ÁNH SÁNG và BÓNG TỐI: CÂU CHUYỆN “ĐA SẮC” CỦA MỘT THIÊN THẦN

***___***

Bạn nhớ gì khi nhắc về Kaká – "Thiên thần" đến từ xứ sở Samba? Nếu là các chị em phụ nữ, điều đầu tiên khi được nhắc đến và ghi nhớ được là khuôn mặt điển trai với vẻ hào hoa. Trong mắt các đàn anh, các bậc tiền bối thì kia là cậu nhóc trẻ vụt sáng lên trong thời kì hoàng kim “Bảy chị em”. Hay còn những thanh niên còn đam mê chơi bóng, cậu ta là nghệ sĩ với những pha đi bóng đầy tốc độ và đường chuyền xuyên tuyến không kém nghệ thuật. Và nếu chưa thật sự biết đến anh, bạn có thể tìm đến những pha bóng đẹp của Kaká. Đó là những pha đi bóng từ giữa sân đậm chất kĩ thuật điển hình cầu thủ Brazil, những đường chuyền vượt tuyến, sự kỉ luật và chặt chẽ theo phong cách của châu Âu. Hội tụ những điều ở trên, các bạn sẽ được nghe câu chuyện về một anh chàng chơi bóng đặt trọn niềm tin vào Chúa cho sự nghiệp và cuộc sống của mình.

Nếu bạn chưa biết, với người Brazil, việc chơi bóng đá chuyên nghiệp thường nhằm mục đích mưu sinh kiếm sống với hy vọng thoát khỏi cảnh nghèo túng hay tìm cho mình một hướng đi thoát khỏi sự khó khăn trong gia đình. Cũng vì thế, khác với đại đa số các cầu thủ Brazil được biết đến, Kaká xuất thân từ một gia đình “trung lưu” ở Brazil, đồng thời tài chính gia đình vững vàng để giúp cho anh nhận được đầy đủ nền giáo dục học tập cũng như bóng đá. Khi gia đình anh chuyển đến sống tại São Paulo, các tuyển trạch viên tại CLB cùng địa phương đã nhận ra được năng khiếu của anh và nhận anh ngay từ năm 8 tuổi, không lâu sau khi anh tham gia các trận đấu trong khu vực.

Để nói về niềm tin mãnh liệt về Chúa của Kaká, trước tiên sẽ là câu chuyện tuổi trẻ của anh từ những ngày đấu đến với bóng đá. Khi phải lựa chọn giữa học tập và bóng đá ở tuổi 12, Kaká đã kể lại rằng bằng cách nào đó anh tin rằng Chúa đã mách bảo và lựa chọn anh đi theo sự nghiệp bóng đá. Sau đó sáu năm, tức là giai đoạn anh bắt đầu được tham gia vào đội Một của São Paulo, sự kiện “ngã hồ bơi” đã diễn ra khi mà chúng ta đến giờ vẫn sẽ luôn nghe đến. Tổn thương ở cột sống của anh khá nặng và được chẩn đoán sẽ ảnh hưởng sự nghiệp bóng đá lâu dài. Mặc dù khó khăn về tình thế cũng như mức độ nguy hiểm, anh đã hồi phục với phép màu mà không ai tin được chỉ trong bốn tháng. Cũng kể từ đó về sau, thế giới được diện kiến đôi chân tốc độ của anh trên thảm cỏ xanh.

Ở cái tuổi 18, đa số cầu thủ trên thế giới còn phải nỗ lực cho một suất ở đội Một, cũng như thể hiện hết mình ở đội Trẻ. Vào đầu thiên niên kỉ mới, thế giới chứng kiến một phép lạ: một cầu thủ trẻ, gần qua độ tuổi đấy, tỏa sáng trong trận chung kết giữa São Paulo và Botafogo. Chỉ trong hai phút, cậu bé tuổi teen mang tên Kaká đã ghi tên mình lên bản tỷ số hai lần, cũng như kết thúc màn lội ngược dòng với tỉ số 2-1 mang về chiếc cúp vô địch cho São Paulo. Cũng là lần đầu tiên trong đời, cậu bé đó biết cảm giác đứng dưới ánh hào quang, được làm người nổi tiếng và kí tặng cổ động viên. Nhưng, phía trước rồi cũng còn những khó khăn, vất vả sắp tới mà cậu còn phải đối diện.

Tại World Cup 2002, khi người ta trông vào chức vô địch lần thứ năm của Brazil, hàng hảo thủ năm ấy của Brazil khi còn những Ronaldo, Ronaldinho, Rivaldo… đang ở đỉnh cao của mình. Cầu thủ trẻ được truyền thông từng được ca ngợi vừa một năm trước, có lẽ không quá nhiều người quan tâm đến khi cậu chỉ được vào sân từ băng ghế dự bị một trận duy nhất. Mặc dù vậy, với 23 bàn thắng trong 58 lần ra sân trong hai mùa giải, cậu đã đánh tiếng được giới bóng đá châu Âu với những nỗ lực mà thể hiện ở cấp độ CLB. Đến giữa năm 2003, A.C. Milan thành công chiêu mộ tiền vệ tấn công Brazil ở tuổi 20, đánh dấu một chuyến đi mới trong cuộc đời cầu thủ của cầu thủ trẻ.

Bước vào giai đoạn đầu thiên niên kỉ mới, lối đá “vô kỉ luật” điển hình của các ngôi sao Nam Mĩ thường làm lo ngại các CLB Châu Âu. Việc điều chỉnh họ vào lối chơi chung luôn gặp nhiều khó khăn tìm tiếng nói chung giữa cầu thủ và huấn luyện viên. Hẳn nhiên, A.C. Milan cũng không ngoại lệ. Nếu bạn cho rằng mùa giải 2003 – 2004, dấu ấn đến từ Rui Costa và Andrea Pirlo dẫn đầu ở nửa đỏ thành Milan với 7 đường kiến tạo mỗi người. Kaká đã chứng minh cho các Milanista điều ngược lại: ngay trong năm đầu tiên, anh đã giành được suất đá chính từ người anh Rui Costa với 45 lần ra sân. Trong đó, cậu trai trẻ ở tuổi 20 đã đạt được 14 bàn thắng và 5 kiến tạo cùng với những dấu ấn trong việc gây dựng lối chơi phản công nhanh điển hình. Từ việc đặt nền móng cho những bước chân đầu tiên cho đến chức vô địch Scudetto, anh cũng “sáng tạo” nên chiếc áo trong “I belong to Jesus” để đời mãi về sau này. Để rồi những năm sau đó, “Thiên thần” Brazil luôn hiện diện trong đội hình chính suốt thời gian chơi cho nửa đỏ thành Milan.

Đối với Kaká cùng các cầu thủ A.C. Milan nói riêng và các Milanista nói chung, những danh hiệu ở đấu trường châu Âu có lẽ là những vết đau mà ta có thể gọi "rất gần nhưng cũng rất xa". Khi vào mùa giải 2003 – 2004, với vai trò đương kim vô địch Châu Âu, màu đỏ thành Milan mang làn gió mới từ cầu thủ trẻ người Brazil dễ dàng thắng cách biệt Deportivo La Coruña ở lượt đi 4-1 nhưng lại “ngã ngựa” đau đớn 0-4 ở lượt về không lời hồi đáp. Đến mùa giải kế tiếp, đội bóng sọc đỏ đen vươn đến vòng chung kết UEFA Champions League bằng những chiến thắng thuyết phục và khép lại hiệp một với việc dẫn trước Liverpool 3-0 trong trận chung kết. Có lẽ, hai tiếng đồng hồ sau đó là địa ngục dành cho tất cả các Milanista năm ấy. Chỉ trong bảy phút, mọi thứ như xoay chuyển cục diện về ban đầu với tỉ số 3-3, để dẫn hai đội bước vào lượt đấu súng may rủi. Trong khi Kaká đã thực hiện hoàn hảo nhiệm vụ của mình, phần còn lại của đội bóng phải gục ngã khi họ thất bại với tỉ số 2-3 với ba quả sút phạt đền thất bại. Ảnh hưởng nặng nề tiếp theo từ sự kiện Calciopoli – bê bối tham nhũng, hối lộ trong giới bóng đá Ý được phanh phui. Điều đó ảnh hưởng ít nhiều đến về sự thể hiện của các cầu thủ trên sân, cùng vấn đề tài chính của CLB ngay sau đó. Mặc cho những điều níu chân, Thiên thần nỗ lực đưa đội bóng A.C. Milan trở về đúng vị trí mà họ đáng ra có thể đạt được. Bước chân của anh chưa bao giờ có ý tưởng dừng lại, và sẽ không dừng lại vì bất kì lí do nào đi chăng nữa.

Giữa giai đoạn gian nan ở nửa đỏ thành Milan, Kaká lại có cơ hội tỏa sáng ở Confederations Cup vào năm 2005, giải đấu bước đệm cho World Cup 2006. Brazil gặp khó khăn vượt qua vòng bảng và chỉ vừa đủ hơn vị trí của Nhật Bản ở chỉ số bàn thắng bại. Đến khi vào vòng loại trực tiếp, Brazil đã có sự khởi sắc hơn với sự tỏa sáng của các danh thủ từng vô địch World Cup 2002 cùng với sức trẻ của Kaká. Điểm nhấn lớn nhất dành cho cầu thủ đang chơi dưới màu áo của A.C. Milan có lẽ là bàn thắng vượt lên 2-0 của anh trong trận chung kết, khi mà đội bóng xứ Samba hủy diệt đối thủ trực tiếp Argentina với tỉ số 4-1. Thế nhưng, điểm sáng ở cấp độ Quốc gia của Kaká chỉ có thể đến đấy thôi. Về sau, Brazil không còn là chính mình ở hai kì World Cup kế tiếp còn "Thiên thần" cũng không thể giúp ĐTQG tiến sâu khi mà họ mắc lại trong giai đoạn chuyển tiếp thế hệ cầu thủ.

Đỉnh cao sự nghiệp của Kaká ở cấp CLB chính là mùa giải 2006-2007, sau khi đội bóng sọc đỏ đen đã kháng cáo thành công và được trở lại UEFA Champions League với vai trò là đội tham dự vòng sơ loại. Đội bóng áo sọc đỏ đen đã tham dự một kì C1 tuyệt vời nhất mà họ từng tham dự cùng với đôi chân của chúa đã ban tặng cho “Thiên thần” Kaká. Điểm nhấn lớn nhất chính là sự tỏa sáng của anh ấy khi đối đầu với Manchester United. Cầu thủ người Brazil đã ghi tổng cộng ba bàn thắng trong chiến thắng Quỷ Đỏ đến từ Anh với tổng tỉ số 5-3 sau hai lượt trận, đội bóng mà vừa trước đó đã “hạ sát” Roma với tổng tỉ số 8-3 sau hai lượt trận. Cuối cùng, các Milanista cũng trả được mối hận với chính Liverpool mà chỉ hai năm trước họ đã phải gục xuống chỉ vì lượt đấu penalty không đáng có. Kết thúc mùa giải năm đó, Kaká là cầu thủ ghi nhiều bàn nhất ở cúp C1, đồng thời đạt được Quả Bóng Vàng trước khi đến cuộc rượt đuổi giữa CR7 và Messi về sau này.

Suốt kì chuyển nhượng mùa đông đầu năm 2009, vô số tin tức đánh tiếng thương vụ Kaká đến Manchester City, sau khi đội bóng được cung cấp nguồn tài chính dồi dào với hi vọng mang về tiền vệ tấn công 26 tuổi vào lúc đấy. Đại diện nước Anh đã thể hiện mình thật sự nghiêm túc trên bàn đàm phán, buộc ban lãnh đạo Milan phải chú ý đến lời đề nghị được đưa ra. Trong khi đó, các Milanista hồi hộp chờ đợi trong thấp thỏm, lo âu. Họ vẫn chưa sẵn sàng cho sự ra đi của "Thiên thần", của cầu thủ quan trọng nhất – biểu tượng đương thời đại diện cho hình ảnh của AC Milan. Ngay khi mọi chuyện tưởng như đã an bài, thì Kaká xuất hiện trước đám đông tụ tập ngay bên ngoài ngôi nhà của anh ở Milano. Từ cửa sổ tầng hai, anh nở một nụ cười thật rạng rỡ, tay cầm chiếc áo số 22 biểu tượng như thay lời khẳng định cho sự gắn bó của mình với màu đỏ đen của thành Milan. Người hâm mộ Milan thở phào nhẹ nhõm, Manchester City đã thất bại trong việc đàm phán hợp đồng với AC Milan, và Kaká vẫn sẽ là người của Rossoneri.

Nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang, chỉ 6 tháng sau thương vụ hụt đình đám đó, thiên thần chính thức ra đi để gia nhập dàn Galacticos 2.0 của Real Madrid vào hè 2009, bỏ lại sự hụt hẫng tột cùng cho người hâm mộ Milan trên toàn thế giới. Kết thúc mùa giải đó, với vấn đề tài chính đồng thời việc HLV Ancelotti quyết định ra đi, A.C. Milan buộc phải quyết định chuyển nhượng Kaká sang Real Madrid với giá trị kỉ lục của CLB gần 70 triêu Euro. Gaetano Paolillo, cựu đại diện của Thiên thần, đã tiết lộ về thương vụ này trên MilanNews.it vào dịp sinh nhật thứ 38 của cầu thủ này như sau: “Sự thật là Kaká không hề muốn rời Milan một chút nào. Anh ấy đang có cuộc sống hạnh phúc tại đây cùng CLB, các CĐV và cả gia đình mình. Milan cũng không hề muốn bán Kaká nhưng họ buộc phải làm như vậy.”. Với các cổ động viên yêu thích bóng đá, chúng ta đã tưởng Kaká sẽ thành công với Đội bóng Hoàng gia Tây Ban Nha cùng với dàn hảo thủ vừa được mang về, thế nhưng những gánh nặng chấn thương bắt đầu ập đến.

Vào mùa giải đầu tiên khoác lên chiếc áo số 8 Kền kền Trắng, anh đã phải đón nhận chấn thương háng, được cho là di chứng từ trước, và mất một tháng để điều trị và hồi phục. Dù đã có những tin đồn về sự phục vụ của anh với CLB, anh vẫn làm tròn vai ở vị trí của mình song hành với chấn thương có thể ập đến bất kì lúc nào. Cho đến mùa giải thứ hai dường như là kinh hoàng nhất với Kaká, anh đối diện với tổn thương đệm khớp gối và việc phẫu thuật dường như phụ thuộc vào may mắn. Cũng chính Chúa đã không quay lưng với anh, ca phẫu thuật đầu gối của anh thành công và đồng thời hồi phục nhanh hơn dự kiến giúp anh có hi vọng trở lại với vai trò nhạc trưởng cho đội bóng mơ ước trở lại đỉnh vinh quang châu Âu. Lại một chữ “nhưng”, Mourinho xuất hiện ở cương vị quản lí HLV cho CLB Hoàng Gia Tây Ban Nha và mọi thứ dường như biến chuyển xấu đi cho sự nghiệp của "Thiên thần".

Với Mourinho tại vị trí trưởng ban huấn luyện, việc theo sát lối chơi chặt chẽ và tối giản ngẫu hứng sẽ thường xuyên là điều tiên quyết. Trong hai năm thi đấu cho chiến lược gia người Bồ Đào Nha, Kaká dường như chỉ được chơi với một nửa số thời gian mà anh có thể thật sự thi đấu. Nếu như so sánh với lối đá thực dụng của HLV, cựu cầu thủ A.C. Milan sẽ chỉ được chơi như một quân bài tẩy để phá cách trong lối chơi thô cứng đấy và gần như sân khấu của "Thiên thần" đến từ Brazil đã dường như khép lại khi anh không thể phô diễn hết kĩ năng và tốc độ mà anh từng thể hiện ở CLB cũ. Sau khi Real Madrid chiêu mộ được Mesut Özil vào năm thứ hai nắm quyền của “Người đặc biệt”, Kaká đã nhận ra mình không còn trong kế hoạch phát triển của Đội bóng Hoàng gia nữa. Theo tiết lô trên SporTV vào cuối năm 2018, anh đã kể lại về mối quan hệ rất chuyên nghiệp với Mourinho khi bày tỏ mong muốn được đá chính thường xuyên hơn, nhưng HLV từ chối vì ông ưa thích cầu thủ người Thổ Nhĩ Kì hơn. Rồi điều gì cũng phải đến, tháng Chín 2013, anh rời Tây Ban Nha “không kèn không trống” trở về với đội bóng đã đưa anh đến đỉnh cao với bao nuối tiếc sau chấn thương và mơ ước trở lại chính mình một lần nữa…

Trong bốn năm kế tiếp, Kaká trở về những mái nhà đã từng gây dựng danh tiếng của mình bao gồm A.C Milan và São Paulo. Anh vẫn được lựa chọn đá trong phần lớn thời gian trên cũng như nỗ lực hết mình cho đội bóng mình yêu quý. Có lẽ sau những năm mệt mỏi ở Tây Ban Nha, anh đã không còn đủ dũng khí trở lại với hình ảnh thiên thần mà chính anh đã từng khoác lên mình. Tiếp theo đó, anh chuyển sang thi đấu ở giải nhà nghề Mĩ, một môi trường ít cạnh tranh hơn. Thế nhưng, sự hành hạ những chấn thương nhỏ lẻ vẫn không buông tha anh, có lẽ nó đã theo anh dai dẳng từ trước, chìm đắm trong những câu chuyện mà chúng ta có thể sẽ không bao giờ biết hết được. Để rồi đến cuối năm 2017, Kaká, "Thiên thần" được gọi xuống bởi Chúa, chính thức thông báo giã từ sự nghiệp bóng đá với bao tiếc nuối còn đọng lại.

Có lẽ hơn 15 năm thi đấu chuyên nghiệp của mình, Kaká đã không để lại không ít kỉ niệm đẹp cho bao Milanista, vô vàn khán giả yêu bóng đá đẹp. Ngày anh trở về với mái nhà Milan xưa cũ, người ta cũng lại được thấy “Thiên thần” của họ cùng với nụ cười của hạnh phúc khi ăn mừng bàn thắng thứ 100 dưới sự chứng kiến của các Milanista hay lần thứ 300 khoác lên mình chiếc áo đỏ đen đầy cảm xúc. Rồi còn nữa, ngày mà anh cũng được đeo lên chiếc băng đội trưởng chiến đầu cùng các anh em tại nước Ý. Hay như ngày anh trở lại São Paulo, Thiên thần trở về nơi trái tim và những vũ điệu linh hồn của anh ấy được trải lên mảnh đất quê hương này từ những ngày thơ bé. Sự nghiệp của Thiên thần lãng tử đã trải qua bao cung bậc với những nốt thăng đỉnh cao cấp CLB, cấp Quốc gia, nhưng cũng là nhịp buồn cùng nốt trầm khi mà sự ruồng bỏ ở đội bóng mới, những chấn thương theo anh suốt cả sự nghiệp bóng đá.

Nếu như trước khi Kaká đến với bóng đá Ý, khái niệm Trequarista chỉ tồn tại với ý nghĩa miêu tả khu vực hoạt động ba phần tư trên sân. Những số 10 cổ điển làm tường kết nối khu vực giữa sân với tiếp cận khung thành đối phương, hay như tiền đạo lùi sâu kéo hàng hậu vệ đối phương phải dâng cao tạo sơ hở đều có thể mang tên vai trò đấy.  Với làn gió mới từ xứ sở Samba của chàng trai đôi mươi, tốc độ và kĩ thuật hòa vào lối đá mang tính chiến thuật bản sắc riêng của nước Ý đã làm nên sự thay mới cho vị trí tiền về tấn công trong bóng đá ngày nay. Chuẩn mực của một tiền vệ số 10 hiện đại bây giờ không chỉ riêng biệt làm tường, tạo khoảng trống hay phân phối bóng, mà còn là phải kết hợp được tất cả và toàn diện như cách mà Kaká đã mang đội bóng áo đỏ đen lên đỉnh vinh quang châu Âu vậy.

Cho đến thời điểm hiện tại, người ta bắt đầu đã thấy danh thủ người Brazil năm xưa đang bận rộn với kế hoạch của riêng mình khi gần tuổi 40. Theo cuộc phỏng vấn của Sky Sports vào cuối năm 2020, anh đang cố gắng lấy được bằng Thạc sĩ điều hành cầu thủ quốc tế UEFA, mặc cho những khó khăn trong việc di chuyển trong và ngoài nước. Cũng trong bài phỏng vấn đó, Kaká cũng bỏ ngỏ rằng việc vài năm sắp tới thử nghiệm ở vai trò huấn luyện, nhưng anh vẫn sẽ nỗ lực hết mình cho cuộc sống của mình cũng như gia đình mới và ba đứa con bé bỏng, đáng yêu bên cạnh. Cầu chúc cho mọi điều tốt lành nhất dành cho “Thiên thần” mà Chúa đã ban tặng cho thế giới bóng đá của chúng ta.

Suốt sự nghiệp cầu thủ, chấn thương nặng hay nhẹ đều trải qua nhiều quá trình, và việc ảnh hưởng tâm lý cầu thủ “hậu chấn thương” cũng là một trong số ấy. Đôi khi, một cầu thủ bỏ qua quá nửa hoặc cả mùa giải đều có thể mất đi cơ hội của mình vào mùa giải sau. Có lẽ thế giới cũng đã chứng kiến không ít cầu thủ phải trải qua những điều trên mà mất đi phần còn lại của sự nghiệp quần đùi áo số của mình. Những lời tiếc nuối này, không chỉ viết để chia sẻ cảm xúc cùng bạn đọc, tôi hi vọng rằng y tế thể thao sẽ được cải thiện hơn nữa, chấn thương sẽ ít nghiêm trọng hơn đối với cầu thủ bóng đá. Những người theo dõi bất kì trận bóng đá nào diễn ra như chúng ta, dù có căng thẳng đến mức nào, đừng bao giờ cầu mong hay ước nguyện rằng cầu thủ đối phương bị chấn thương hay triệt hạ.

***___***