Bài viết được chia sẻ lại từ group Hội thích truyện Sci Fi (khoa học viễn tưởng/giả tưởng) với sự cho phép của chủ bài viết kiêm admin Long Nguyen. Nội dung đã có một chút chỉnh sửa cho phù hợp.
Mấy bữa nay trên Twitter đang có một vụ cãi nhau khá to nhằm chứng minh một điều mà hẳn anh em nhà ta đã nhiều lần nghe đến: 2 + 2 = 5.

Vâng, người ta đang cãi nhau về 2 + 2 = 5 <(“).
Trong trường hợp có ai không hiểu ý nghĩa của cái phép tính ấy, dưới đây sẽ là một chút thông tin nền:
Thuật ngữ 2 + 2 = 5 khởi nguồn từ 1984, một cuốn tiểu thuyết Dystopia cực kỳ nổi tiếng do George Orwell sáng tác. Trong truyện, nước Anh (bấy giờ đã đổi tên thành Oceania) phải sống dưới một chế độ độc tài khủng khiếp chưa từng thấy. Mọi mặt đời sống của người dân đều bị kiểm soát bởi một chính quyền mang tên The Party. Lời The Party nói ra là luật. Không ai được phép cãi, thậm chí còn không được phép nghĩ ngược với những gì The Party chỉ định.


Một trong những ví dụ lạnh gáy nhất câu chuyện đưa ra là nếu The Party bảo 2 + 2 = 5, lập tức người dân phải tuyệt đối lắng nghe và hình thành trong đầu quan niệm 2 + 2 chỉ có thể cho ra 5, không còn một đáp án nào khác khả dĩ nữa. Nếu có ai chỉ cần hoài nghi 2 + 2 =/= 5 thôi, lập tức họ sẽ bị quy thành “thought criminal” (tội phạm tư tưởng), và sẽ bị lực lượng Thought Police (Cảnh sát Tư tưởng) gông cổ đưa đến Ministry of Love (Bộ Tình Thương), và sẽ được “thương” cho đến khi mọi tâm tưởng sâu xa nhất của họ cũng đã công nhận 2 + 2 = 5.


Về sau, 2 + 2 = 5 đã trở thành một câu thành ngữ, dùng để chỉ trích những hành động bóp méo sự thật nhằm tẩy não người nghe để đạt được một mục đích nào đấy. Và cách đây ít lâu, nó đã được James Lindsay, một tiến sĩ toán học bên Mỹ, mang ra xào thành hình như bên dưới. Lindsay muốn mỉa mai cách xã hội phương Tây ngày nay cứ tìm cách nhào nặn sự thật để biến ngay cả những thứ bình thường nhất cũng trở thành kỳ thị chủng tộc, kỳ thị giới tính, kỳ thị quốc tịch, bôi nhọ,…

Và gần như ngay lập tức, cả một đống người trên Twitter cùng nhảy bổ vào tìm cách chứng minh rằng 2 + 2 quả thật có thể bằng 5, dẫn đến vụ tranh cãi đã nói ở đầu bài.
Lẽ đương nhiên, trên lý thuyết thì 2 + 2 = 5 cũng có thể xảy ra, nếu nhìn nhận nó dưới một số góc độ nhất định. Chẳng hạn nếu lấy ví dụ 1 cặp vợ chồng (2 người) sống với bố mẹ chồng (2 người) và về sau sinh ra 1 đứa con, thế thì đúng là ở đây, 2 người + 2 người = 5 người thật. Tuy nhiên, cộng đồng Twitter lại đang quên mất rằng chuyện 2 + 2 = 5 là đúng hay sai không phải là vấn đề trọng tâm. Trong trường hợp này, Lindsay đang muốn đề cập đến cái ý nghĩa biểu tượng của thuật ngữ 2 + 2 = 5 để lên án việc cái “mốt” gò ép thực tại phải khớp theo những ý hiểu rất hạn hẹp, và nếu ai bật ngược lại thì ngay lập tức sẽ có một đống “yêu thương” giáng xuống đầu.
Và trong một tin vắn đáng chú ý khác, cách đây mấy hôm, George R. R. Martin, tác giả bộ truyện A Song of Ice and Fire (hay như anh em chủ yếu biết đến thông qua bản chuyển thể mang tên Game of Thrones của nó), đã đứng ra trao giải Hugo cho những tác phẩm Sci Fi và Fantasy (tức SFF) nổi bật của năm vừa qua. Trong lúc phát biểu, ông cụ lỡ phát âm lệch tên người chiến thắng hơi nhiều (vì có khá nhiều người là người nước ngoài). Bên cạnh đó, đồng chí này còn mắc cái “tội” là đã ca ngợi H. P. Lovecraft và John W. Campbell hơi nhiều, vì đây là hai con người đã có những cống hiến cực kỳ khổng lồ cho dòng SFF, mặc dù lúc sinh thời (Lovecraft mất gần 100 năm trước, Campbell thì đã mất gần 50 năm) cả hai mang tư tưởng phân biệt chủng tộc. Điều này đã khiến Martin bị chửi rủa thậm tệ, với nhiều người bảo ông là một kẻ kỳ thị sắc tộc và bài ngoại, khiến Martin sau đó phải lật đật chạy đi xin lỗi.
Trông vào cái vụ này rồi nhìn sang cái màn tranh cãi 2 + 2 = 5 của Lindsay thì thực sự không khỏi công nhận 1984 đã trở thành sự thật theo cả nghĩa đen lẫn bóng rồi, các cậu ạ <(“). Và nó lại thành sự thật ở một cái phương được mệnh danh là Freedom-land mới ngộ chứ <(“).
2020 quả là một cái năm diệu kỳ <(“).
-----
Bài đăng gốc: