến bản ngã. Bước ngoặt sẽ có nếu ta muốn, nhưng ta không làm. Và ví dụ điển hình là lựa chọn TRÌ HOÃN đến khi còn có thể thay vì xử lý vấn đề ngay lập tức.
BẢN NĂNG hay BẢN LĨNH? Chúng ta nên tối ưu hóa điều gì trước?

- Dưới đây là một số dấu hiệu của lựa chọn ảnh hưởng bởi BẢN NĂNG:
+ Đồng ý/Không đồng ý ngay lập tức khi có yêu cầu mới với mình
+ Thể hiện rõ ràng cảm xúc của bản thân và để nó ảnh hưởng tới cộng đồng (giải quyết vấn đề dựa trên cảm xúc chứ không phải lý trí)
+ Thường xuyên thực hiện các hành vi có hại cho bản thân (thế chất và tâm trí)
+ Hung hăng, chống đối khi có sự việc bất lợi xảy đến với mình
+ Trì hoãn hoàn thành nhiệm vụ, công việc nào đó với thời hạn lâu nhất có thể
- Dưới đây là một số dấu hiệu của lựa chọn ảnh hưởng bởi BẢN LĨNH:
+ Cân nhắc kĩ cách giải quyết vấn đề trước khi thực hiện
+ Điều tiết cảm xúc bản thân cho phù hợp với môi trường
+ Duy trì các thói quen có lợi cho bản thân (thể chất và tâm trí)
+ Nhận thức rõ (hoặc một phần bản thân) vừa đủ để không làm những hành động quá khích
+ Cam kết hoàn thành ngay nhiệm vụ, công việc hay yêu cầu với thời hạn nhanh nhất
- Lựa chọn điều gì thì tốt cho bản thân? Đáp án là cả 2, nhưng chúng ta nên tập trung phát triển điều gì trước?
    Các hệ thống và trường phái tâm lý học hiện đại đã xem xét và mổ sẻ nhiều khía cạnh mang lại hạnh phúc cho con người, 5 trong số đó là: Thói quen sinh hoạt, công việc, mối quan hệ, thực phẩm, công việc, tài chính cá nhân.
    Điểm chung dễ nhận thấy nhất trong các thành tố đem lại hạnh phúc cho con người là cần: Nhận thức bản thân & duy trì thói quen lành mạnh.
Để nhận thức được bản thân, nên xác định rõ hình ảnh bản thân:
+ Nét tính cách chính của bản thân là gì?
+ Điều gì ảnh hưởng tới bạn trong việc ra quyết định?
+ Số lượng và chất lượng các mối quan hệ của bạn?
+ Cách thức sử dụng và quản lý thời gian của bạn?
+ Trong dòng thời gian (quá khứ - hiện tại), điều gì tác động đến bạn nhiều nhất? Theo cách nào?
    Song song với việc tự trả lời các câu hỏi, bạn cũng thể tham khảo các nguồn tài nguyên khác như:
+ Tham vấn/Tư vấn tâm lý: Nói chuyện cùng chuyên gia tư vấn về vấn đề bạn đang gặp phải để nhận/tư vấn cách đề xuất cách giải quyết phù hợp. Phí dịch vụ tùy theo trung tâm hoặc sự nổi tiếng của chuyên gia (thường là do hiệu quả)
+ Tham khảo bạn bè, người thân: Chia sẻ câu chuyện của bạn cũng như vướng mắc, cách giải quyết bạn đề xuất. Phí tham khảo tùy vào mối quan hệ của bạn (1 2 cốc đồ uống tùy chọn hoặc bữa ăn sang chảnh,…)
+ Đọc các đầu sách về nhận thức theo tâm lý học (khuyến khích), súp gà cho tâm hồn – self help, kiến thức các mảng lĩnh vực khác bạn quan tâm,… Kho tàng tri thức của nhân loại thì nhiều vô kể nên hãy chọn đọc những quyển sách thích hợp với bản thân mình NGAY THỜI ĐIỂM NÀY chứ đừng nên tham quá nhiều thứ! Gợi ý một số quyển hay trong dòng này: Nghĩ nhanh nghĩ chậm, Phi lý trí, Lẽ phải của Phi lý trí, Trí tuệ xúc cảm, Ngôn ngữ cơ thể, Tâm lý học - Khái lược những tư tưởng lớn,...
+ Làm bài test để xác định tính cách của mình, dạng Miễn phí/Trả phí.
Lợi ích của bài test là giúp xác định rõ nét tính cách của bản thân, đưa ra lời khuyên giúp bạn cải thiện cuộc sống dựa trên những mặt hạn chế, ưu điểm của người làm test cũng như việc đánh giá sự hiệu quả của những người có cùng nét tính cách tương đồng.
Một số bài test tính cách nổi tiếng như: MBTI, Big Five, Enneagram (khuyến khích vì khá chi tiết với mình), Holland Code Test, 8 loại hình thông minh,…
+ Tham gia khóa học để phát triển kỹ năng của bản thân: Nhận thức/Tư duy, Kỹ năng mềm (Giao tiếp, thuyết trình,…), Sinh tồn (nấu ăn, tự phục vụ,…)

Thời gian đang trôi đi, căng thẳng là không tránh khỏi. Lựa chọn nhận thức rõ bản thân hay tiếp tục đổ lỗi, trì hoãn đến khi còn có thể?
Bạn quyết định, chúc bạn hạnh phúc!