Annie Hall (1977)- Từ đâu mà một chuyện tình tan vỡ?

Sáng nay lúc tỉnh dậy, mình nhìn thấy hai câu thoại trong 8 ½:

"- Anh ta gặp một cô gái, người có thể trao cho mình một cuộc đời mới, và anh ta lại đẩy cô ra xa?

- Bởi vì anh ta không biết làm sao để yêu"

Và mình chợt nhớ tới Annie Hall, một câu chuyện tình buồn buồn cười nơi những con người lúng túng trước tình yêu.

Annie Hall ban đầu được đặt với cái tên Anhedonia- chỉ tình trạng mà trong đó một người không có khả năng để trải nghiệm niềm vui và hạnh phúc. Annie Hall kể một câu chuyện tình buồn và buồn cười. Nỗi buồn và cả sự khôi hài ở đây không đối lập, không ranh giới, chúng là một. Sự chóng vánh của cuộc đời, nỗi đe dọa của cái chết; vì đâu và chúng ta bắt đầu sai từ đâu mà dẫn tới cái kết của một mối quan hệ tình cảm? Chúng ta đã ở đâu khi tình yêu diễn ra? Tất cả có lẽ chỉ nên được trả lời bằng một câu nói đùa, vài lời bốc phét, hay một màn trình diễn bịa đặt trên sân khấu; bởi không phải ai cũng có đủ sức mạnh để đương đầu với câu trả lời cụ thể có thật (nếu nó tồn tại) cho những câu hỏi dễ gây tổn thương đến vậy.

Alvy Singer- một nghệ sĩ hài cảm thấy đời sống đầy rẫy nỗi cô đơn, sầu muộn, khốn khổ, bất hạnh và kết thúc chóng vánh; không muốn nhập bất cứ hội nào có người như anh làm thành viên- điều này tạo tiền đề cho những xung đột nội tâm liên tục của Alvy trong các mối quan hệ tình cảm sau này (anh từng lấy lý do thoái thác quan hệ với Allison vì cô ấy cũng cần được quan tâm và sẵn sàng làm điều đó hay chế giễu chính đồng nghiệp và gia đình mình); luôn sống trong trạng thái lo âu, căng thẳng và nghi ngờ thế giới, cùng lúc phòng vệ với thế giới bằng khiếu hài hước của mình; bối rối với giai đoạn bắt đầu của khủng hoảng tuổi trung niên và “tìm xem tình ta đã sai từ đâu” sau cuộc đổ vỡ với Annie Hall.

Annie Hall là một hỗn hợp lạ lùng của hiện thực và giả tưởng. Sự xuất hiện bất ngờ và hài hước của Marshall McLuhan (triết gia và nhà lý thuyết truyền thông người Canada) để ngay lập tức chứng minh cho kẻ xếp hàng to mồm đứng sau mình trong rạp phim là anh ta chẳng biết gì về McLuhan cả. Hay kể một câu chuyện tình với dòng thời gian đảo lộn bắt đầu từ khi Alvy 6 tuổi, ngay sau đó là cuộc hẹn đầy căng thẳng của anh với Annie; rồi quay trở lại chuyện tình cũ với Allison, dẫn Annie trở về quá khứ hẹn hò của cô, lần đầu tiên anh gặp Annie, mọi thứ đã có khởi đầu tươi sáng của nó rồi trở nên tệ dần cho tới khi không thể cứu vãn được. Hay để mô tả trạng thái không hứng thú lúc quan hệ (tách biệt) của Annie một cách trực quan, Alvy đã nghe thấy giọng nói của linh hồn Annie đang ngồi trên ghế và hỏi anh về tập giấy vẽ; Alvy còn từng đi từ phim hoạt hình ra đời thực; và sau cùng vở kịch mà anh viết đã thay đổi toàn bộ cái kết của mối tình giữa anh và Annie.

Tất cả những pha trộn trên cho thấy một thực tế rõ ràng rằng Alvy đã luôn cảm thấy dễ xử trong thế giới của nghệ thuật hơn là đời thực.

Bộ phim bắt đầu và kết thúc với những câu chuyện cười cũ. Giúp mở ra một câu hỏi về tình yêu và kết thúc với câu trả lời cho câu hỏi đó:

“Một gã đến gặp bác sĩ tâm lý và nói:

- Bác sĩ, em trai tôi điên rồi, nó nghĩ nó là một con gà

- Sao anh không đưa cậu ấy vào đây?

- Tôi muốn lắm nhưng mà tôi cần trứng.”

Alvy đi tới kết luận rằng mọi mối quan hệ đều điên rồ, ngớ ngẩn và phi lý. Nhưng chúng ta lại cứ phải đâm đầu vào nó bởi lẽ chúng ta đều cần những quả trứng. Còn lời khẳng định nào tốt hơn thế? Rõ ràng nó giúp chúng ta cảm nhận về bi kịch và sự hài hước xảy đến cùng lúc một cách rất cụ thể. Và từ đó ta có một câu trả lời thiếu cụ thể hơn cho câu hỏi đầu tiên rằng “từ đâu mà một chuyện tình tan vỡ?”, có lẽ ngay từ khi bắt đầu hoặc có lẽ việc tìm ra câu trả lời dành cho câu hỏi đó đã luôn vô nghĩa như bản thân câu hỏi vậy.