Nhân dịp Tổng Bí thư Tô Lâm sang thăm và chứng kiến lễ hợp tác của Viettel, VNPT, Vietjet với các Tập đoàn hàng đầu Phần Lan vào ngày 21/10. Chúng ta cùng tìm hiểu về nhân vật đứng đầu nhà nước Phần Lan cũng như ý chí mà quốc gia này đang muốn hướng đến
Cũng giống như Việt Nam hiểu rõ người hàng xóm Trung Quốc, trên thế giới này chắc chắn không quốc gia nào hiểu rõ nước Nga bằng người Phần Lan. 2 quốc gia hiện có chung đường biên giới dài 1340 km với lịch sử xung đột trong hàng trăm năm.
Khi được phóng viên hỏi tại sao ông quay lại chính trường và tham gia tranh cử làm Tổng Thống? Alexander Stubb trả lời ngắn gọn: "Putin". "Thành thật mà nói, nếu Nga không tấn công Ukraine, tôi đã không ra tranh cử tổng thống Phần Lan." Trước đó ông từng là Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Tài chính và cả Thủ tướng vào năm 2014-2015.
Nhưng tại sao ông lại chọn từ bỏ con đường chính trị vào năm 2015?

Đam mê thể thao

Ông có người cha làm trưởng nhóm tuyển trạch viên tài năng của Liên đoàn khúc côn cầu quốc gia ở châu Âu. Mang trong mình dòng máu vận động viên nên từ nhỏ ông sở hữu niềm đam mê thể thao mãnh liệt. Ông du học ở Mỹ vì muốn làm vận động viên Golf chuyên nghiệp. Nếu thời trẻ có ai đó hỏi ông có đam mê chính trị không thì câu trả lời luôn là không.
Trước khi vào chính trị, Alex là một học giả về Liên minh châu Âu (EU), từng làm việc tại Học viện Đại học châu Âu (European University Institute) và Ủy ban châu Âu ở Brussels. Khi ấy, ông đã nổi bật nhờ khả năng ngôn ngữ (nói 5 thứ tiếng) và hiểu sâu về cơ chế EU.
“Tôi tham gia chính trị vì tôi tin vào châu Âu, vào hợp tác quốc tế, và vào sức mạnh của sự cởi mở.” — Alexander Stubb, bài phát biểu 2004 tại Quốc hội châu Âu
Thời điểm này, ông được xem là người yêu nước mạnh mẽ và muốn đưa Phần Lan hội nhập sâu hơn vào EU và NATO, coi đây là con đường để đảm bảo an ninh, tự do và sức mạnh kinh tế. Tuy nhiên, sau này ông tâm sự: thời điểm khó khăn nhất trong cuộc đời tôi là khi tham gia chính trị và trở thành thủ tướng; một phần vì đó không phải là sở thích của tôi. Do đó, sau khi rời ghế thủ tướng ông quyết tâm không bước chân vào chính trị một lần nào nữa. Ông quay lại với đam mê và đạt nhiều kết quả ấn tượng khi tham gia Ironman, Marathon.

Quan điểm chính trị

Ông cho rằng Phần Lan là một quốc gia đang phát triển nghèo đói với diện tích nhỏ bé (GDP bình quân đầu người 2024 hơn 50,000 USD, gấp 10 lần Việt Nam mà nghèo???). Nằm dưới sự cai quản của Thụy Điển trong 700 năm, dưới sự cai trị của Nga trong hơn 100 năm. Mới giành độc lập từ năm 1917. Do cuộc chiến Nga và Ukraine, Nuijamaa Crossing (biên giới giữa Nga và Phần Lan) đã đóng cửa vào nửa cuối năm 2023. Việc này làm ảnh hưởng nặng nề về mặt kinh tế ở khu vực biên giới.vì đây là nơi người Nga hay đi du lịch qua Phần Lan.
Khi được hỏi nước Nga sẽ đi đến đâu trong cuộc chiến này, ông đáp: "tình hình hiện nay đang rất xấu". Trong quá khứ Liên Xô đã từng tấn công Phần Lan trong Chiến tranh Mùa Đông (Winter War) 1939 và nhận thất bại. Tuy nhiên, Nước Nga được xây dựng trên nền tảng một đế chế. Đến cuối thế kỷ 18, lãnh thổ mở rộng khổng lồ từ biển Baltic đến Thái Bình Dương, và từ Bắc Băng Dương đến Hắc Hải. Với lịch sử như vậy ông không tin vào hòa bình với Nga
"Bạn biết đấy, chúng tôi nghĩ rằng Nga và nhiều quốc gia khác trên thế giới này sẽ tự động quay trở lại một hình thức dân chủ tự do nào đó, nhưng điều đó đã không xảy ra"
==> Phần Lan đã đầu tư rất lớn vào quốc phòng trong nhiều năm qua và vào ngày 4/4/2023 họ gia nhập NATO.

Lực lượng quân sự

Phần Lan có lực lượng pháo binh lớn hơn cả Pháp và Đức cộng lại, mặc dù là một quốc gia nhỏ. Phần Lan đứng thứ bảy thế giới về tổng số quân nhân tính theo đầu người,
"Chúng ta có nghĩa vụ quân sự bắt buộc, vậy là 900.000 nam nữ đã hoàn thành nghĩa vụ. Con trai tôi vừa hoàn thành nghĩa vụ, tôi cũng đã hoàn thành vào năm 1988 và 1989". "Chúng ta có 280.000 quân dự bị có thể được huy động trong thời chiến". "Chúng tôi có 62 chiếc F18, Khả năng tấn công tầm xa quy mô lớn từ lực lượng mặt đất và không quân. Chúng tôi vừa mua 64 chiếc F-35." "Chúng ta có lực lượng pháo binh mạnh nhất cùng với Ba Lan. Và như tôi vẫn thường nói, chúng ta không có chúng vì lo ngại về Stockholm (Thụy Điển). Alexander Stubb nói với phóng viên
Quan điểm của ông về chiến tranh: bạn càng chuẩn bị kỹ càng thì khả năng rơi vào chiến tranh càng thấp và nếu bị kéo vào một cuộc xung đột thì khả năng chiến thắng càng cao. Có thể nói đường lối chính trị của Phần Lan khá giống Việt Nam. Mọi nguồn lực quốc gia đổ dồn về ưu tiên an ninh và phòng thủ.

Ưu tiên ngoại giao

Ở Phần Lan, Tổng Thống sẽ điều hành chính sách ngoại giao cùng với chính phủ. "Ở đất nước này, ngoại giao mang tính sống còn. Ông muốn hòa bình nhưng người Nga phải chứng tỏ được cho mọi người thấy rằng họ mong muốn điều đó." Alex cho biết.
Khi được hỏi về vấn đề hiện nay các quốc gia đang dần rời bỏ chính sách toàn cầu hóa và thay bằng chủ nghĩa dân túy. Ông đồng tình với quan điểm này. Ông lớn lên vào thời kỳ chiến tranh lạnh, trưởng thành trong giai đoạn Bức tường Berlin sụp đổ 1989 và chứng kiến sự kiện Liên Xô sụp đổ năm 1991. Khi mọi thứ đang dần tốt đẹp sau đó thì vào năm 2022 Nga tấn công Ukraine. "Giờ đây chúng ta đang bắt đầu chứng kiến ​​sự thay đổi của một trật tự thế giới."
Vào năm 2008, Nga tấn công Gruzia, tuy rằng đã đạt được lệnh ngừng bắn trong 5 ngày nhưng quan điểm của Alex về nước Nga đã thay đổi kể từ đó. Chủ nghĩa đế quốc Nga vẫn chưa biến mất. Và Phần Lan nên thay đổi để chuẩn bị cho một điều gì đó sắp đến.
"Chúng ta đang sống trong một xã hội bất định và không biết cả thế giới ngày mai sẽ đi về đâu"
Theo Alex, bây giờ mọi thứ dần chuyển qua ngoại giao, đàm phán, chủ nghĩa dân tộc và quan hệ song phương. Phần Lan cũng không thể nằm ngoài xu thế đó. Ông cho rằng vấn đề nghiêm trọng nhất cần được quan tâm lúc này là sự phân cực trong xã hội; nó đang diễn ra khốc liệt ở hầu hết các nền dân chủ tự do như Mỹ, Anh hay Pháp. "Sự chia rẽ làm chúng ta không thể đi đến một cuộc thảo luận hay thống nhất. Phần Lan là một quốc gia nhỏ. Chúng tôi quyết tâm không để điều đó xảy ra."

Quan điểm cá nhân về cuộc sống

Dưới đây là một vài câu trả lời phỏng vấn của ông mà mình thấy khá hay mọi người tham khảo thêm.
+ Vào những giai đoạn tồi tệ, ông làm gì để vượt qua nó? Đầu tiên, tôi dành thời gian sáng sớm từ khoảng 5 AM-8 AM để xem qua tài liệu và đọc sách để đảm bảo rằng mình đang tập trung vào công việc. Thứ hai, bạn phải có một đội ngũ cung cấp thông tin cho bạn về từng chi tiết nhỏ nhất và luôn giúp bạn đi trước đón đầu. Cuối cùng, bạn phải bình tĩnh. Bạn biết đấy, bạn phải hiểu rằng thế giới sẽ không kết thúc trong sáu năm tôi tại vị, Bạn chỉ cần đối mặt với từng ngày và cố gắng giải quyết cả khủng hoảng nhỏ lẫn khủng hoảng lớn.(Suy nghĩ tích cực)
+ Ông học được gì từ thể thao để áp dụng vào chính trị? Bạn sẽ học được cách chấp nhận thất bại, bởi vì trong cuộc sống, bạn sẽ trải qua những khoảnh khắc thất bại, và bạn biết đấy, khi đó bạn sẽ học được điều gì đó từ nó. Đối với các môn thể thao trong nhà có tính đối kháng cao, bạn phải học cách chiến thắng. Tôi phải thừa nhận rằng thể thao luôn giúp ích cho tôi. Nó là một phần quan trọng tạo nên con người tôi.
+ Các nhà lãnh đạo cũng kết nối thông qua tính cách? "Đúng vậy."
+ Điều đó đã giúp ích gì cho mối quan hệ giữa ông với Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập? Theo ý tôi thì nó giúp ích cho tất cả mọi người ở một mức độ nào đó. Tôi nghĩ ngoại giao thực sự bao gồm hai điều. Đó là về quan hệ nhà nước và sau đó là về quan hệ kết nối cá nhân. Tôi nghĩ nhiệm vụ của tôi là cố gắng kết nối với mọi người, và tôi hy vọng đôi khi tôi sẽ thành công. Khi tôi ở bên Chủ tịch Tập, tôi cảm thấy chúng tôi đã có một cuộc trò chuyện rất tốt đẹp và tôn trọng. Khi tôi chơi golf với Tổng thống Trump, chúng tôi đã có một khoảng thời gian rất vui vẻ. Đặc biệt là khi tôi đến từ một quốc gia nhỏ, điều bạn muốn làm là thúc đẩy mọi thứ đi đúng hướng. Điều đó có nghĩa là bạn phải có những cuộc trò chuyện, đôi khi có thể khó khăn và ngượng ngùng. Đôi khi chúng có thể tốt đẹp. Và tôi hy vọng tôi sẽ đạt được kết quả với tài ngoại giao của mình.