#44. Chương 4 – Câu hỏi 1: tôi có nhận được sự thỏa mãn, hài lòng và giá trị tương xứng với năng lượng sống đã chi tiêu không? (2)

Sự thịnh vượng bao quanh chúng ta thường được gọi là “Giấc mơ Mỹ,” và đúng là như vậy: chúng ta đã ngủ quên. Chúng ta tỉnh giấc bằng cách chất vấn chính giấc mơ đó. Chúng ta chỉ thực sự tỉnh dậy khi bắt đầu chất vấn giấc mơ ấy. Hãy tự hỏi bản thân, hết tháng này qua tháng khác, liệu bạn có nhận được sự mãn nguyện xứng đáng với năng lượng sống đã tiêu hao cho từng danh mục. Chính điều đó sẽ đánh thức khả năng tự nhiên của bạn để nhận ra khi nào là đủ.

Bạn sẽ dần phân biệt được giữa những ham muốn thoáng qua và sự mãn nguyện thực sự. Hãy nhớ lại đường cong thỏa mãn từ chương 1, điểm “đủ” mà tại đó các ham muốn biến mất vì chúng đã được đáp ứng hoàn toàn. Ít hơn thì thiếu thốn. Nhiều hơn lại là dư thừa. Một bữa ăn trọn vẹn là khi các hương vị, mùi thơm và kết cấu hòa quyện hoàn hảo, giúp thỏa mãn cơn đói mà không để lại cảm giác khó chịu do ăn quá nhiều. Tương tự, một chiếc xe lý tưởng là chiếc xe đáp ứng đủ nhu cầu di chuyển, có thiết kế vừa mắt, mang lại niềm vui sở hữu trong hàng nghìn dặm đường, không khiến bạn chi tiêu quá mức hay làm trái với các giá trị của mình, và nếu được bảo dưỡng tốt, nó sẽ đáng tin cậy và mang lại cảm giác thú vị khi lái. (Tất nhiên, nếu việc sở hữu và lái một chiếc xe cổ mui trần đời 1957 với đuôi vây lớn, tiêu hao nhiều nhiên liệu là giấc mơ cả đời của bạn, thì nó xứng đáng với mọi giờ làm việc bạn bỏ ra để sở hữu). Thước đo nội tại của bạn sẽ loại bỏ những ham muốn hời hợt—chỉ để gây ấn tượng với người khác hoặc xua tan sự nhàm chán—và xem đó không phải là lý do chính đáng để nâng cấp chiếc xe, kéo dài thêm ba năm nữa cho công việc chỉ để kiếm tiền.

Một bài kiểm tra xem bạn đang sử dụng thước đo nội tâm hay thước đo đến từ bên ngoài là: việc mua sắm hoặc trải nghiệm đó khiến bạn cảm thấy hài lòng, thỏa mãn và bình yên. Bạn không còn khao khát điều mình vừa tiêu thụ, vì bạn đã thực sự giải quyết đúng nhu cầu theo cách phù hợp.

Việc sở hữu một thước đo nội tâm để đánh giá sự viên mãn thực ra là một phần của cái gọi là tính liêm chính tài chính. Điều này giúp bạn học cách đưa ra các lựa chọn tài chính của mình một cách độc lập, không bị chi phối bởi thông tin quảng cáo hay thông tin có lợi cho các ngành công nghiệp được thao đúng để đưa ra. Nó giải phóng bạn khỏi cảm giác bị thao túng, phải đánh đổi năng lượng sống của mình vào những thứ không thực sự mang lại hạnh phúc. Nina N., người mà câu chuyện sẽ được nhắc đến trong chương 7, chia sẻ rằng trước khi thực hiện đánh giá này, cô cảm thấy bất lực trong việc kiểm soát tiền của mình. “Tôi bước vào cửa hàng và tiền cứ như bay ra khỏi ví. Nó không được nói theo nghĩa đen, nhưng đó là cảm giác của tôi. Tôi không thể ngừng lại được”. Học cách nói “không” với những chi tiêu vô thức chính là một dạng của độc lập tài chính. Bằng cách thường xuyên theo dõi và ghi nhận các thay đổi—dù chỉ dựa trên trực giác, hay qua những suy nghĩ có ý thức và cẩn thận—bạn sẽ dần phát triển “sức mạnh tài chính” để biết dừng lại ở mức đủ. Có lúc, bạn sẽ thấy những thói quen cũ quay trở lại, cảm thấy thất vọng và muốn từ bỏ. Đó chính là thời điểm để câu thần chú: “Không xấu hổ, không đổi lỗi.” phát huy tác dụng.

-----------------------

Vì tác phẩm này quá hay nhưng chưa có nhà xuất bản nào mua bản quyền và phát hành bằng tiếng Việt, nên mình đã dịch cuốn sách này để chia sẻ với các bạn đọc là người Việt. Mình hy vọng mọi người sẽ ủng hộ tác giả và nhà xuất bản bằng cách mua một bản ebook tiếng Anh của cuốn sách. Việc này có thể dễ dàng thực hiện qua Google Play Books (link: https://play.google.com/store/books/details/Your_Money_or_Your_Life_9_Steps_to_Transforming_Yo?id=AxxD2jUMB0MC&hl=vi&gl=US) hoặc đặt mua bản in tiếng Anh tại Việt Nam. Mình đã mua một phiên bản của cuốn sách này và nếu bạn thấy nó thú vị mong các bạn cũng làm vậy để ủng hộ tác giả.