05. Việc nhà siêu dễ

Bạn có thấy mệt nhoài với việc dọn dẹp nhà cửa không? Với mình nếu ở 1 mình thì việc dọn nhà là một cách để mình sắp xếp lại suy nghĩ, dọn dẹp tâm trí và refresh lại không gian sống của chính mình.

Nhưng nếu... bạn sống trong một gia đình 7 người. Thì số lượng việc nhà ấy tăng x7. Và nó sẽ là một nỗi ám ảnh kinh hoàng khi không ai tự dọn dẹp phần của ai cả.

Đây cũng chính là vấn đề mà mình đã gặp phải trong suốt quá trình lớn lên. Và chỉ cách đây 1 tuần, mình mới tìm ra lời giải. Và đến hiện tại nó đã work rất tốt với gia đình mình.

Vấn đề được đặt ra khi mình cực kỳ cảm thấy khó chịu khi mẹ mình liên tục sai mình và các em những việc nhỏ nhặt và liên tục. Mình cảm giác mình trở về nhà không hề được chào đón, mà chỉ để đáp ứng nhu cầu dọn dẹp mọi thứ của mẹ mình. Cụ thể như:

Mình vừa chạy tới nhà, xe chưa kịp tắt máy mẹ đã gọi tên và nhờ mình làm việc A. Cơm mẹ nấu xong thì mẹ bảo ra ăn mau để dọn dẹp luôn cho xong. Ăn cơm vừa đang uống nước đã bảo mình dọn chén bán vào rửa. Đó là một chuỗi những yêu cầu không hề có điểm dừng hay suy nghĩ cho cảm giác của người khác. Khiến mình liên tục khó chịu và không muốn mẹ là người sai bảo con cái như vậy.

Thật ra mình đã nhận ra vấn đề này từ sớm, rằng kỳ vọng của mẹ luôn muốn mọi thứ được gọn gàng nhanh nhất có thể. Nên mẹ đã chọn cách tự làm cho nhanh hay "uỷ thác chi li" - tức sai bảo chị em mình liên tục.

Thật may mắn là mình đã đọc ra chương sách " Uỷ thác chi li" và " Uỷ thác tự chủ" của cuốn sách 7 thói quen hiệu quả (Stephen R. Covey). Ông đưa ra một ví dụ trong chương Uỷ thác tự chủ cực kỳ giống với tình huống của gia đình mình. Và nó như một lời giải mà đã nằm lâu trong cuốn sách mình đã mua cách đây 5 năm.

Uỷ thác tự chủ chú trọng kết quả, thay vì phương pháp. Nó mang lại cho người khác sự tự do lựa chọn phương pháp thực hiện và khiến họ chịu tránh nhiệm về kết quả. Thoạt đầu sẽ mất nhiều thời gian, nhưng đây sẽ là một khoản đầu tư xứng đáng. Và sau đó người được uỷ thác sẽ tự tìm ra cách phù hợp với chính họ, đòn bẩy sẽ mạnh hơn .

Để uỷ thác tự chủ được hiệu quả và mang lại sự thấu hiểu rõ ràng thì chúng ta cần đưa ra sự cam kết ở 4 khía cạnh:

1. Kết quả mong đợi: Đưa ra những tiêu chuẩn cụ thể đầu ra mà bạn mong muốn. Ví dụ: Lau nhà sạch: như thế nào là sạch ( sàn sáng bóng, được lau mỗi tuần một lần), quần áo được xếp gọn gàng ( áo và quần được xếp tách riêng, quần áo của mỗi người được phân loại riêng và đặt đúng vị trí trong tủ),...

2. Chỉ dẫn: Đâu là những thước đo, khuôn khổ mà người nhận uỷ thác phải cần thực hiện, những giới hạn cần tuân thủ nhưng điều này nên được tóm gọn ít nhất có thể, để tránh rơi vào trở thành việc " Uỷ thác chi li" (ép buộc người khác làm theo ý mình).

Ví dụ: Rửa bát nhất đinh phải tráng bằng 2 nước. Lau nhà cũng vậy. Hay các thời điểm bắt buộc phải rửa bát trong 1 ngày.

3. Nguồn lực: Xác định những nguồn lực về con người, tài chính, kỹ thuật và tổ chức mà người nhận uỷ thác có thể sử dụng để đạt được kết quả mong đợi

4. Trách nhiệm: Thiết lập những chuẩn mực về những chuẩn mực về kết quả công việc và thời điểm cụ thể để báo cáo và đánh giá

Vd: sau 1 tuần áp dụng thì cuối tuần mình sẽ xem lại những việc nào mà các em chưa làm hay cần điều chỉnh, giúp đỡ. Hiện tại thì mấy đứa vẫn chưa dành thời gian để dọn dẹp phòng cá nhân của mỗi đứa. Nên mình sẽ vào feedback.

5. Hệ quả: Xác định rõ những gì sẽ xảy ra, cả tốt lẫn xấu trong bước đánh giá. Có thể sẽ có những khoagr thưởng, lời khen tâm lý, sự thuyên chuyển công việc, hay tâm lý của những người tham gia sẽ trở nên tốt hay xấu hơn ở từng giai đoạn

Và đây cách mình đã áp dụng cho 3 chị em nhà mình. Mình đã tự liệt kê ra 15 đầu việc nhà, và cho mỗi đứa tự do chọn 5 công việc các em muốn làm. Và các em đã chủ động làm mọi việc thay vì bị nhắc nhở như mọi hôm. Mẹ cũng happy hơn rất nhiều. Sắp tới mình cũng sẽ áp dụng nó cho em út nhà mình, để em tự giác và chủ động hơn trong việc dọn dẹp và học tập.

Đây cũng sẽ làm cách mình áp dụng trong việc uỷ thác công việc cho người khác và nhận việc người khác uỷ thác trong công việc, giao tiếp trong tương lai.

Thật vui vì bản thân mình đã áp dụng được những điều sách chỉ dẫn. Và niềm vui này khiến mình muốn tìm hiểu nhiều hơn về việc quản trị, lãnh đạo mà chính cuốn sách này mang đến.

Cảm ơn bạn đã đọc đến đây, chúc bạn có một ngày cuối tuần vui vẻ! See you <3