#23. Chương 2- Bước 2: Sống trong hiện tại - Khái niệm độc lập tài chính

Như đã đề cập trong phần giới thiệu, một trong những mục tiêu của cuốn sách này là giúp bạn tăng cường sự độc lập tài chính. Bằng cách làm theo các bước hướng dẫn, bạn sẽ từng bước tiến gần hơn đến sự liêm chính tài chính và trí tuệ tài chính, và một ngày nào đó (hy vọng là trước khi bạn qua đời), bạn sẽ đạt được độc lập Tài chính. Tuy nhiên, trước khi chỉ cho bạn cách để đạt được điều đó, chúng tôi cần làm rõ những gì không phải là độc lập tài chính.

Hãy bắt đầu bằng cách khám phá xem cụm từ “độc lập tài chính” gợi lên hình ảnh gì trong bạn. Có phải là việc kiếm được một khoản khổng lồ? Thừa kế một gia tài? Trúng xổ số? Những chuyến du ngoạn trên một hòn đảo nhiệt đới, du lịch vòng quanh thế giới? Trang sức, xe Porsche, quần áo được thiết kế riêng? Đối với hầu hết chúng ta, độc lập tài chính thường được hình dung như một giấc mơ xa vời về sự giàu có vô tận.

Đó là độc lập tài chính ở cấp độ vật chất. Nó chỉ đơn giản yêu cầu chúng ta trở nên giàu có, nhưng có một lưu ý: "Giàu có" nghĩa là gì? Sự giàu có chỉ tồn tại khi được so sánh với thứ gì đó hoặc ai đó khác. Giàu có nghĩa là có nhiều hơn rất nhiều so với những gì tôi có bây giờ. Giàu có nghĩa là sở hữu nhiều hơn rất nhiều so với những gì hầu hết mọi người có. Nhưng chúng ta đều hiểu được sự sai lầm của huyền thoại về nhiều hơn thì tốt hơn. "Nhiều hơn" giống như một ảo ảnh. Chúng ta không bao giờ đạt được nó bởi vì nó không có thật. John Stuart Mill từng nói: "Con người không khao khát trở nên giàu có, mà chỉ muốn giàu có hơn người khác". Nói cách khác, ngay khi giàu có trở nên khả thi với những người như chúng ta, thì lúc đó nó sẽ không còn được xem là giàu có nữa.

Chỉ khi chúng ta chịu trách nhiệm cá nhân về mối quan hệ của mình với tiền bạc, định nghĩa đầu tiên về độc lập tài chính thực sự mới xuất hiện. Định nghĩa của chúng tôi về độc lập tài chính tháo gỡ nút thắt khó khăn trong việc không biết thế nào là "giàu có". Độc lập tài chính không liên quan gì đến sự giàu có. Nó là trải nghiệm của việc có đủ—và thêm một chút hơn thế. Đủ, bạn sẽ nhớ, được tìm thấy ở đỉnh của đường cong hoàn thành. như bạn sẽ nhớ, nằm ở đỉnh của đường cong thỏa mãn. Nó có thể đo lường được và bạn sẽ tự định nghĩa "đủ" cho chính mình khi thực hiện các bước trong chương trình này. Khái niệm cũ về độc lập tài chính là giàu có mãi mãi, thứ mà không thể đạt được. Nhưng "đủ" thì có thể. "Đủ" của bạn có thể khác với "đủ" của người hàng xóm, nhưng đó sẽ là một con số thực tế đối với bạn và nằm trong tầm tay bạn.

Bước đầu tiên để bạn cảm nhận được sự đủ đầy—và hơn thế nữa—chính là giải phóng tâm trí khỏi những định kiến, niềm tin mà bạn có sẵn về tiền bạc. Nếu không làm được điều này, dù có bao nhiêu tiền đi nữa, bạn cũng không cảm thấy sự tự do. Khi bạn vượt qua được điều đó, bạn sẽ thoát khỏi những giả định vô thức về tiền bạc, cũng như thoát khỏi cảm giác tội lỗi, oán giận, đố kỵ, thất vọng và tuyệt vọng mà bạn từng cảm thấy liên quan đến vấn đề tài chính. Những cảm giác đó có thể vẫn xuất hiện, nhưng chúng giống như một bộ trang phục vậy—bạn có thể thử mặc nó, nhưng hoàn toàn có thể cởi bỏ bất cứ lúc nào. Bạn không còn bị chi phối bởi những thông điệp từ cha mẹ và xã hội khi còn nhỏ—những thông điệp về cách chúng ta nên hành xử với tiền bạc để trở nên thành công, được tôn trọng, cảm thấy bình yên và hạnh phúc. Bạn được giải thoát khỏi sự mơ hồ về tiền bạc. Bạn không còn cảm thấy bị lo lắng mỗi khi trao đổi với những chuyên gia tài chính giúp bạn hoàn thành tờ khai thuế hay tư vấn cho các công việc đầu tư nữa. Bạn không mua những thứ mình không muốn hoặc không cần, và bạn miễn nhiễm với sự cám dỗ từ các trung tâm mua sắm, thị trường và truyền thông. Cảm nhận về sự giàu có của chính bản thân bạn không còn bị gắn chặt với sự thịnh vượng của nền kinh tế; tâm trạng của bạn còn không thay đổi theo chỉ số Dow Jones. Những suy nghĩ luẩn quẩn trong đầu bạn—kiểu như đếm từng giờ cho đến khi tan làm, từng ngày cho đến kỳ trả lương, sau bao nhiêu kỳ lương nữa thì bạn sẽ đủ tiền đặt cọc cho một chiếc xe mới, chi phí sửa chữa cho căn nhà, hay số năm đến lúc nghỉ hưu—sẽ dừng lại. Sự tĩnh lặng ban đầu có thể khiến bạn cảm thấy choáng ngợp, nhưng rồi, bạn nhận ra mình có thể sống trọn vẹn cả ngày, thậm chí cả tuần, mà không phải bận tâm đến tiền bạc hay cảm thấy cần mở ví để giải quyết những thách thức và cơ hội trong cuộc sống.

Khi bạn đạt được sự độc lập tài chính, cách tiền bạc vận hành trong cuộc sống của bạn hoàn toàn do bạn quyết định, chứ không bị chi phối bởi hoàn cảnh. Lúc này, tiền bạc không còn là thứ ngẫu nhiên xảy đến, mà là thứ bạn đưa vào cuộc sống của mình với những mục đích rõ ràng. Từ góc nhìn này, những lối sống phổ biến như “làm việc từ 9 đến 5 cho đến năm 65 tuổi”, kiếm tiềm bằng mọi giá, đạt được sự thăng tiến, hay chạy theo sự giàu có và danh tiếng—những mục tiêu chúng ta thường theo đuổi một cách vô thức—chỉ đơn thuần là vài trong vô số các lựa chọn khác. Độc lập tài chính là việc tự do và thoát khỏi sự mơ hồ, nỗi sợ hãi hay sự cuồng tín mà chúng ta gán cho tiền bạc.

Nếu điều này khiến tự do về tài chính nghe giống như sự bình yên trong tâm trí, thì đúng là vậy. Và nếu điều này nghe có vẻ khó đạt được như việc trở nên giàu có, thì không phải vậy. Đây đã là trải nghiệm của hàng chục nghìn người áp dụng cách tiếp cận với tiền bạc được mô tả trong cuốn sách này và thực hiện những bước đi thực tiễn mà tác giả đề xuất.

-----------------------

Lời bạt:

Trong những năm gần đây, khái niệm độc lập tài chính, tự do tài chính được nhắc đến rất nhiều. Tuy nhiên, phần lớn những diễn giải về nó chỉ xoay quanh việc đạt được thu nhập thụ động đủ để duy trì mức chi tiêu mong muốn. Thực tế, những lời mời gọi này thường gắn liền với việc bán khóa học, bán sản phẩm – biến chúng ta thành khách hàng trong mắt những người quảng bá.

Họ đưa ra một vấn đề, rồi khẳng định rằng chỉ cần làm theo phương pháp của họ, chúng ta sẽ đạt được tự do tài chính. Nhưng cách tiếp cận này chỉ giải quyết bề mặt, mà không chạm đến cốt lõi của vấn đề: hiểu thế nào là đủ và xác định mức đủ của mỗi người. Khi điều này không được làm rõ, chúng ta dễ rơi vào vòng xoáy kiếm tiền không hồi kết – giống như những chú hamster miệt mài chạy trên bánh xe, tưởng chừng tiến về phía trước nhưng thực chất vẫn giậm chân tại chỗ.

-----------------------

Vì tác phẩm này quá hay nhưng chưa có nhà xuất bản nào mua bản quyền và phát hành bằng tiếng Việt, nên mình đã dịch cuốn sách này để chia sẻ với các bạn đọc là người Việt. Mình hy vọng mọi người sẽ ủng hộ tác giả và nhà xuất bản bằng cách mua một bản ebook tiếng Anh của cuốn sách. Việc này có thể dễ dàng thực hiện qua Google Play Books (link: https://play.google.com/store/books/details/Your_Money_or_Your_Life_9_Steps_to_Transforming_Yo?id=AxxD2jUMB0MC&hl=vi&gl=US) hoặc đặt mua bản in tiếng Anh tại Việt Nam. Mình đã mua một phiên bản của cuốn sách này và nếu bạn thấy nó thú vị mong các bạn cũng làm vậy để ủng hộ tác giả.